Μετοχική συμμετοχή στον πυρηνικό σταθμό του Μπέλενε, που σχεδιάζει η Βουλγαρία, επιδιώκει η Βόρεια Μακεδονία και παράλληλα προωθεί την ανάπτυξη των ΑΠΕ, σε μία προσπάθεια να καλύψει τις ανάγκες της σε ηλεκτρική ενέργεια.
“Θα ήταν σοφή επιλογή η ενοικίαση μίας πηγής ενέργειας, όπως ο πυρηνικός σταθμός Μπέλενε ή ακόμα και η ιδιοκτησία ενός τμήματος αυτού, εφ’ όσον υπάρξει η δυνατότητα” δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της χώρας και αρμόδιος για την οικονομία Κ. Angjushev στο περιοδικό Faktor, τονίζοντας η Βόρεια Μακεδονία δεν διαθέτει δικές της πηγές φυσικού αερίου και πετρελαίου, ενώ τα αποθέματα λιγνίτη που αποτελούν τη μοναδική εγχώρια πηγή ηλεκτροπαραγωγής, σταδιακά εξαντλούνται.
Ο πυρηνικός σταθμός του Μπέλενε, στις όχθες του Δούναβη, είναι ένα πρότζεκτ που η Βουλγαρία συζητεί εδώ και περίπου 40 χρόνια. Τώρα το έργο αυτό, ισχύος 2.000 MW με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 10 δισ. ευρώ έχει επανέλθει στο προσκήνιο και μάλιστα η Σόφια σκοπεύει μέσα στις επόμενες εβδομάδες να προχωρήσει στη δεύτερη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εξεύρεση επενδυτών.
H συμμετοχή της Bόρειας Μακεδονίας στην κατασκευή του πυρηνικού σταθμού Μπέλενε ήταν μία πρόταση που είχε τεθεί στο τραπέζι από τη Βουλγαρία προ οκταετίας περίπου, χωρίς όμως να υπάρξει συνέχεια. Εκείνη την εποχή η κυβέρνηση των Σκοπίων εξέταζε την πιθανότητα κατασκευής πυρηνικού σταθμού εντός της χώρας, στην περιοχή του Μαρίοβο, σχέδιο που στη συνέχεια πάγωσε.
Η υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Τεμενούσκα Πέτκοβα έχει επανειλημμένα δηλώσει το τελευταίο χρονικό διάστημα ότι η χώρα της χρειάζεται το νέο πυρηνικό σταθμό για να πετύχει τους ενεργειακούς στόχους της ΕΕ. Η κυβέρνηση έχει ήδη εγκρίνει το σχέδιο του πλαισίου για την διαδικασία επιλογής του επενδυτή, και έχει προχωρήσει σε επαφές με δυνητικούς επενδυτές, ορισμένοι εκ των οποίων επιδεικνύουν ενδιαφέρον όπως η κινεζική CNNC, η κορεάτικη Korean Hydro and Nuclear Power Corporation, η γαλλική Framatome και η αμερικανική General Electric, όπως αναφέρουν βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης.
Εν τω μεταξύ η εταιρία ηλεκτρισμού της Βόρειας Μακεδονίας, η ELEM συνήψε δάνειο δάνειο 5,9 εκατ. ευρώ για την κατασκευή φωτοβολταικού πάρκου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Ως σήμερα η EBRD έχει επενδύσει περισσότερα από 1,8 δισ. ευρώ σε 113 έργα στη γειτονική χώρα.
Το συνολικό κόστος του νέου φωτοβολταϊκού πάρκου εκτιμάται σε 8,7 εκατ. ευρώ και η διαφορά θα καλυφθεί από την ELEM. Πρόκειται για τον πρώτο φωτοβολταϊκό σταθμό μεγάλης κλίμακας στη γειτονική χώρα και θα αναπτυχθεί σε εξαντλημένο λιγνιτωρυχείο. Όταν τεθεί σε λειτουργία, η νέα εγκατάσταση θα παράγει περίπου 15 GWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως.
Σύμφωνα με τους στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση των Σκοπίων ως το 2020 το 23% της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να παράγεται από ΑΠΕ.