Ενδείξεις ωρίμανσης και ανάπτυξης των ΡΡΑ, των διμερών συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρισμού από πράσινη ενέργεια, παρουσιάζει η αγορά των ΑΠΕ στην Ελλάδα,  σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του οίκου Κyos για την εξέλιξη των  ΡΡΑ και των τιμών βασικού φορτίου ηλεκτρισμού στην Ευρώπη.

Μάλιστα, ο οίκος φέρνει ως παράδειγμα την Metlen (πρώην Μυτιληναίος) που υπέγραψε ηλιακό ΡΡΑ ισχύος 210 MW στην Ελλάδα. 

Γενικότερα, η αγορά ΡΡΑ της Νότιας Ευρώπης είναι πολύ ενεργή, με την  Ιταλία να αναμένεται να προσθέσει από 8 έως 9 GW ανανεώσιμης ενέργειας έως το τέλος του 2024. Την περίοδο αυτή, στη γειτονική χώρα προγραμματίζονται δημοπρασίες για  40 GW ηλιακής ενέργειας και 16,5 GW αιολικής ισχύος, με τιμή εκκίνησης 85 €/MWh. Αν και αυτό αναμένεται να μειώσει τους διαθέσιμους όγκους ενέργειας για ΡΡΑ, ως τα τέλη Ιουλίου  οι πιο τελευταίες συμβάσεις ΡΡΑ από φωτοβολταϊκά, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία, είχαν υπογραφεί περίπου 60 €/MWh ή και χαμηλότερα..

Αλλά και  η Ισπανία συνεχίζει να αναπτύσσει ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με γρήγορους ρυθμούς, παρά τις χαμηλές τιμές spot των τελευταίων μηνών και το εξαιρετικά κορεσμένο περιβάλλον για τους παραγωγούς, που ωθεί τις τιμές του ΡΡΑ κάτω από τα 40 €/MWh. Για την Ελλάδα, η έκθεση εκτιμά ότι αυξάνει σημαντικά  το υψηλό της δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μετά το ρεκόρ συνδέσεων το 2023 και τα πολλά έργα ΑΠΕ στο pipeline,  τα οποία τα επόμενα δύο χρόνια θα μπορούσαν να  προσθέσουν πάνω από 6 GW νέα ισχύ ΑΠΕ. “Το παράδειγμα της Μυτιληναίος που υπέγραψε ηλιακό ΡΡΑ ισχύος 210 MW στην Ελλάδα, δείχνει μια ωρίμανση της αγοράς στην περιοχή” αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση. 

Στα τέλη Ιουλίου 2025, η Ρουμανία αναμένεται να δημοσιεύσει τη λίστα με τους επιτυχόντες αιτούντες της πρώτης δημοπρασίας για τιμές  CfD (Συσμβόλαια για τη Διαφορά) από ΑΠΕ, μία διαδικασία που ξεκίνησε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με την έκθεση, αυτό προκύπτει από την έγκριση που έδωσε η ΕΕ για τη διάθεση ποσού, ύψους 3 δισ. ευρώ προκειμένου να στηριχθεί η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στη Ρουμανία. Αναμένεται ότι αυτός ο μηχανισμός θα φέρει πάνω από 5 GW νέων ΑΠΕ στη χώρα  έως το τέλος του 2025.

Από την πλευρά της,  η  Πολωνία συνέχισε να βασίζεται στα ΡΡΑ  για να αυξήσει την δυναμικότητά της σε ΑΠΕ, όπου πάνω από το ένα τέταρτο της συνολικής ισχύος (~30 GW) προστέθηκε τον τελευταίο χρόνο. Η Πολωνία φαίνεται ότι θα ολοκληρώσει τη χρονιά με περισσότερες από 7 TWh συμβεβλημένα ΡΡΑ  (~6 GW), σχεδόν 2 TWh περισσότερες από ό,τι στην αρχή του έτους, καθιστώντας την μια από τις πιο ενεργές αγορές ΡΡΑ  στην περιοχή.

Τιμές

Οσον αφορά στις τιμές ηλεκτρισμού βασικού φορτίου, οι προβλέψεις αναθεωρούνται ανοδικά από 2 €/MWh ως και  5 €/MWh σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη έκθεση του Φεβρουαρίου. Κύριες αιτίες της ανοδικής αναθεώρησης είναι η  αύξηση των προθεσμιακών τιμών αερίου,  του άνθρακα και του διοξειδίου του άνθρακα. Όσον αφορά τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, η βιομηχανική κατανάλωση εξακολουθεί να είναι κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα, με πολύ δειλά σημάδια ανάκαμψης. Η αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων στις κύριες ευρωπαϊκές οικονομίες επιβραδύνθηκε το 2024, ως τώρα τουλάχιστον,

Η Βορειοδυτική Ευρώπη, η Γερμανία και η Ολλανδία είναι οι αγορές για τις οποίες  αναμένονται  οι  χαμηλότερες τιμές για την ηλιακή ενέργεια. Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν έχει μεταφραστεί σε επιβράδυνση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών. Στην Γερμανία προστέθηκαν 7,5 GW ηλιακής ενέργειας το πρώτο εξάμηνο του 2024.

Σχετικά με τα  PPA, στην Ιρλανδία τα αιολικά ΡΡΑ παρουσίασαν αύξηση, κυρίως λόγω  των εταιρειών data center  που έσπευσαν να κλείσουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια προμήθειας ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές. Για παράδειγμα η Greencoat Renewables συμφώνησε μια 10ετή συμφωνία προμήθειας με την Keppel, σε τιμή, η οποία υπολογίζεται στα 43,5 €/MWh. Επίσης, η σουηδική αγορά παραμένει μια από τις πιο δραστήριες για τα αιολικά PPA. Πρόσφατα, η Alpiq υπέγραψε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία PPA με την εταιρεία παραγωγής αλουμινίου Norsk Hydro για την παροχή  αιολικής ενέργειας 60 GWh ετησίως, με την τιμή να εκτιμάται από τους συγγραφείς της έκθεσης, στα  44,30 €/MWh.

Τέλος, Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις αρνητικές τιμές που καταγράφονται στις αγορές ηλεκτρισμού λόγω της υπερπροσφοράς των ΑΠΕ και στα νέα δεδομένα που η κατάσταση αυτή δημιουργεί.  Από την αρχή του έτους, τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς στη Φινλανδία οδηγούν σε μια κατάσταση όπου οι τιμές στην Αγορά Ηλεκτρισμού Επόμενης Ημέρας καθορίζονται τακτικά κάτω από 0 €/MWh (361 ώρες), συχνότερα από ό,τι στην Δανία (245 ώρες) ή από ό,τι στην Ολλανδία (300 ώρες).  Πρόκειται για μία νέα πραγματικότητα,  την οποία οι συμβαλλόμενοι στα ΡΡΑ  είναι πλέον πιθανό να συνυπολογίσουν στις δομές των νέων συμφωνιών, επισημαίνει η έκθεση.