Συνολικά 42 μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και στην Κρήτη σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να αποσύρει η ΔΕΗ ως το 2028, καθώς πρόκειται για παλαιές μονάδες με υψηλό κόστος παραγωγής και παράλληλα επιδιώκει την εγκατάσταση αεριοστροβίλων.
Ωστόσο, όσο και παλαιές να είναι οι μονάδες αυτές, η απόσυρσή τους έστω και σταδιακή, φαίνεται ότι δημιουργεί πρόβλημα επάρκειας ιδιαίτερα για τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η κατανάλωση αυξάνεται απότομα, λόγω τουρισμού.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΕΗ, οι 42 από τις υφιστάμενες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες θα έπρεπε ήδη να έχουν κλείσει για λόγους ασφάλειας. ‘Ομως ακόμα και αν συνεχιστεί η λειτουργία τους, τα νησιά θα χρειάζονταν 80% περισσότερη ισχύ για να καλυφθούν οι ανάγκες λόγω της αυξανόμενης τουριστικής ζήτησης ως το τέλος της δεκαετίας.
Το πρόβλημα είναι ήδη εμφανές, καθώς τα τελευταία χρόνια κάθε Φεβρουάριο η ΔΕΗ ξεκινά τις διαδικασίες για τη μίσθωση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών, που εγκαθίστανται στα νησιά τους καλοκαιρινούς μήνες και λειτουργούν παράλληλα με τους κατά τόπους υφιστάμενους πετρελαϊκούς σταθμούς.
Ομως το κόστος της ενοικίασης των ηλεκτροπαραγωγών ζευγών συν το κόστος λειτουργία των παλιών πετρελαϊκών σταθμών αυξάνεται συνεχώς, με τη ΔΕΗ να εκτιμά ότι θα ήταν πιο οικονομική η εγκατάσταση αεριοστροβίλων στα νησιά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Κρήτη το 2024 θα χρειαστούν επιπλέον 190 MW, ενώ η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση με την Αττική αναμένεται να λειτουργήσει δοκιμαστικά στα μέσα του 2025 και πλήρως από την αρχή του 2026.
Σύμφωνα με τη ΔΕΗ το κόστος διατήρησης των παλαιών μονάδων και της ενοικίασης ηλεκτροπαραγωγών ζευγών θα ανέλθει σωρευτικά σε 600 εκατ. ευρώ έως το 2030, ενώ ένας συνδυασμός εγκατάστασης αεριοστροβίλων, ηλεκτροπαραγωγών ζευγών και μπαταριών θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση της τάξης των 200 εκατ. ευρώ κατά το χρονικό διάστημα 2024-2030.
Από την άλλη πλευρά, η διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ, ακόμα και αν ολοκληρωθεί ως το τέλος της δεκαετίας, και πάλι δεν λύνει τελείως το πρόβλημα της ασφάλειας ηλεκτροδότησης των νησιών, καθώς εκτιμάται ότι θα χρειαστεί αρκετές από τις παλαιές μονάδες να παραμείνουν σε ψυχρή εφεδρεία.
Η πρόταση της ΔΕΗ για τους αεριοστροβίλους έχει συζητηθεί από το υπουργείο και τη ΡΑΑΕΥ, χωρίς ακόμα να έχει ληφθεί απόφαση, δεδομένου ότι η εγκατάστασή τους απαιτεί έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και νομοθετική παρέμβαση., ενώ εκφράζονται και επιφυλάξεις για την οικονομικότητα της εν λόγω λύσης
Η διαφορά του κόστους επαρκούς ηλεκτροδότησης, μεταξύ του φθηνότερου διασυνδεδεμένου συστήματος και των μη διασυνδεδεμένων νησιών καλύπτεται από τη χρέωση για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρισμού με το λογαριασμό ρεύματος. Παρά δε τις εξαγγελίες περί μείωσης των χρεώσεων ΥΚΩ λόγω των διασυνδέσεων που έχουν υλοποιηθεί (Κυκλάδες, Κρήτη- Πελοπόννησος), καμία τέτοια μείωση δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα.