Στο ρωσικό παράγοντα εξακολουθεί να ποντάρει η κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας όπως φαίνεται τον αγωγό “Greek Stream” σαν ένα χαρτί στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για τη συμφωνία, με αμφίβολα όμως μέχρι στιγμής αποτελέσματα, όπως αρκετοί αναλυτές εκτιμούν.
Κλιμακώνοντας την ένταση με Αμερικανούς και Ευρωπαίους, οι οποίοι έχουν διαμηνύσει την κάθετη αντίθεσή τους στο πρότζεκτ, ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης κατέθεσε τροπολογία σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την ίδρυση εταιρείας ενεργειακών επενδύσεων, η οποία θα αποτελέσει το σχήμα για το ελληνικό τμήμα στον, ρωσικών συμφερόντων, αγωγό.”Turkish Stream”.
Το πρότζεκτ συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, στην τηλεφωνική συνομιλία που είχε την Παρασκευή ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Κρεμλίνο λίγη ώρα μετά επισημαίνεται η πρόοδος των συζητήσεων για το θέμα. Ωστόσο, η Μόσχα δια του υπουργού Ενέργειας Αλεξάντερ Νόβακ έχει φανεί να κλείνει το μάτι στον νέο αγωγό που δείχνει να στηρίζει η Ευρώπη, τον “Eastring”, για τη σύνδεση Σλοβακίας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας, παρακάμπτοντας πλήρως την Ελλάδα.... Και ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας διεμήνυσε μετά το τηλεφώνημα Τσίπρα, ότι η Αθήνα πρέπει να κλείσει τη συμφωνία με τους δανειστές..
Μία ημέρα νωρίτερα, η Ουάσινγκτον είχε ζητήσει ευθέως από την κυβέρνηση να εγκαταλείψει το σχέδιο. “Αντιμετωπίζουμε κρίση ενέργειας στην Ευρώπη. Αν η Ελλάδα συνεχίσει να προωθεί έναν αγωγό για τη προμήθεια ρωσικού αερίου στην Ευρώπη τότε θα γίνει μέρος του προβλήματος και όχι μέρος της λύσης” δήλωσε ο Amos Hochstein, ο Ειδικός Απεσταλμένος και Συντονιστής για τις Διεθνείς Ενεργειακές Υποθέσεις του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. Πρόκειται για την παρέμβαση που προκάλεσε την οργή του κ. Λαφαζάνη, ο οποίος απάντησε ότι “η Ελλάδα δεν είναι οικόπεδο και δεν εκβιάζεται, ούτε θεωρεί ότι με τις ενεργειακές επιλογές της γίνεται μέρος κανενός προβλήματος”..
Ωστόσο ενώ η Ελλάδα προχωρεί με τον “Greek Stream”, όπως αποκαλεί ο κ. Λαφαζάνης το ελληνικό τμήμα του αγωγού “Τesla, το όνομα που έχουν δώσει οι Ευρωπαίοι στη σειρά των “εθνικών” αγωγών σε Ελλάδα, πΓΔΜ, Σερβία και Ουγγαρία, οι οποίοι θα συνδεθούν στα ελληνο-τουρκικά σύνορα με τον “Turkish Stream”, η πΓΔΜ και η Σερβία έχουν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις: Σκόπια και Βελιγράδι έχουν διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να ριψοκινδυνεύουν τις σχέσει με τις Βρυξέλλες για τον αγωγό και ότι θα περιμένουν να υπάρξει πρώτα συμφωνία ΕΕ- Μόσχας για το θέμα.
Ταυτόχρονα η Ρωσία εμφανίζεται να περιμένει μία προσφορά συνεργασίας για τον “Eastring”. Οπως μετέδωσαν τα διεθνή πρακτορεία ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο πρότεινε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Ρωσία τη σύνδεση του “Eastring” με τον “Turkish Stream” στα σύνορα Τουρκίας- Βουλγαρίας “Περιμένουμε προσφορές. Δεν έχουμε δεχθεί καμία επίσημη προσφορά μέχρι στιγμής για τη συμμετοχή μας στο πρότζεκτ” δήλωσε στο πρακτορείο Tass ο κ. Nόβακ, όταν ρωτήθηκε για το θέμα.
Η Ευρώπη φαίνεται να “βλέπει” τον “Eastring”, ο οποίος θα έχει αμφίδρομη ροή, σαν την ευκαιρία που θα εξασφαλίσει αφενός την τροφοδοσία των χωρών της περιοχής και της Ουκρανίας από τα gas hub της Δυτικής Ευρώπης και αφετέρου τη δυνατότητα εφοδιασμού τους από τον Νότο, μέσω του “Νοτίου Διαδρόμου” κατά κύριο λόγο, χωρίς να αποκλείει και το ρωσικό αέριο... αλλά με “ευρωπαϊκούς όρους”. Εξάλλου, την Παρασκεή ανακοινώθηκε η σύνδεση των δικτύων αερίου της Ουγγαρίας με την Ουκρανία.
Στο σενάριο αυτό η συμμετοχή της Ελλάδας μπορεί να είναι από περιορισμένη ως μηδενική. H καλή εκδοχή για την Ελλάδα θα ήταν ο “Eastring” να συνδεθεί με τον αγωγό Transadriatic Pipeline, ΤΑΡ, που θα μεταφέρει το αζέρικο αέριο στην Ιταλία μέσω Ελλάδας και Αλβανίας, από τη σχεδιαζόμενη διασύνδεση Ελλάδας- Βουλγαρίας.
Η αρνητική εκδοχή, αυτή που θα μπορούσε να αποκλείσει τελείως τη χώρα, είναι ο Eastring να συνδεθεί στα σύνορα Τουρκίας – Βουλγαρίας με έναν κλάδο του TANAP, τον αγωγό που κατασκευάζεται για να μεταφέρει το αέριο του Αζερμπαϊτζάν επί τουρκικού εδάφους ως τα σύνορα με την Ελλάδα. Στα σύνορα Τουρκίας- Βουλγαρίας θα μπορούσε βέβαια να καταλήξει και ο Turkish Stream.....
Υπάρχει όμως και ένα τρίτο σενάριο που αφορά στο ρόλο της Ιταλίας, η οποία αντιμετωπίζει θετικά την αναβίωση του ελληνο-ιταλικού αγωγού, σαν προέκταση του “Greek Stream”. Aκόμα όμως η Ρώμη κρατά τις πολιτικές αποστάσεις από το όλο πρότζεκτ, παρότι σε εταιρικό επίπεδο εκδηλώνεται ενδιαφέρον...
Μανταλένα Πίου
