Τριβές με τους εμπορικούς της εταίρους ρισκάρει να προκαλέσει η ΕΕ με το σχέδιό της να χρεώνει τα πλοία για τη ρύπους που εκπέμπουν, με τις ΗΠΑ ήδη να κατηγορούν έμμεσα τις Βρυξέλλες ότι επιδιώκουν να χρηματοδοτήσουν το πακέτο για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας με κεφάλαια τρίτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την επέκταση του Συστήματος Εμπορίας Ρύπων στη ναυτιλία, τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για τη χρηματοδότηση του Recovery Fund, του Ταμείου Ανάκαμψης των 750 εκατ. ευρώ. Το 30% των κεφαλαίων αυτών σχεδιάζεται να διοχετευτούν σε επενδύσεις που σχετίζονται με το Κλίμα, στο πλαίσιο του στόχου της Ευρώπης να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος
Η χρέωση των ρύπων στη ναυτιλία όμως συναντά έντονες αντιδράσεις τόσο από τη ναυτιλιακή βιομηχανία όσο και από τρίτες χώρες. Εκπρόσωποι του κλάδου υποστηρίζουν ότι θα υπονομεύσει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο, προκαλώντας ταυτόχρονα νέες εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες.
Το σύστημα εμπορίας ρύπων της ΕΕ (ETS) καλύπτει πάνω από 11.000 ηλεκτροπαραγωγικές και βιομηχανικές μονάδες στην Ευρώπη, καθώς και όλες τις εσωτερικές ευρωπαϊκές πτήσεις από περίπου 500 αεροπορικές εταιρίες. Από το σύνολο της δραστηριότητας αυτής υπολογίζεται ότι εκπέμπεται περίπου το 50% του συνολικού CO 2, που “παράγει” η ΕΕ.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του CNN Business, το Ναυτιλιακό Επιμελητήριο των ΗΠΑ κάλεσε όλες τις κυβερνήσεις των χωρών εκτός ΕΕ να αντιταχθούν στην επέκταση του σχήματος εμπορίας ρύπων στη ναυτιλία και ζήτησε ο χειρισμός των ναυτιλιακών ρύπων να μείνει στην ευθύνη του Διεθνούς Θαλάσσιου Οργανισμού του ΟΗΕ.
Τα πλοία μεταφέρουν το 80% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών κατ’ όγκον, σύμφωνα με τον ΟΗΕ και ή όποια αύξηση του κόστους λόγω των ρύπων μπορεί να περάσει από τους εφοπλιστές στις επιχειρήσεις και τελικώς στον καταναλωτή.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι η επέκταση της εμπορίας ρύπων στην ναυτιλία και η αύξηση της χρέωσης ρύπων στις αεροπορικές πτήσεις, θα μπορούσε να αποφέρει περί τα 10 δισ. ευρώ ετησίως στα ταμεία της ΕΕ
Ωστόσο οι αντιδράσεις είναι πολλές και μεγάλες και δεν είναι λίγοι όσοι υπενθυμίζουν το τι συνέβη το 2012, όταν οι Βρυξέλλες κάτω από τη διεθνή πίεση αναγκάστηκαν να υπαναχωρήσουν στο μέτρο της επέκτασης των ETS στις διεθνείς αεροπορικές πτήσεις και να περιοριστούν στα ETS για τις ενδοευρωπαϊκές πτήσεις.