Ανοικτή πρόσκληση για τη δημιουργία περισσότερων έργων δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS), μίας νέας αγοράς με δυνητική αξία περί τα 6 δισ.δισ ευρώ με τα σημερινά δεδομένα της τιμής των ρύπων, απηύθυνε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος, σε εκδήλωση που διοργάνωσε χθες η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων.
Στην Ελλάδα για το σκοπό αυτό έχει λάβει άδεια μία επένδυση, στο εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, την οποία προωθούν η Energean με τον ΔΕΣΦΑ.
‘Οπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση η χώρα παράγει περί τα 60 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Με βάση την τρέχουσα τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής CO2, περί τα 100 ευρώ/τόνο, υπολογίστηκε η δυνητική αξία της του συνόλου της αγοράς, αν και μόνον ένα τμήμα της, περί τα 30-35 εκατ. τόνοι ετησίως, που αφορούν στο CO2 που παράγει η βιομηχανία θα μπορούσαν να αποθηκευτούν, εφόσον υπάρξουν οι κατάλληλες υποδομές.
Ας σημειωθεί ότι σε πρώτη φάση το έργο του Πρίνου αφορά σε αποθήκευση 0,5-1 εκατ. τόνων CO2 έως τις αρχές του 2026 με προοπτική αύξησης στα 3 εκατ. τόνους ετησίως, δύο χρόνια αργότερα. Σε τελικό στάδιο το κόστος της επένδυσης στον Πρίνο μπορεί να φθάσει στο 1 δισεκ. ευρώ.
Σύμφωνα με μελέτη της KPMG, που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση, οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι υπάρχουν και άλλες περιοχές στη χώρα, κατάλληλες για υπόγεια αποθήκευση, όπως τα Γρεβενά, η Δυτική Θεσσαλονίκη και ο Βόλος. ‘Οσον αφορά στην τιμή του CO2, τα προγνωστικά μιλούν για αύξηση των τιμών, όσο θα πλησιάζουμε προς την επίτευξη του στόχου για το καθαρό μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι θα είναι και λιγότερες οι εκπομπές CO2, με βάση το σχέδιο της ΕΕ για το Κλίμα.
Η κατασκευή της μονάδας δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνου έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης. Παράλληλα η Energean από κοινού με τον ΔΕΣΦΑ έχουν υποβάλει αίτηση για υπαγωγή του έργου στα πρότζεκτ ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος αλλά και στο Ταμείο Καινοτομίας, ενώ έχουν ολοκληρωθεί οι πρώτες τεχνικές μελέτες από τις αμερικανικές εταιρίες Halliburton και τη Wood plc έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες τεχνικές μελέτες.
Η ΕΔΕΥΕΠ με σχετική της απόφασης έχει δώσει άδεια στην Energean να διερευνήσει την περιοχή για την υλοποίηση του έργου ως η άδεια έως το τέλος του 2024. Υπενθυμίζεται ότι Η Energean είναι ο operator του κοιτάσματος στον Πρίνο. Στο σχεδιασμό του έργου εντάσσεται και η δημιουργία ενός δικτύου σύλληψης και μεταφοράς του διοξειδίου του άνθρακα από τον ΔΕΣΦΑ.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι για την εν λόγω τεχνολογία έχει ήδη εκδηλωθεί ενδιαφέρον από ενεργεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας, καθώς η δυνατότητα δέσμευσης και μεταφοράς των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε υπόγεια αποθήκη μειώνει το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Ανάλογα έργα ήδη λειτουργούν σε ορισμένες χώρες, ενώ σε φάση σχεδιασμού και ανάπτυξης βρίσκονται αρκετά πρότζεκτ CCS (Carbon Capture Storage) στις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ευρώπη, όπου λειτουργούν λίγες μονάδες γεωλογικής αποθήκευσης CO2 μικρής κλίμακας. Εν λειτουργία επίσης βρίσκονται δύο CCS στη Βόρεια θάλασσα και τη Θάλασσα του Μπάρεντς σε εξαντλημένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, ενώ στη Νορβηγίακατασκευάζεται project μεγάλης κλίμακας
Η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων κα Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας στην εκδήλωση εξέφρασε τηστήριξη του υπουργείου Περιβάλλοντος-Ενέργειας, δηλώνοντας ότι το CCS αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τη χώρα μας, καθώς συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050.
Η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα είναι μία τεχνολογία που βοηθά στην επίτευξη των στόχων για τη μείωση της εκπομπής ρύπων στην ατμόσφαιρα. Αρχικώς η Ευρώπη ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική στη χρήση της, πλέον όμως φαίνεται να θεωρεί σημαντική τη συμβολή της για τον περιορισμό του CO2. H όλη διαδικασία εξελίσσεται σε τρία στάδια: Τη δέσμευση του CO2 από ρυπογόνες βιομηχανίες, όπως οι μονάδες ηλεκτρισμού με ορυκτά καύσιμα, η παραγωγή τσιμέντου, χάλυβα και αλουμινίου, πετροχημικών, κ.α. Τη μεταφορά του CO2 μέσω πλοίου ή αγωγού στην προσδιορισμένη υποδομή αποθήκευσης, συνήθως κατάλληλοι γεωλογικοί σχηματισμοί και τη μόνιμη αποθήκευση του εκεί. Παράλληλα εξετάζονται τεχνολογίες αξιοποίησης του αποθηκευμένου CO2., ενώ στην κατηγορία του CCS εντάσσονται και οι τεχνολογία δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, σε συγκεκριμένους γεωλογικούς σχηματισμούς. Μορφή CCS είναι και η απομάκρυνση του υπάρχοντος CO2 από την ατμόσφαιρα, μία τεχνολογία στην οποία την περίοδο αυτή επενδύουν πολλά στις ΗΠΑ.
