Σαφή υποχώρηση παρουσίασε το 2023 ο όγκος συναλλαγών για τα PPAs βασικού φορτίου, τα μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας ρεύματος από ΑΠΕ με την αγορά να διατηρεί έντονο προβληματισμό λόγω της αστάθειας και της αδυναμίας πρόβλεψης των τιμών.
Σύμφωνα με σχετική μελέτη της εταιρίας Pexapark, που ειδικεύεται στην αγορά των ΡΡΑ, οι μακροχρόνιες συμβάσεις βασικού φορτίου (baseload PPAs) δείχνουν να μην έχουν ξεπεράσει την αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί για τις τιμές του ηλεκτρισμού
Τα PPAs βασικού φορτίου, αφορούν τις συμφωνίες εκείνες κατά τις οποίες ο πωλητής/παραγωγός δεσμεύεται για την διάθεση μίας προσδιορισμένης ποσότητας MWh κάθε μήνα ή κάθε χρόνο. Ανάλογα με το προφίλ της παραγωγής ενέργειας, υπάρχουν περιπτώσεις που η μονάδα παραγωγής θα καταλήξει σε θέση long ( όταν παράγει περισσότερο απ’ όσο έχει δεσμευτεί να πουλήσει και διαθέτει το πλεόνασμα στην αγορά) ή σε θέση short (όταν παράγει λιγότερο από τη ποσότητα για την οποία έχει δεσμευτεί και η διαφορά αυτή θα πρέπει να καλυφθεί από την αγορά). Τη διαχείριση της πώλησης και της αγοράς ενέργειας συνήθως αναλαμβάνει ένας τρίτος φορέας, Ωστόσο, το ρίσκο της τιμολόγησης αυτών των ΡΡΑ έχει μειώσει το ενδιαφέρον σε σχέση με τα Pay as Produced PPAs, δηλαδή τις συμφωνίες που περιλαμβάνουν όρο για πληρωμή σε τιμή παραγωγής.
‘Ηδη από το 2023 παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στον όγκο των συμβολαίων για base load ΡΡΑ, με τις συμφωνίες που έχουν δημοσιοποιηθεί να αφορούν μία συμφωνία στην Ιταλία , διάρκειας 9 ετών, για 200 GWh ετησίως, μία στη Γερμανία για 76,5 MW και διάρκειας 10 ετών και μία στην Πολωνία 8ετούς διάρκειας , χωρίς περαιτέρω στοιχεία. Πρόκειται για όγκους σημαντικά χαμηλότερους σε σχέση για παράδειγμα με τις δύο συμφωνίες που συνήψε η Alcoa το 2022 με τις εταιρίες Greenalia και Endesa για ισχύ 2 GW.
Οι απότομες μεταβολές στις τιμές είχαν ως αποτέλεσμα να εμφανιστεί μία τάση επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων βασικού φορτίου, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν πολύ αργά για να γίνει αυτό. Επαναδιαπραγμάτευση των όρων σε συμβάσεις ΡΡΑ έγιναν και στην Ελλάδα, το 2024, όπως ήταν οι περιπτώσεις του Τιτάνα και της Βιοχάλκο με τη ΔΕΗ.
Η Pexapark πάντως θεωρεί κατ’αρχήν τα ΡΡΑ βασικού φορτίου ως τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου (hedging) με το βέλτιστο κόστος, κατά περίπτωση, εφόσον έχουν δομηθεί με τρόπο προσαρμογής του ρίσκου. Οπως επισημαίνει η εταιρία, αυτή η κατηγορία των ΡΡΑ πρέπει να προσεγγίζεται με το στοιχείο της συνεχούς παρακολούθησης, σε αντίθεση με την αντίληψη που έχουν πολλοί πωλητές PPA, του τύπου “το πουλάς και το ξεχνάς” .
Τα δύο βασικά στοιχεία που πρέπει να εξετάζονται σε μία σύμβαση ΡΡΑ βασικού φορτίου είναι : Πρώτον, o βαθμός hedging , ο οποίος διαφοροποιείται ανάλογα με την τεχνολογία και τον όγκο ενέργειας για την οποία δεσμεύεται ο πωλητής να διαθέτει κάθε μήνα ή κάθε χρόνο και δεύτερον, η συνεχής παρακολούθηση και διαχείριση της απόδοσης.
Τα ΡΡΑ βασικού φορτίου μοιάζουν με τις μετοχές στο Χρηματιστήριο. ‘Οπως στις μετοχές πολλά εξαρτώνται από τον χρονικό ορίζοντα της επένδυσης και την προσδοκία απόδοσης σε σχέση με τον κίνδυνο, το ίδιο ισχύει και με τα ΡΡΑ της κατηγορίας αυτής.
Το χρηματοοικονομικό περιβάλλον για τα ΡΡΑ βασικού φορτίου ποικίλλει ανάλογα με την τεχνολογία και τη χώρα, δήλωσε ο επικεφαλής του τμήματος κινδύνου της Pexapark. Oι συμφωνίες για την απορρόφηση παραγωγής από χερσαία αιολικά πάρκα εξακολουθούν να προσελκύουν κάποιο ενδιαφέρον από μεγάλους καταναλωτές, αλλά για τα φωτοβολταϊκά η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη.