Μία από τις μακροβιότερες περιόδους δοκιμαστικής λειτουργίας “διάγει” η νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ “Πτολεμαΐδα 5”, καθώς οι δοκιμές ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2022 και θα συνεχιστούν ως το φθινόπωρο του 2023, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες. Τίποτα βέβαια δεν αποκλείει, ο χρόνος της κανονικής ένταξης της μονάδας στο σύστημα να παραταθεί
Αλλωστε, στο μεσοδιάστημα η μονάδα παρέχει ρεύμα στο σύστημα, πολλές φορές σε μεγάλες ποσότητες, όπως συνέβη κάποιες μέρες του φετινού χειμώνα, όταν η ζήτηση ρεύματος ήταν υψηλή και οι τιμές του φυσικού αερίου ήταν ακόμα αρκετά υψηλές.
Η Πτολεμαϊδα 5, ισχύος 660 MW με απόδοση άνω του 40%, είναι η πιο σύγχρονη αλλά και η τελευταία λιγνιτική μονάδα, που κατασκευάζει η ΔΕΗ, στο πλαίσιο του σταδιακού μετασχηματισμού της σε πράσινη εταιρία ηλεκτρισμού. Σύφμωνα με στοιχεία που επικαλέστηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, το λειτουργικό κόστος της νέας μονάδας είναι σημαντικά χαμηλότερο από τις παλαιότερες λιγνιτικές μονάδες που λειτουργούν ακόμα. Η Πτολεμαϊδα 5 Χρησιμοποιεί 1,5 τόνο λιγνίτη για να παράγει 1 MWh, έναντι 2,2 τόνων που χρησιμοποιούν οι παλαιές μονάδες, πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος λιγνίτη δεν ξεπερνά τα 30 ευρώ/ MWh, σε σχέση με 45 ευρώ των υπόλοιπων εν λειτουρία λιγνιτικών μονάδων Επίσης, παράγει 1 τόνο CO2 σε σχέση με 1,4 τόνους CO2 που παράγουν οι άλλες μονάδες λιγνίτη.
Η απόφαση για τη δημιουργία της Πτολεμαΐδας 5 ελήφθη από τη ΔΕΗ το 2007 και η σύμβαση ανάθεσης του έργου υπογράφηκε το Μάρτιο του 2013. Η επένδυση έφθασε το 1,5 δις ευρώ, ενώ η μονάδα διαθέτει τη δυνατότητα προσθήκης εξοπλισμού ακόμη για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2).
Η εκτίναξη της τιμής του φυσικού αερίου καθυστέρησε το σχέδιο του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ Γιώργου Στάσση να μετατρέψει την Πτολεμαϊδα 5 σε μονάδα καύσης φυσικού αερίου από το 2025, μετατοπίζοντάς την προς το 2028, αν στο μεταξύ δεν υπάρξουν άλλα πλάνα, σχέδια ή τη διατήρησή της ως μονάδα στρατηγικής εφεδρείας. Επίσης, έχει εξεταστεί και η λειτουργία της με υδρογόνο.
Η ενεργειακή κρίση πάντως ανέδειξε την αξία μίας μονάδας με εγχώριο καύσιμο, σταθερής παραγωγής, όταν δηλαδή η λειτουργία της δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες όπως συμβαίνει με τις ΑΠΕ, ως βασικού παράγοντα για την επάρκεια ηλεκτρισμού της χώρας και ως στρατηγική εφεδρεία για το μέλλον.
Την ιδιότητα της Πτολεμαϊδας 5 ως μονάδα στρατηγικής εφεδρείας αναγνώρισε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη επίσκεψή του στην περιοχή «Είναι μια μονάδα σημαντική για τα επόμενα χρόνια και σημαντική και στο μέλλον ως στρατηγική εφεδρεία για τη χώρα», δήλωσε ο πρωθυπουργός, ενώ και ο κ. Στάσσης μίλησε για μία μονάδα που αναλαμβάνει ρόλο-κλειδί για την ενεργειακή ευστάθεια σήμερα και ως στρατηγική εφεδρεία στο μέλλον.