Τηλεδιάσκεψη της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Κομισιόν για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης- Κύπρου, (Great Sea Interconnector) πραγματοποιήθηκε χθες, την ίδια ώρα, που  στην επικαιρότητα κυριαρχούσε η ένταση , στα ανοικτά της Κάσου και της Καρπάθου με τα τουρκικά πολεμικά πλοία, που παρακολουθούσαν το ιταλικό σκάφος το οποίο ερευνά την πόντιση καλωδίου για τον Great Sea Interconnector (GSI)

Επρόκειτο για μία προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη για να αρθούν τα ρυθμιστικά προβλήματα που έχουν ανακύψει σχετικά  με τη συμμετοχή της Κύπρου στο έργο,  με εκπροσώπους  των Ρυθμιστικών Αρχών Ελλάδας και Κύπρου, δηλαδή της ΡΑΑΕΥ και της ΡΑΕΚ, του ΑΔΜΗΕ, που “τρέχει” τη διασύνδεση και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία συνέπεσε με τα γεγονότα 

Πληροφορίες από την τηλεδιάσκεψη αναφέρουν ότι ήδη εξετάζονται τα τελικά στοιχεία της μελέτης κόστους- οφέλους που έχε παραδώσει ο ΑΔΜΗΕ , καθώς η μελέτη έχει ανατεθεί από τη Λευκωσία  προς αξιολόγηση σε  εξωτερικούς οίκους συμβούλων και αναμένεται ως τα τέλη του μήνα, να υπάρξει μία εκτίμηση. 

Τα επίμαχα σημεία που εξετάζονται με ιδιαίτερη προσοχή από την κυπριακή πλευρά είναι ο χρόνος έναρξης ανάκτησης του εσόδου προκειμένου το έργο να είναι βιώσιμο καθώς και το γεωπολιτικό ρίσκο του καλωδίου. Με βάση τα στοιχεία της μελέτης και την γνωμοδότηση των αξιολογητών θα αποφασιστεί η συμμετοχή της Κύπρου με τα 100 εκατ. ευρώ, όπως είχε αρχικώς δεσμευτεί η Λευκωσία, η ανάκτηση των εσόδων κλπ.

Η επόμενη τηλεδιάσκεψη ΡΑΑΕΥ-ΡΑΕΚ-ΑΔΜΗΕ και Κομισιόν έχει προγραμματιστεί για τις 12 Αυγούστου, ενώ το deadline για τις οριστικές αποφάσεις παραμένει το τέλος του Αυγούστου.

Ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί απαραίτητο για τη βιωσιμότητα του Great Sea Interconnector, την ανάκτηση εσόδων από την 1/1/25 ,αίτημα που κατ’ αρχήν απέρριψε η ΡΑΕΚ, με το επιχείρημα ότι θα έσοδα θα πρέπει να ανακτηθούν από την έναρξη λειτουργίας του καλωδίου και μετά. 

Εξάλλου, η ΡΑΑΕΥ έχει εγκρίνει το αίτημα  του ΑΔΜΗΕ για την ανάκτηση των δαπανών του καλωδίου ακόμα και αν το έργο δεν υλοποιηθεί για λόγους που δεν εμπίπτουν στη σφαίρα ευθύνης του ΑΔΜΗΕ, δηλαδή λόγω των γεωπολιτικών συνθηκών.

Πρόκειται για μία εξαιρετικά επίκαιρη παράμετρο της απόφαση της ΡΑΑΕΥ δεδομένων των χθεσινών γεγονότων, που προκάλεσαν ένα διπλωματικό πυρετό για τη αποσυμφόρηση της κατάστασης. 

Νότια της Κάσου και της Καρπάθου, όπου πραγματοποιεί έρευνες για την πόντιση του καλωδίου το ιταλικό σκάφος levoli Relume, η Τουρκία έστειλε στην  περιοχή πέντε μονάδες του τουρκικού πολεμικού Ναυτικού, που παρακολουθούσαν από μακριά, προφανώς σε μία προσπάθεια de facto επιβολής του  τουρκολιβυκού μνημονίου, ενώ στην περιοχή βρίσκονται και δύο σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας.

Στην τουρκική πρόκληση η Αθήνα απαντά πως το πλοίο ως επί το πλείστον διενεργεί τις έρευνες εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, καθώς και ότι η εν λόγω περιοχή εμπίπτει στη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου από το 2020 για τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ. Μιας ΑΟΖ που τέμνει, πάντως το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο.

Διπλωματικές πηγές του υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν ότι : «Το ιταλικό πλοίο levoli Relume πραγματοποιεί έρευνα για την πόντιση υποβρυχίων καλωδίων πλησίον της Κάσου. Η ανάπτυξη πλοίων του τουρκικού πολεμικού ναυτικού στην περιοχή, σε συνέχεια πλεύσης του ερευνητικού πλοίου σε διεθνή ύδατα, είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη και ελληνικών πολεμικών πλοίων.Λαμβάνουν χώρα οι δέουσες συνεννοήσεις ενόψει ολοκλήρωσης της έρευνας βάσει του υφιστάμενου προγραμματισμού».

Πάντως προσπάθεια παρεμπόδισης των εργασιών, ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν είχε γίνει.

Στο ζήτημα  αναφέρθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σε δηλώσεις του στο Σκάι, τονίζοντας ότι  «η κυβέρνηση απαντά συνολικά στο θέμα αυτό λέγοντας ξεκάθαρα ότι επιδιώκει την διατήρηση του κλίματος διαλόγου και είμαστε αισιόδοξοι σε αυτό. Διάλογος δε σημαίνει συμφωνία και δε σημαίνει αφέλεια.  Στον διάλογο δεν μπαίνουν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, εσωτερικής κυριαρχίας, ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων, » ανέφερε χαρακτηριστικά.