Χαμήλωσαν οι τόνοι και τις όποιες προσδοκίες για την ελληνο-ρωσική συνεργασία στον τομέα της Ενέργειας μετά τις δηλώσεις του προέδρου Βλαντιμίρ Πουτιν κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, καθώς καθαρά άφησε να εννοηθεί πως προτεραιότητα της Μόσχας είναι ο βόρειος αγωγός, ο Nord Stream II, Ρωσίας - Γερμανίας.
“Τώρα, προσπαθούμε να υλοποιήσουμε το έργο Nord Stream ΙΙ” δήλωσε ο κ. Πούτιν, στη κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσε με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, προσθέτοντας ότι “αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα δουλέψουμε στο Νότο της Ευρώπης”. Επέρριψε στις παρεμβάσεις των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον τη ματαίωση του πρώτου South Stream, μίλησε για την Τουρκία και το πάγωμα του Turkish Stream και διεμήνυσε ότι αυτή τη φορά η Ρωσία δεν πρόκειται να επενδύσει αν προηγουμένως δεν υπάρξουν οι κατάλληλες εγγυήσεις.
“Με τους γείτονές μας είμαστε έτοιμοι για την υλοποίηση οποιουδήποτε έργου, αλλά μας χρειάζονται από πριν εγγυήσεις, που αν δεν παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, δεν θα ξοδέψουμε χρήματα σε αυτό. Μάλιστα εδώ υπάρχουν και ζημιές. Εμείς ξοδέψαμε χρήματα και μετά αποκαλύφθηκε ότι δεν γίνεται το έργο.” δήλωσε, υπενθυμίζοντας το προχωρημένο στάδιο που βρισκόταν ο South Stream, αγωγός από τη Ρωσία στη Βουλγαρία με διασυνδέσεις προς βορρά ως την Ουγγαρία- Αυστρία και προοπτικά προς Νότο σε Ελλάδα και Ιταλία.
Αναφερόμενος στη συμφωνία συνεργασίας των εταιριών Gazprom, ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison, που υπογράφηκε στα τέλη Φεβρουαρίου στη Ρώμη προκειμένου να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενός νέου νότιου αγωγού, συνέδεσε το θέμα με τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. “Πώς επηρεάζουν τον οικονομικό τομέα τα ζητήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια και ιδιαίτερα η εγκατάσταση αντιαεροπορικής άμυνας, για παράδειγμα, στη Ρουμανία; Αρνητικά τον επηρεάζουν είναι η απάντηση.”, είπε, δείχνοντας προς την κατεύθυνση όχι μόνον της ΕΕ αλλά και των ΗΠΑ.
Ο “Βόρειος Αγωγός”, ο οποίος ουσιαστικά αποτελεί επέκταση του Nord Stream I με την προσθήκη δύο επιπλέον γραμμών μεταφοράς που θα διπλασιάσουν τη χωρητικότητα αερίου, ενώνει απ’ ευθείας τη Ρωσία με τη Γερμανία, παρακάμπτοντας τις χώρες της Βαλτικής, την Πολωνία και βέβαια την Ουκρανία. Στόχος είναι το πρόσθετο αέριο που θα μεταφέρει - ή σημαντικό μέρος αυτού- να κατευθυνθεί προς την κεντρική και νότιο Ευρώπη, μέσω των κατάλληλων διασυνδέσεων των εθνικών συστημάτων των ενδιάμεσων κρατών.
Στο πρότζεκτ, που ανακοινώθηκε πέρυσι στο διεθνές οικονομικό φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, την ίδια ακριβώς περίοδο που ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης υπέγραφε με τους Ρώσους τις συμφωνίες για την επέκταση του Turkish Stream σε ελληνικό έδαφος, συμμετέχουν εκτός από τη Gazprom, εταιρίες του βεληνεκούς της Shell, των γερμανικών κολοσσών Ε.ΟΝ και Basf/Wintershall, της αυστριακής OMV και της γαλλικής Engie (πρώην Gas de France-Suez).
Παρότι επισήμως, οι Βρυξέλλες εμφανίζονται αντίθετες με το έργο και πολλές χώρες μέλη, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης (εκτός της Βουλγαρίας) έχουν υπογράψει κείμενο κατά του πρότζεκτ, εν τούτοις δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι η Ευρώπη “κλείνει το μάτι” στον συγκεκριμένο αγωγό και στην ‘Ανγκελα Μέρκελ.
Τη δυσαρέσκειά του δεν είχε κρύψει και ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, θεωρώντας ότι οι μέχρι τώρα κινήσεις των Βρυξελλών πλήττουν τα ιταλικά συμφέροντα. ‘Αλλωστε, η ιταλική εταιρία Saipem- η θυγατρική της ΕΝΙ που εξειδικεύεται στις κατασκευές αγωγών- έχασε πολλά εκατομμύρια ευρώ και μάλιστα έχει προσφύγει και κατά της Gazprom για αποζημίωση- από τη ματαίωση του South Stream και το πάγωμα του Turkish Stream. H εταιρία είχε αρχίσει τα έργα για το πέρασμα των σωλήνων του αγωγού κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα.
Οι δύο αυτοί αγωγοί συγκέντρωναν το ιταλικό ενδιαφέρον, όχι μόνον λόγω της συμμετοχής ιταλικών εταιριών αλλά και επειδή προσέφεραν την προοπτική διασύνδεσης της Ιταλίας και ανάδειξής της σε σταθμό μεταφοράς του ρωσικού αερίου.
Το Κρεμλίνο έχει προσκαλέσει τον Ιταλό πρωθυπουργό στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, που θα διεξαχθεί στις 16-18 Ιουνίου, ενώ πριν λίγες εβδομάδες η Gazprom ανακοίνωσε ότι θα αναθέσει στη Saipem, την υποβρύχια διασύνδεση στα νερά της Βσλτικής για τον αγωγό Nord Stream II
Eίναι προφανές ότι οι όποιες εξελίξεις, αν υπάρξουν, στο μέτωπο του “South Stream II” θα προέλθουν από την Ιταλία και ενδεχομένως από τη στήριξη της Γαλλίας, η οποία διατηρεί συμφέροντα στο πρότζεκτ μέσω της Edison, ιταλικής θυγατρικής της ΕdF.
