Βουλιάζει στα δάνεια και τις υποχρεώσεις το Χρηματιστήριο της Αθήνας, στοιχείο που εκ πρώτης όψεως είναι ικανό να αποθαρρύνει τον όποιο ξένο υποψήφιο επενδυτή που προσεγγίζει συνολικά την εικόνα της αγοράς. Για του λόγου το αληθές οι υποχρεώσεις των εισηγμένων έχουν ξεπεράσει κάθε όριο και μοιάζουν με ένα ακόμα κεφάλι του χρέους της χώρας, με τη διαφορά ότι αυτό οφείλεται σε τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, Δημόσιο, Εφορίες και προμηθευτές αγγίζοντας τα 64 δις. ευρώ στο εξάμηνο της τρέχουσας χρήσης από 62 δις. ευρώ κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Από αυτά και συγκεκριμένα κάτι περισσότερο από τα μισά, δηλαδή τα 33,2 δις. ευρώ αφορούν δάνεια στις τράπεζες, τα οποία έχουν αυξηθεί κατά 1 δις. ευρώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2014. Ο καθαρός δανεισμός των εισηγμένων αφαιρώντας το ταμείο που έχουν οι εταιρείες διαμορφώνεται στα 22,7 δις ευρώ, δάνεια που στο μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι βραχυπρόθεσμα. Δηλαδή, πρόκειται για δάνεια που σε πολλές, αν όχι στις πλείστες περιπτώσεις δεν έχουν ακόμα ρυθμιστεί από τις τράπεζες και πώς να γίνει αυτό όταν τα πιστωτικά ιδρύματα παραμένουν ακόμα κλειστά, η ανακεφαλαιοποίηση τελεί εν εξελίξει και η βούληση της κυβέρνησης στο πλαίσιο των μνημονιακών της υποχρεώσεων είναι να πουληθούν πολλά από τα δάνεια αυτά σε distressed funds στο 25% της αξίας τους για να «καθαρίσουν» οι ισολογισμοί των πιστωτικών ιδρυμάτων. Δηλαδή στο επόμενο πεντάμηνο είναι πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο, όπως σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς, να αλλάξει άρδην ο χρηματιστηριακός χάρτης και να δημιουργηθούν δεκάδες «Μαϊλληδες», όπου ως νέοι ιδιοκτήτες θα εμφανίζονται «επενδυτικά κεφάλαια» από διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ ή φορολογικούς παραδείσους της Ευρώπης και της Καραϊβικής.
Δηλαδή τα δάνεια των εισηγμένων διαμορφώνονται σχεδόν στο 70% της συνολικής κεφαλαιοποίησης του Χ.Α. (σ.σ. 30 δις. ευρώ τον Σεπτέμβριο). Επίσης, το σύνολο των υποχρεώσεων υπερβαίνει τρεις φορές την κεφαλαιοποίηση! Δηλαδή με ένα ETF του γενικού δείκτη ξέρεις εκ των προτέρων ότι αγοράζεις ένα υπερδανεισμένο και γεμάτο υποχρεώσεις χρηματιστήριο!
Την ίδια ώρα, οι εισηγμένες και ειδικά αυτές που οι μετοχές τους διαπραγματεύονται στον ASE 25 προσπαθούν με κάθε τρόπο να κρατήσουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα, μετά μάλιστα και το σοκ που υπέστησαν από την επιβολή των capital controls στις 28 Ιουνίου 2015. Μάλιστα, οι εταιρείες είχαν εμφανίσει αύξηση των ταμειακών τους διαθεσίμων κατά 315 εκατ. ευρώ ή 3,8% το φετινό α΄ εξάμηνο του 2015 σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό εξάμηνο οι 19 επιχειρήσεις της μεγάλης κεφαλαιοποίησης.
Συνολικά οι εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης εμφάνισαν ταμειακά διαθέσιμα ύψους 8,605 δισ. ευρώ τους πρώτους έξι μήνες της χρονιάς έναντι 8,290 δισ. ευρώ που ήταν τα κεφάλαια που είχαν στα ταμεία τους στις 30 Ιουνίου 2014. Οι εισηγμένες είχαν μεταφέρει από την αρχή της χρονιάς το σύνολο ή μέρος των ταμειακών τους διαθεσίμων στο εξωτερικό, προκειμένου να γίνεται κανονικά η μισθοδοσία του προσωπικού και να πιστώνεται στους ελληνικούς τραπεζικούς λογαριασμούς το ακριβές ποσό της μισθοδοσίας χωρίς να αφήνουν υπόλοιπο κεφαλαίων. Η ίδια ακριβώς διαδικασία γίνεται όταν είναι να πιστωθούν οι λογαριασμοί σε εγχώριους προμηθευτές ή για να πληρωθούν μηνιαίες τραπεζικές υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος εισηγμένης από τον κλάδο του λιανεμπορίου, «αυτή την περίοδο λόγω των ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων έχουμε αναστείλει κάθε παραγωγική επένδυση που απαιτεί κεφάλαια και έχουμε επικεντρωθεί μόνο στις απαραίτητες λειτουργίες, δηλαδή στην εξυπηρέτηση των δανειακών μας υποχρεώσεων, τη μισθοδοσία προσωπικού, την πληρωμή σε προμηθευτές για πρώτες ύλες και τις πληρωμές για τη μεταφορά των εμπορευμάτων μας είτε εντός είτε εκτός επικράτειας». Όπως διευκρινίζεται από άλλα στελέχη εισηγμένων, «τα μόνα χρήματα που καταβάλλονται για επενδύσεις
είναι για τη συντήρηση των γραμμών παραγωγής ή για την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού εφόσον έχει υπάρξει απόφαση διοικητικού συμβουλίου ή έγκριση από τη γενική συνέλευση των μετόχων». Το μείζον θέμα για κάθε επιχείρηση το 2015, όπως συνέβη και στην εξαετή ύφεση (2008-2013), είναι να έχει επάρκεια ρευστότητας. Δυστυχώς, οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν καθυστερήσει δραματικά να αναδιαρθρώσουν τον δανεισμό τους για να μπορέσουν να εξυγιάνουν τον ισολογισμό τους και να απαλλαγούν από τα βάρη του παρελθόντος, προκειμένου να ξεκινήσουν από καλύτερη θέση τη νέα χρονιά. Σύμφωνα με αναλυτές, τα βάρη του δανεισμού δεν μπορούν να μεταφέρονται αιωνίως και μάλιστα ενώ έχουν προηγηθεί έξι υφεσιακά χρόνια και θα έχουμε και φέτος ύφεση. Με απλά λόγια, μια εταιρεία δεν αντέχει να δουλεύει μόνο για τις τράπεζες, αφήνοντας χωρίς κέρδος τους μετόχους της.
