Σε ταχεία διαβούλευση αναμένεται να θέσει εντός των ημερών το Χρηματιστήριο Ενέργειας τους κανονισμούς για τη πλατφόρμα διαπραγμάτευσης των ΡΡΑ, με στόχο να λειτουργήσει μέσα στον Δεκέμβριο.
Ηδη έχουν προηγηθεί ενημερωτικές επαφές για τη νέα πλατφόρμα που θα αποτελεί το σημείο συνάντησης μεταξύ των παραγωγών ΑΠΕ που επιδιώκουν να διαθέσουν την παραγωγή τους ή μέρος αυτής με μακροχρόνιες συμβάσεις πώλησης ενέργειας (ΡΡΑ) και των δυνητικών αγοραστών.
Στη διαβούλευση θα τεθεί ο Κανονισμός Λειτουργίας της πλατφόρμας, καθώς και οι αποφάσεις που συνδέονται με τη διαδικασία απόκτησης της ιδιότητας μέλους, την πρόσβαση στην πλατφόρμα, τις τεχνικές λεπτομέρειες και την πολιτική τιμολόγησης. Θα ακολουθήσει ειδική ημερίδα παρουσίασης στους ενδιαφερόμενους και η όλη διαδικασία θα κλείσει με την εγγραφή των μελών.
Το Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία της πλατφόρμας μετά από αίτημα της ΡΑΑΕΥ, με στόχο να ενισχυθεί ο θεσμός των ΡΡΑ στη χώρα μας. Παρότι το 2024, ως και τον Σεπτέμβριο τουλάχιστον, τα ΡΡΑ αυξήθηκαν στην Ευρώπη, στη χώρα μας ακόμα η σχετική αγορά παραμενει υποτονική, αν και κάποιες μεγάλες εταιρίες έχουν συνάψει σχετικά συμβόλαια. Σήμερα όμως μεγάλες βιομηχανίες διστάζουν να δεσμευτούν σε μακροχρόνιες συμβάσεις, δεδομένης της αβεβαιότητας για τις τιμές αλλά και της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των ωρών που παράγουν τα φωτοβολταϊκά και των ωρών που παράγουν οι βιομηχανίες. Πρόκειται για το λεγόμενο shaping cost και τη μεγάλη διαφορά της τιμής της ενέργειας κατά τις ώρες υψηλής παραγωγής των ΑΠΕ και ειδικά των φωτοβολταικών, με τις ώρες που σβήνουν τα φωτοβολταϊκά το βράδυ. Τότε τα PPA είναι ασύμφορα.
Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που ελληνική κυβέρνηση είχε προτείνει στο παρελθόν το green pool, ένα μηχανισμό στήριξης, τον οποίο είχαν απορρίψει οι Βρυξέλλες.
Ωστόσο ως ιδέα, ένα σχήμα στήριξης, παρεμφερές με το Green Pool, έχει επανέλθει στο προσκήνιο, μετά τη σχετική πρόταση που περιλαμβάνεται στην έκθεση Ντράγκι. Πρόκειται για ένα θέμα που ενδεχομένως να εξετάσει η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν αναλάβει καθήκοντα.
Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής, ACER, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει στην δημιουργία πρότυπου συμβολαίου ΡΡΑ , εκτιμώντας ότι δεν χρειάζεται στην αγορά. Ας σημειωθεί ότι η Κομισιόν, στο κείμενο της Μεταρρύθμιση της Αγοράς Ηλεκτρισμού είχε ζητήσει από τον ACER να εξετάσει τη δημιουργία ενός πρότυπου συμβολαίου ΡΡΑ για τη διευκόλυνση κυρίως των μικρότερων παραγωγών και καταναλωτών, λόγω της πολυπλοκότητας που παρουσιάζουν οι μακροχρόνιες συμβάσεις.
Από την άλλη πλευρά, ο ACER σχεδιάζει ως το 2026 να δημιουργήσει ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την σύναψη των PPA.
Πάντως, το Χρηματιστήριο Ενέργειας έχει προχωρήσει στη δημιουργία ενός πρότυπου συμβολαίου PPA, σε συνεργασία με νομικούς και τεχνικούς συμβούλους. Το πρότυπο συμβόλαιο, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τις διαπραγματεύσεις, χωρίς όμως να είναι υποχρεωτική η αξιοποίηση του. Θεωρείται ένα συμβόλαιο, κατάλληλο για πωλητές και αγοραστές ενέργειας, καθώς και για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τους τεχνικούς συμβούλους και όλους τους εμπλεκόμενους.
Σε πρώτη φάση η πλατφόρμα θα λειτουργεί ως τόπος συνάντησης πωλητών- αγοραστών και όχι ως τόπος διαπραγμάτευσης τιμής. Σε δεύτερη φάση το ΕΧΕ έχει προτείνει τη συμμετοχή του κράτους ως εγγυητή (state guarantee), εκτιμώντας ότι αυτό θα ενίσχυε τα PPA, κυρίως μεταξύ των μικρότερων συμμετεχόντων. Ανάλογος θεσμός λειτουργεί ήδη στην Ισπανία. Ωστόσο, προς το παρόν η ελληνική κυβέρνηση δεν φαίνεται να το εξετάζει.
Η κρατική εγγύηση θα παρείχε ένα σχήμα προστασίας, στην περίπτωση, για παράδειγμα, πτώχευσης ενός από τους δυο αντισυμβαλλόμενους (counterparty risk). Ας σημειωθεί ότι η εγγύηση δεν αφορά σε επιδότηση της τιμής.