Οι επενδύσεις μεταφορών που μπορεί να υλοποιηθούν μέχρι το 2020 στην Ελλάδα ανέρχονται σε €12,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα της PwC. Οι αστικές μετακινήσεις με τραίνα, η ολοκλήρωση του οδικού δικτύου και η διασυνδεσιμότητά του, και τα αεροδρόμια και λιμάνια, αποτελούν το 80% των σχεδιασμένων επενδύσεων. Ο Κώστας Μητρόπουλος, Εντεταλμένος Σύμβουλος της PwC Ελλάδος σχολίασε:

"Οι επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών σ'όλο τον κόσμο αυξάνουν ταχύτατα μετά από μια επταετή υστέρηση. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές επενδύσεις σε επίπεδο σχεδιασμού οι οποίες θα απαιτήσουν €12,5 δις μέχρι το 2020 για να ολοκληρωθούν. Οι υψηλοί οικονομικοί πολλαπλασιαστές τους καθώς και το γεγονός ότι επενδύσεις σε δρόμους, λιμάνια, αεροδρόμια, αναβαθμίζουν το τουριστικό προϊόν της χώρας, καθιστούν την υλοποίησή τους πρωταρχικής σημασίας για την ανάκαμψη."

Εκρηξη επενδύσεων σε παγκόσμιο επίπεδο

Σύμφωνα με την PwC, οι παγκόσμιες επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών αναμένεται να εκτοξευτούν σε πρωτοφανή επίπεδα

Σύμφωνα με ανάλυση που έδωσε στη δημοσιότητα η PwC, οι επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών εκτιμάται ότι θα αυξηθούν με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 5% παγκοσμίως μεταξύ 2014 και 2025.

Η ανάλυση της δαπάνης για υποδομές μεταφορών για το 2025, που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Oxford Economics όσον αφορά το κομμάτι της έρευνας, παρέχει μια εκτίμηση του τρέχοντος μεγέθους των επενδύσεων σε υποδομές και εξετάζει τις προοπτικές μελλοντικών επενδύσεων από τώρα έως το 2025.

Η Υποσαχάρια Αφρική εκτιμάται ότι θα έχει τον ταχύτερο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης ο οποίος αναμένεται να ξεπεράσει το 11%, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού παραμένει με διαφορά η μεγαλύτερη αγορά υποδομών μεταφορών, με τις επενδύσεις του κλάδου να αυξάνονται από 557 δις δολάρια σε περίπου 900 δις δολάρια κατά την περίοδο στην οποία αναφέρεται η έρευνα. Ωστόσο, όσον αφορά τα επίπεδα των επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών στη Δυτική Ευρώπη, εκτιμάται ότι θα χρειαστεί αρκετός καιρός για να ανακάμψουν λόγω της συνεχιζόμενης δημοσιονομικής λιτότητας - το 2022 αναμένεται να επανέλθουν στα επίπεδα του 2008.

Όσον αφορά τις επενδύσεις σε λιμάνια, η μέγιστη μέση ετήσια αύξηση που προβλέπεται ότι θα σημειωθεί κατά τη διάρκεια της περιόδου υπό εξέταση είναι 5,8% (λόγω π.χ. μεγάλων επενδύσεων στην Ινδονησία), ενώ οι επενδύσεις σε αεροδρόμια αναμένεται να επιβραδυνθούν σημειώνοντας ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2,6%.

Η οδοποιία πιθανότητα θα εξακολουθήσει να αποτελεί τον τομέα με τις μεγαλύτερες επενδύσεις, ιδιαίτερα για τις αναπτυσσόμενες αγορές. Αυτό εν μέρει οφείλεται στην αύξηση της ευημερίας που με τη σειρά της έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των επιβατικών αυτοκινήτων στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Οι σιδηρόδρομοι, αντιθέτως, αναμένεται να σημειώσουν σχετικά σημαντική ανάπτυξη στις ανεπτυγμένες οικονομίες με ώριμες αγορές μεταφορών, όπως είναι η Δυτική Ευρώπη στην οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν δημόσιες συγκοινωνίες — και ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισπανία στις οποίες τα δίκτυα υψηλών ταχυτήτων αναμένεται να αναπτυχθούν περαιτέρω.

Ο Julian Smith, partner της PwC στον τομέα των Capital Projects & Infrastructure, σχολίασε σχετικά:

«Από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, οι δαπάνες για υποδομές έχουν περιοριστεί λόγω της γενικότερης συμπίεσης των κρατικών δαπανών, ενώ το μακροχρόνιο κενό υποδομών εξακολουθεί να υπάρχει. Σε ορισμένες χώρες, όπως είναι η Ινδονησία και η Ινδία, η έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών έχει σταθεί εμπόδιο στην ανάπτυξη. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημάδια αλλαγής σε αυτές τις χώρες.

Σε ορισμένες ανεπτυγμένες χώρες, η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων σε δρόμους και άλλα έργα υποδομής ώστε να δοθεί ώθηση στην οικονομία και την απασχόληση. Πολλά έργα υποδομής σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν εμπόδια από τα κόμματα αντιπολίτευσης, τεχνικές δυσκολίες και άλλα απρόοπτα θέματα. Ο καλύτερος σχεδιασμός μπορεί να αποτρέψει ενδεχόμενες διεκδικήσεις και διαμάχες κατά το κατασκευαστικό στάδιο, ενώ η βελτίωση των διαδικασιών σχεδιασμού, προετοιμασίας και έγκρισης του έργου θα συμβάλει στην επιτάχυνση της κατασκευής των έργων. Όμως, το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις πολλών αναπτυσσόμενων αγορών είναι ότι δεν έχουν εμπειρία στην προετοιμασία έργων υποδομών.

Οι προβλέψεις μας παρουσιάζουν τη θετική εικόνα μιας αναπτυσσόμενης αγοράς υποδομών μεταφορών, όμως είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι τα χρήματα αυτά επενδύονται προσεκτικά και σοφά, δημιουργώντας αξία για τους χρηματοδότες, τους χρήστες, τους φορολογούμενους και τους επενδυτές.»

Δυτική Ευρώπη

Η ανάλυση προβλέπει ότι η αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών στη Δυτική Ευρώπη στο εγγύς μέλλον θα είναι μετριοπαθής, δεδομένων των πολύ καλών συγκοινωνιακών δικτύων σε πολλές προηγμένες χώρες, όπως και λόγω των συνεχιζόμενων δημοσιονομικών περιορισμών και των αυξημένων απαιτήσεων για περισσότερες κοινωνικές υποδομές, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας. Οι δαπάνες για υποδομές πιθανότατα θα περιοριστούν σε επιλεγμένα προγράμματα που θα στοχεύουν στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση. Παρ' όλα αυτά, οι επενδύσεις σε σιδηροδρομικά δίκτυα αναμένεται να ανθήσουν. Για παράδειγμα, μετά από 6 χρόνια στασιμότητας, στην Ισπανία αναμένεται να γίνουν νέες επενδύσεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο μεταξύ 2016 και 2025. Με αυτό το μείγμα επενδύσεων στους υποκλάδους, το μερίδιο της Δυτικής Ευρώπης στην παγκόσμια δαπάνη για υποδομές μεταφορών αναμένεται να παραμείνει κατά βάση το ίδιο από 11% το 2014 σε 10% το 2025.

ΗΠΑ και Καναδάς

Δεδομένης της ωριμότητας των δικτύων μεταφορών στις ΗΠΑ και τον Καναδά, οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ετήσιο ρυθμό 3% εντός της επόμενης δεκαετίας. Συνολικά, αναμένεται μείωση του μεριδίου ΗΠΑ-Καναδά στην παγκόσμια δαπάνη στον κλάδο των μεταφορών –από 14% το 2014 σε 11% έως το 2025. Η έλλειψη ενδιαφέροντος για υποδομές μεταφορών αντικατοπτρίζεται καλύτερα στην επένδυση του Καναδά σε αεροδρόμια, η οποία προβλέπεται ότι θα μειώνεται χρόνο με τον χρόνο και ότι θα αρχίσει πάλι να αναπτύσσεται από το 2023.

Ασία-Ειρηνικός

Η μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη των δικτύων μεταφορών αναμένεται να συνεχιστεί σε πολλές οικονομίες της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού, δεδομένης της μετατόπισης της οικονομικής δύναμης από τη Δύση στην Ανατολή, την αύξηση του Ασιατικού πλούτου και την ταχύτατη αστικοποίηση. Αναμένονται σημαντικές επενδύσεις στο οδικό δίκτυο ώστε να είναι σε θέση να εξυπηρετήσει περισσότερα αυτοκίνητα, σε συνδυασμό με επενδύσεις σε υποδομές δημόσιων συγκοινωνιών που θα ανακουφίσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση στις αστικές περιοχές. Επίσης, η σημαντική ανάπτυξη των υποδομών των λιμανιών αναμένεται να δώσει ώθηση στην επέκταση του διεθνούς εμπορίου.

Λατινική Αμερική

Τα αυξανόμενα επίπεδα πλούτου στη Λατινική Αμερική προβλέπεται να οδηγήσουν σε σημαντική αύξηση του αριθμού των αυτοκινήτων και, κατά συνέπεια, της ανάγκης για επενδύσεις σε οδικό δίκτυο. Οι δαπάνες για το οδικό δίκτυο αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11% μεταξύ 2014 και 2025, που είναι υπερδιπλάσιος του παγκόσμιου μέσου όρου. Η αυξημένη ευημερία είναι πιθανό να δημιουργήσει ζήτηση για διαφορετικά είδη μεταφορών. Πιο συγκεκριμένα, οι επενδύσεις σε λιμάνια αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμό παρόμοιο με εκείνον που θα αναπτυχθεί το οδικό δίκτυο τόσο λόγω της αυξημένης καταναλωτικής ζήτησης για εισαγόμενα αγαθά όσο και λόγω της αύξησης των εξαγωγών προϊόντων. Οι δαπάνες για επενδύσεις αεροδρομίων επίσης αναμένεται να αυξηθούν, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού της περιόδου υπό εξέταση, καθώς το πρώτο στάδιο ανάπτυξης του νέου αεροδρομίου στην πόλη του Μεξικού έχει ήδη ξεκινήσει.

Μέση Ανατολή

Παρ' όλο που μεγάλα έργα όπως το μετρό του Ριάντ και το αεροδρόμιο του Κατάρ μονοπωλούν τους τίτλους ειδήσεων, το οδικό δίκτυο εξακολουθεί να αποτελεί τον υποκλάδο με τη μεγαλύτερη δαπάνη για υποδομές μεταφορών στη Μέση Ανατολή. Ο ρυθμός αύξησης των Ι.Χ. αναμένεται να εκτοξευτεί μέσα στην επόμενη δεκαετία. Συνεπώς, οι επενδύσεις σε δρόμους προβλέπεται επίσης να αυξηθούν –κατά σχεδόν 116% κατά τη διάρκεια της περιόδου υπό εξέταση σκαρφαλώνοντας τα 31 δις δολάρια ετησίως μέχρι το 2025.

Ρωσία και Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη

Παρά το γεγονός ότι οι χώρες της Πρώην Σοβιετικής Ένωσης/Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΠΣΕ/ΚΑΕ) αυτή την περίοδο αφιερώνουν μικρότερο ποσοστό των επενδύσεων τους για υποδομές σε υποδομές μεταφορών σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, αυτό αναμένεται να αλλάξει κατά τη διάρκεια της περιόδου υπό εξέταση. Για τις περισσότερες χώρες της ΠΣΕ, οι επενδύσεις σε καλά δίκτυα μεταφορών παραμένει σχετικά σημαντική λόγω της ανάγκης μεταφοράς προϊόντων εξόρυξης σε άλλες αγορές. Ειδικότερα, οι επενδύσεις σε λιμάνια αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ετήσιο ρυθμό 10% περίπου από το 2014 έως το 2025. Αντιθέτως, οι χώρες που δεν εξάγουν ορυκτά υλικά όπως είναι η Πολωνία και η Ουγγαρία θα έχουν πολύ μικρότερο ρυθμό αύξησης των δαπανών σε υποδομές μεταφορών.

Αφρική

Η Υποσαχάρια Αφρική είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιφερειακή αγορά υποδομών, με προβλεπόμενο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης των επενδύσεων σε υποδομές μεταφορών 11% για την περίοδο μεταξύ 2015 και 2025. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα αφορά δρόμους και λιμάνια.