Στα 600 ευρώ/MWh θα φθάσει σήμερα στις 8-9 το βράδυ, η ανώτατη οριακή τιμή ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά, μία τιμή που θυμίζει έντονα την ενεργειακή κρίση και που δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται γρήγορα, καθώς ο καύσωνας και το ράλι τιμών στις ανίστοιχες αγορές της ΝΑ Ευρώπης και της Ουγγαρίας, που επηρεάζουν άμεσα την εγχώρια αγορά, θα συνεχιστούν και την εβδομάδα αυτή.
Δεδομένης της ανόδου που είχαν όλες τις προηγούμενες ημέρες οι τιμές στη χονδρική αγορά,- σήμερα η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 191,13 ευρώ/MWh- έντονη είναι πλέον η ανησυχία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας, καθώς οι υψηλές τιμές χονδρικής αναμένεται να αποτυπωθούν με σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια λιανικής τον Αύγουστο, πιθανώς και τον Σεπτέμβριο. Και παρότι ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, αφήνοντας να εννοηθεί ότι το φαινόμενο είναι παροδικό και εξωγενές και ότι η μέση τιμή λιανικής του ηλεκτρισμού για όλο το 2024 δεν θα ξεπεράσει εκείνη του Ιανουαρίου 2024, τελικώς άναψε πράσινο στη ΡΑΑΕΥ για να ξεκινήσει την έρευνα όσον αφορά στις τιμές που διαμορφώνονται στην εγχώρια χονδρική αγορά.
Η κατανάλωση ρεύματος έχει αυξηθεί, λόγω της ζέστης και της χρήσης των κλιματιστικών αλλά δεν έχει φθάσει στα επίπεδα ρεκόρ προηγούμενων ετών. Οι τιμές του φυσικού αερίου ΤΤF κινούνται πλέον μεταξύ 31-32 ευρώ/MWh, έναντι περίπου 35 ευρώ/MWh τον προηγούμενο μήνα, που ήταν σχεδόν στα ίδια επίπεδα με αυτά του δεύτερου 15ημέρου του Μαίου. Από την άλλη πλευρά, οι ΑΠΕ είναι πολύ αυξημένες σε ισχύ σε σχέση με πέρυσι, όμως πρέπει να σημειωθεί ότι στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες πέφτει η απόδοση των φωτοβολταϊκών. “Οσο για το “ντόμινο” effect από τη ΝΑ Ευρώπη και την Ουγγαρία θα πρέπει να διερευνηθεί κατά πόσο επηρεάζει και δικαιολογεί τις πολύ υψηλές τιμές των προσφορών στην εγχώρια χονδρική αγορά το βράδυ, όταν σβήνουν τα φωτοβολταϊκά
“Ηδη, η ΡΑΑΕΥ έχει ζητήσει από το Χρηματιστήριο Ενέργειας στοιχεία προκειμένου να μελετήσει τον τρόπο υποβολής προσφορών εκ μέρους των παραγωγών για να διαπιστώσει εάν το ύψος των προσφορών είναι αποτέλεσμα κερδοσκοπίας ή συνδέεται με το κόστος παραγωγής. Παρότι ο έλεγχος δεν συνεπάγεται απαραίτητα την επιβολή κυρώσεων, οι παραγωγοί θα πρέπει να δικαιολογήσουν τις τιμές που προσφέρουν με βάση το κόστος παραγωγής για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κερδοσκοπίας.
Η ΡΑΕΕΥ θα ελέγξει επίσης τη διαδικασία εισόδου των λιγνιτικών μονάδων στην αγορά. Εάν εντάσσονται κανονικά με την υποβολή προσφορών ή καλούνται εκτός διαδικασίας προσφορών από τον ΑΔΜΗΕ για να καλύψουν τις ανάγκες του συστήματος σε συγκεκριμένες ώρες. Στη δεύτερη περίπτωση η αμοιβή τους είναι πολύ υψηλότερη, πράγμα που εκτοξεύει τη συνολική τιμή.
Πάντως ούτε η τιμή TTF του φυσικού αερίου, ούτε η τιμή για τα δικαιώματα εκπομπής CO2 , στα 69 ευρώ/τόνο, δικαιολογούν τις τόσο υψηλές τιμές στην χονδρική.
Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Παράγοντες που σχετίζονται με την κατάσταση στη ΝΑ Ευρώπη, όπου οι τιμές τον Ιούλιο αυξήθηκαν από 50% ως 170%. Δεν είναι μόνον οι καύσωνες στην περιοχή και η αύξηση της κατανάλωσης, που ευθύνονται για τις υψηλές τιμές, ειδικά στην Ουγγαρία, που την περασμένη εβδομάδα η ανώτατη τιμή στις 8-9 το βράδυ ξεπέρασε τα 900 ευρώ/MWh. Aναλυτές εκτιμούν ότι σημαντικό ρόλο παίζει η μείωση της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ της Ουγγαρίας και της υπόλοιπης Ευρώπης, αλλά και μεταξύ Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Ας σημειωθεί ότι η Ουκρανία, εξ αιτίας του πολέμου με τη Ρωσία, έχει μετατραπεί από εξαγωγέας ρεύματος σε εισαγωγέα από τις γειτονικές χώρες της Ευρώπης, πράγμα που σημαίνει και αντίστροφη ροή στα δίκτυα. Η Ουγγαρία κάνει τις περισσότερε εξαγωγές προς την Ουκρανία και ταυτόχρονα καλείται να εισάγει ρεύμα από τη Ρουμανία, όπου η σύνδεση έχει περιορισμένες δυνατότητες. Την κατάσταση επιδείνωσε η καθυστέρηση στην επαναλειτουργία 1.000 MW από τον πυρηνικό σταθμό του Κοζλοντούι στη Βουλγαρία αλλά και η μείωση των ανθρακικών σταθμών παραγωγής. Δεδομένης της διασύνδεσης όλων αυτών των αγορών μεταξύ τους, το πρόβλημα έφθασε και στην Ελλάδα, αφενός μέσω της σύζευξης με την Βουλγαρία και αφετέρου με τη μειωμένη δυνατότητα εισαγωγής φθηνού ρεύματος.
Σήμερα η τιμή χονδρικής στην Ουγγαρία φθάνει στα 207,17 ευρώ/MWh (+94,%) στη Ρουμανία διαμορφώνεται στα 207,17 ευρώ/MWh, στην Αλβανία που είναι η πιο ακριβή αγορά της Ευρώπης αγγίζει τα 273 ευρώ/MWh και στη Βουλγαρία στα 191,13 ευρώ/MWh, δηλαδή όσο και στην Ελλάδα.
Στην εγχώρια αγορά, οι ΑΠΕ έχουν σήμερα το μεγαλύτερο μερίδιο στον όγκο συναλλαγών, 38,46% και ακολουθούν το φυσικό αέριο με 37,51%, οι εισαγωγές με 8,19%, ο λιγνίτης με 6,62% και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 4,98%.
