H τέλεια καταιγίδα στην αγορά ενέργειας συνεχίζεται, με τις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου να εκτινάσσονται στα 174,500 ευρώ/MWh, ενώ αρχικά υποχωρούσαν, τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου να πέφτουν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 εβδομάδων, κάτω από τα 100 δολ/βαρέλι, και το δολάριο έναντι του ευρώ να ανεβαίνει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 20 ετών!.
Η ανησυχία για ενδεχόμενες ελλείψεις στην επάρκεια αερίου στην Ευρώπη είναι αυτές που πυροδοτούν συνεχώς την κρίση τιμών. Παρότι η χώρα μας, θεωρείται από εκείνες που έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να βρεθούν αντιμέτωπες με έλλειψη αερίου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, προειδοποίησε χθες, από το βήμα του συνεδρίου του Economist, ότι σε περίπτωση ελλείμματος, αυτοί που θα πρέπει πρώτοι να περιοριστούν είναι οι βιομηχανικοί χρήστες
Οι αγορές λειτουργούν σαν να προεξοφλούν την αδυναμία της Ευρώπης να αντιδράσει στη διπλή πρόκληση των τιμών και της επάρκειας, αναμένοντας ότι οι οικονομίες, με προεξάρχουσα τη γερμανική, θα βυθιστούν σταδιακά στην ύφεση. Αλλωστε η υφεσιακή προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες που σκορπίζει η αναζωπύρωση του Covid -19 ήταν οι δύο βασικές αιτίες της πτώσης της τιμής του πετρελαίου Brent στα 99,78 δολ/βαρέλι (-2,9%) λίγο πριν τη λήξη της συνεδρίασης.
Μία δήλωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν ότι η Ρωσία θα κόψει τις ροές αερίου προς την ΕΕ, ήταν εκείνη που ανέτρεψε την αρχική κάμψη της τιμής φυσικού αερίου TTF και από τα 155-158 ευρώ/MWh, στα οποία εκινείτο αρχικά ,το συμβόλαιο για τις παραδόσεις Αυγούστου εκτοξεύτηκε κοντά στα 175 ευρώ/ MWh. Eτσι η λήξη της απεργίας των εργαζομένων στα υπεράκτια νορβηγικά κοιτάσματα, μετά από την παρέμβαση της κυβέρνησης του Όσλο, δεν αποτυπώθηκε παρά προσωρινά, με την πρόσκαιρη υποχώρηση της τιμής του αερίου στο άνοιγμα της ολλανδικής αγοράς. Το επίκεντρο της προσοχής έχει μετατοπιστεί στο κόστος αναπλήρωσης των αποθεμάτων στην αποθήκες αερίου της Ευρώπης και ειδικά της Γερμανίας, η οποία θα αντιμετωπίσει σοβαρές ελλείψεις αν κοπούν οι ρωσικές εξαγωγές αερίου. Το Βερολίνο έχει ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την επιβολή δελτίου κατανάλωσης τον χειμώνα, για να αντιμετωπίσει το έλλειμμα επάρκειας αν τελικώς παρουσιαστεί
Από την άλλη πλευρά, η πρωθυπουργός της Γαλλίας ανακοίνωσε χθες την πλήρη κρατικοποίηση της γαλλικής εταιρίας ηλεκτρισμού EdF. H πράσφατη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της EdF, η οποία ανέβασε τη συμμετοχή του γαλλικού δημοσίου στην εταιρία σε ποσοστό άνω του 80% προφανώς δεν έφτασε για να καλύψει τις ζημιές, που προκαλεί η συνεχής άνοδος της τιμής χονδρικής του ρεύματος, η οποία ας σημειωθεί δεν έχει μετακυλιστεί πλήρως στα τιμολόγια λιανικής, όπως συμβαίνει στη χώρα μας.
Στην ελληνική Αγορά Επόμενης Ημέρας η μέση τιμή ηλεκτρισμού διαμορφώνεται σήμερα στα 345,62 ευρώ/MWh (-8%). Ακριβότερη όλων αναδεικνύεται η γειτονική Ιταλία με μέση τιμή 412,90 ευρώ/MWh (-3,2%) και ακολουθεί η Γαλλία με 381, 79 ευρώ/MWh (-1,8%). Στη Γερμανία η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 213,22 ευρώ/ΜWh, ενώ στην Ισπανία και την Πορτογαλία που έχουν εξαιρεθεί από τους κανόνες του ευρωπαϊκού συστήματος και εφαρμόζουν δικό τους μηχανισμό η μέση τιμή είναι 124,2 ευρώ/MWh. Και μόνον οι τεράστιες αποκλίσεις τιμών από χώρα σε χώρα, στην υποτιθέμενη ενιαία αγορά ηλεκτρισμού της Ευρώπης, δείχνουν την αποτυχία του συστήματος.
Τέλος χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δέχθηκε να δώσει την πράσινη ετικέτα στο φυσικό αέριο και την πυρηνική ενέργεια, κάτω από τις έντονες αποδοκιμασίες των οικολόγων. Η πράσινη ετικέτα είναι το διαβατήριο για τη χρηματοδότηση με το φθηνότερο δυνατό κόστος των έργων υποδομής φυσικού αερίου, όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης LNG, πλωτών και μη, καθώς και των αναγκαίων αγωγών. Η απόφαση των Βρυξελλών για την πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο όσο το δυνατόν συντομότερα επιβάλλει την αναδιάταξη του συστήματος αερίου πολλών χωρών, προκειμένου να το προσανατολίσουν στα σημεία εισόδου του υγροποιημένου αερίου.
Ταυτόχρονα οι προδιαγραφές των νέων εγκαταστάσεων θα πρέπει να καλύπτουν και τη μεταφορά υδρογόνου, το οποίο κάποια στιγμή στο μέλλον, με την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και της διείσδυσης των ΑΠΕ, θα αντικαταστήσει, μαζί με άλλα συνθετικά αέρια, το φυσικό αέριο.