Προς το γαλλικό μοντέλο αποζημίωσης του καταναλωτή ηλεκτρισμού όταν διακόπτεται η παροχή ρεύματος εξ αιτίας βλάβης του δικτύου, προσανατολίζεται  η ΡΑΕ, όπως προκύπτει από την πρόταση που έχει καταθέσει στη  διαβούλευση επί της εισήγησης του ΔΕΔΔΗΕ για το θέμα

Η διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 10 Ιανουαρίου.

Στην πρότασή της, η οποία εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικης. η ΡΑΕ εισηγείται στις περιπτώσεις διακοπής ηλεκτροδότησης λόγω ανωτέρας βίας να μην χορηγείται αποζημίωση, αλλά να καθορίζεται  ένας ελάχιστος χρόνος αποκατάστασης. Οταν παρέλθει το χρονικό διάστημα αυτό, τότε ο καταναλωτής θα δικαιούται αποζημίωσης. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, χώρα την οποία επικαλείται η ΡΑΕο  Διαχειριστής έχει την υποχρέωση να  αποκαταστήσει   την ηλεκτροδότηση στο 90% των χρηστών του δικτύου εντός 5 ημερών. Το ίδιο προτείνει και η ΡΑΕ, ορίζοντας ότι σε περίπτωση  υπέρβασης, ο Διαχειριστής θα πρέπει να καταβάλει οικονομικό αντάλλαγμα στον καταναλωτή, για κάθε ημέρα πέραν την 5ης.

Επίσης, σύμφωνα με τη πρόταση της ΡΑΕ , όταν τα αίτια της διακοπής οφείλονται σε σφάλμα, αστοχία, πρόβλημα του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ο Διαχειριστής δεν έχει υποχρέωση άμεσης καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος.. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο Διαχειριστής θα πρέπει να αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση εντός 24 ωρών από την στιγμή εξάλειψης του σφάλματος στο δίκτυο μεταφοράς (η στιγμή αυτή πιστοποιείται από τον ΑΔΜΗΕ). Σε περίπτωση υπέρβασης, ο Διαχειριστής θα καταβάλει το οικονομικό αντάλλαγμα για κάθε ημέρα πέραν την 1ης.

Όταν η διακοπή οφείλεται σε δολιοφθορές στο δίκτυο διανομής (κλοπές ΜΣ, καταστροφή εναέριων γραμμών, κ.λπ.) που προκαλούνται αποδεδειγμένα από τρίτους ο Διαχειριστής δεν έχει υποχρέωση άμεσης καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο Διαχειριστής θα πρέπει να αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση εντός 48ώρες  από την στιγμή διαπίστωσης της δολιοφθοράς. Σε περίπτωση υπέρβασης, ο Διαχειριστής θα καταβάλει οικονομικό αντάλλαγμα,  για κάθε ημέρα πέραν την 2ης.

Εξάλλου, σε περιπτώσεις υποχρεωτικής ή συμπεφωνημένης περικοπής φορτίου ο Διαχειριστής δεν έχει υποχρέωση καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος, όπως και στις περιπτώσεις εκείνες, που η διακοπή ηλεκτροδότησης γίνεται εσκεμμένα για λόγους προστασίας ανθρώπων.

Από την πλευρά του ο ΔΕΔΔΗΕ έχει εισηγηθεί την καταβολή αποζημίωσης μετά την πάροδο των πρώτων 72 ωρών από τη διακοπή της παροχής, με ποσό αποζημίωσης στα 5-6 ευρώ ανά ημέρα, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο πενταπλάσιο των τελών χρήσης δικτύου και με ανώτατο όριο αποζημίωσης τις 2.000 ευρώ.  Επιπλέον ζητά την εξαίρεση καταβολής οικονομικού ανταλλάγματος στην περίπτωση που το φαινόμενο των διακοπών επηρεάζει πάνω από 1 εκατομμύριο παροχές.

Οπως προκύπτει από το κείμενο της ΡΑΕ, στόχος του μέτρου δεν είναι αυτή καθ’εαυτή η αποζημίωση του καταναλωτή αλλά μέσω της “οικονομικής ποινής”, ο ΔΕΔΔΗΕ να αναγκαστεί να προχωρήσει ταχύτερα σε τεχνικές βελτιώσεις του συστήματός του.

Επίσης η πρόταση της ΡΑΕ περιλαμβάνει αναλυτικά τους μαθηματικούς τύπους υπολογισμού του ύψους του αποζημίωσης για κάθε ημέρα, ανάλογα με την κατηγορία των καταναλωτών.

Τι συμβαίνει στην Ευρώπη

Σύμφωνα με την 6η έκθεση του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, καθώς και το ενημερωτικό σημείωμα απαντήσεων που απέστειλε η ΡΑΕ προς τις εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές, σε 17 χώρες της Ευρώπης, οι Διαχειριστές αποζημιώνουν τους καταναλωτές για μη προγραμματισμένες μακροχρόνιες διακοπές, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ένα ενιαίο “ευρωπαϊκό” σχήμα αποζημίωσης. Οι κυριότερες διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα, είναι το  ύψος της αποζημίωσης, ο τρόπος υπολογισμού της  και  ο χρόνος που θεωρείται εύλογος για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης, πέραν του οποίου ο εκάστοτε διαχειριστής οφείλει να δώσει οικονομικό αντάλλαγμα. 

Βουλγαρία: Το βασικό οικονομικό αντάλλαγμα καθορίζεται στα 30 BGN (περίπου 15 ευρώ) για κάθε καταναλωτή μετά από 24 ώρες διακοπής και 20 BGN (10,23 ευρώ) για κάθε επιπλέον 12ωρο.

Ιταλία: Η αποζημίωση καθορίζεται στα 30 ευρώ για καταναλωτές ΧΤ μετά τις 8 ώρες διακοπή. Για κάθε επιπλέον 4ωρη διακοπή πέραν των 8 ωρών καθορίζεται αποζημίωση 15 ευρώ. Ως ανώτατο όριο αποζημίωσης οι Ιταλοί καταναλωτές λαμβάνουν 300 ευρώ.

Ολλανδία: Για τους καταναλωτές χαμηλής τάσης η αποζημίωση ορίζεται στα 35 ευρώ (3x25A)  για διάρκεια διακοπής 4-8 ωρών.

Νορβηγία:  Για διακοπές ρεύματος από 12 έως 24 ώρες η αποζημίωση ορίζεται στις 600 κορώνες (57 ευρώ), διακοπές 24- 48 ώρες η αποζημίωση ανεβαίνει στις 2700 κορώνες (256 ευρώ) και για διακοπές 48- 72 ώρες στις 1300 κορώνες ανά 24ωρο (123 ευρώ).

Σουηδία:  Η αποζημίωση ανέρχεται σε 12,5% της ετήσιας χρέωσης για το ΔΔ για χρονική διάρκεια διακοπής 12-24 ωρών.  Επιπρόσθετα 25% της ετήσιας χρέωσης για το ΔΔ για κάθε 24 ώρες πέραν των αρχικών 24 ωρών. Μέγιστη αποζημίωση είναι το  300% της ετήσιας χρέωσης για το ΔΔ.

Ουγγαρία:  Για οικιακούς καταναλωτές 14 ευρώ ανά 12ωρο μετά τις πρώτες 24 ώρες εφόσον η διακοπή οφείλεται σε μεσαία συμβάντα. Στην περίπτωση συμβάντων που ανήκουν στην Κατηγορία ΙΙ (μεγάλα συμβάντα) ισχύουν τα ίδια αλλά μετά τις πρώτες 48 ώρες.

Ρουμανία: Η αποζημίωση καθορίζεται στα 30 Lei περίπου έξι ευρώ για καταναλωτές στην Χαμηλή Τάση. Η χρονική διάρκεια της διακοπής πέρα από την οποία καταβάλλεται το ανωτέρω ποσόν ποικίλει από 4- 72 ώρες ανάλογα με το είδος της περιοχής (αστική, αγροτική) και τις καιρικές συνθήκες (συνηθισμένες ή ειδικές).

Τσεχία: Η αποζημίωση ορίζεται στο 10% της ετήσιας χρέωσης για το δίκτυο διανομής με ανώτατο όριο τα 250 ευρώ για τη χαμηλή τάση.

Φινλανδία: Το 10% της ετήσιας χρέωσης για το δίκτυο διανομής  για χρονική διάρκεια διακοπής, το  25% της ετήσιας χρέωσης για διάρκεια 24-72ώρες , το 50% της ετήσιας χρέωσης για διάρκεια 72-120ώρες , το 100% της ετήσιας χρέωσης για διάρκεια 120-192ώρες, το  150% της ετήσιας χρέωσης για διάρκεια 192-288ώρες  και το 200% της ετήσιας χρέωσης για διάρκεια >288ώρες. Το ανώτατο όριο αποζημίωσης καθορίζεται στις 2.000 ευρώ.

Γαλλία: Το 20% της ετήσιας χρέωσης για το ΔΔ για χρονική διάρκεια διακοπής 6- 12 ώρες για καταναλωτές ΧΤ με ισχύ μικρότερη από 36 kVA, η αποζημίωση είναι 2€/ kVA ισχύος ανά περίοδο 5 ωρών -για καταναλωτές ΧΤ με ισχύ άνω των 36 kVA, η αποζημίωση είναι 3,5€/kVA συμφωνημένης ισχύος ανά περίοδο 5 ωρών -για καταναλωτές MV, η αποζημίωση είναι 3,5 € ανά kW συμφωνημένης ισχύος ανά 5ωρο. Το ποσό αυξάνεται στο +20% ετήσιας χρέωσης για το ΔΔ για κάθε 6 ώρες πέραν των 12ώρες. Ως μέγιστη αποζημίωση καθορίζονται οι 40 ώρες χωρισμένες σε διάρκειες των 5 ωρών.

Νορβηγία:Τα νοικοκυριά και οι εξοχικές κατοικίες λαμβάνουν αποζημίωση όταν έχουν διακοπές που διαρκούν περισσότερες από 12 ώρες. Η αποζημίωση ανά σημείο μέτρησης είναι για τα νοικοκυριά 500 κορώνες Νορβηγίας  (47,5 ευρώ) για διακοπές 12 ωρών και στη  συνέχεια 40 κορώνες Νορβηγίας (3,8 ευρώ) ανά ώρα. Για εξοχικές κατοικίες η αποζημίωση για διακοπή 12 ωρών καθορίζεται στις 125 κορώνες (11,8 ευρώ) και ση συνέχεια 10 κορώνες (0,95 ευρώ) ανά ώρα.

Μεγάλη Βρετανία: Η αποζημίωση καθορίζεται στις 75 λίρες Αγγλίας και 150 λίρες Αγγλίας για  εμπορικούς καταναλωτές μετά από 12ωρη διακοπή.

Κροατία: Καθορίζονται πρότυπα ποιότητας παροχής υπηρεσιών δικτύου, σύμφωνα με τα οποία για τις περιπτώσεις ακραίων καιρικών συνθηκών και οι μακροχρόνιες απρογραμμάτιστες διακοπές ρεύματος χωρίζονται ανάλογα με την αιτία σε μακροχρόνιες μη προγραμματισμένες διακοπές ρεύματος που προκαλούνται από εσωτερική αιτία, μακροχρόνιες απρογραμμάτιστες διακοπές ρεύματος που προκαλούνται από εξωτερική αιτία και μακροχρόνιες μη προγραμματισμένες διακοπές ρεύματος που προκαλούνται από ανωτέρα βία ή ένα εξαιρετικό γεγονός.

Ο καταναλωτής δικαιούται χρηματική αποζημίωση από τον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς ή τον διαχειριστή συστήματος διανομής ή προμηθευτή, εάν ο μεμονωμένος δείκτης ποιότητας υπηρεσίας που εμπίπτει στην αρμοδιότητά του δεν φθάνει το επίπεδο του εγγυημένου προτύπου ποιότητας υπηρεσιών όπως ορίζεται, πχ. Διάρκεια μιας μεμονωμένης μακροχρόνιας απρογραμμάτιστης διακοπής ρεύματος ενός μεμονωμένου τελικού πελάτη ΧΤ: προεπιλεγμένο πρότυπο αξιοπιστίας ισχύος 900 λεπτά, χρηματική αποζημίωση: 300 kn.

Εσθονία: Αν μια διακοπή στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος προκαλείται από ένα συμβάν, το οποίο ο διαχειριστής του δικτύου δεν μπορεί αντικειμενικά να αποτρέψει (φυσική καταστροφή, άνεμος ή πάγος που υπερβαίνει τα πρότυπα σχεδιασμού γραμμών), ο διαχειριστής έχει την υποχρέωση να εξαλείψει την διακοπή εντός 3 ημερών μετά το τέλος της εκδήλωσής της. Η αποζημίωση των καταναλωτών στην περίπτωση αυτή πραγματοποιείται μέσω της μείωσης της χρέωσης δικτύου στον λογαριασμό κατανάλωσης για τον αντίστοιχο μήνα που διαπιστώθηκε η διακοπή.