Η Γερμανία κυκλοφόρησε την Πέμπτη την συνολική στρατηγική της για την Κίνα, κατηγορώντας το Πεκίνο για «σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αλλά ακολουθώντας μια πιο ήπια γραμμή σε οικονομικά μέτρα όπως οι επενδυτικές απαγορεύσεις. «Χωρίς την Κίνα, δεν θα καταφέρουμε να περιορίσουμε την κλιματική κρίση, ούτε να επιτύχουμε πιο δίκαιη ευημερία στον κόσμο», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, καθώς παρουσίαζε τη στρατηγική στο think tank MERICS China στο Βερολίνο.
Ωστόσο, η Μπέρμποκ έθεσε επίσης την ανάγκη «να προστατεύσουμε την ευρωπαϊκή μας οικονομία από τον αθέμιτο ανταγωνισμό» από την Κίνα, κάνοντας μια έμμεση αναφορά στη βιομηχανική στρατηγική του Πεκίνου «Made in China 2025» και τις τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις για βασικούς τομείς όπως τα ηλεκτρικά οχήματα. Η στρατηγική περιγράφει τέτοιες αθέμιτες πρακτικές ως «απειλή» για την «ασφάλεια, την κυριαρχία και την ευημερία της Γερμανίας».
Συγκεκριμένα, το έγγραφο προειδοποιεί ότι «η Κίνα προσπαθεί να δημιουργήσει οικονομικές και τεχνολογικές εξαρτήσεις προκειμένου στη συνέχεια να τις χρησιμοποιήσει για την επίτευξη πολιτικών στόχων και συμφερόντων».
Προειδοποιεί επίσης, όπως η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας της Γερμανίας που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα, ότι «η Κίνα είναι ολοένα και πιο επιθετική διεκδικώντας περιφερειακή υπεροχή» και «αμφισβητώντας τις αρχές του διεθνούς δικαίου».
Το έγγραφο αναμενόταν με ανυπομονησία από πολιτικούς και επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη ώστε να δουν πώς η μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ επανατοποθετείται σε σχέση με την οικονομικά σημαντική αλλά ολοένα και πιο ισχυρή Κίνα.
Πάντως, ενώ το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε συντάξει μια σκληρά διατυπωμένη πρώτη έκδοση στα τέλη του περασμένου έτους, η τελική εκδοχή ήταν πιο ήπια - ιδιαίτερα όσον αφορά τις επενδύσεις γερμανικών εταιρειών στην Κίνα - αντανακλώντας την πιο μετριοπαθή γραμμή του σοσιαλδημοκρατικού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς προς το Πεκίνο.
Ο Σολτς ζήτησε από τη Γερμανία να περιορίσει το ρίσκο στην οικονομική της εξάρτηση από την Κίνα – τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο– αλλά υποστήριξε ότι αυτό ήταν ένα καθήκον κυρίως για τις εταιρείες. Αυτό τον φέρνει σε αντίθεση με την πιο αυστηρή γραμμή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μια προτεινόμενη στρατηγική οικονομικής ασφάλειας της ΕΕ που προβλέπει παρεμβάσεις όπως η απαγόρευση στις εταιρείες να κατασκευάζουν ευαίσθητες τεχνολογίες στην Κίνα.
Συγκεκριμένα, η στρατηγική δεν περιλαμβάνει πλέον προηγούμενες προτάσεις για την εισαγωγή μιας «υποχρέωσης αναφοράς» και «δοκιμών ακραίων καταστάσεων» για εταιρείες που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στην Κίνα. Αντίθετα, το τελικό έγγραφο λέει ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει να «αυξήσει την ευαισθητοποίηση» και να «εντατικοποιήσει τις ανταλλαγές», αλλά «αναμένει» ότι οι εταιρείες διαχειρίζονται τον κίνδυνο από μόνες τους.
Ωστόσο, είναι αμφίβολο εάν η πλειονότητα των γερμανικών εταιρειών - οι οποίες επένδυσαν ένα νέο ποσό ρεκόρ 11,5 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Κίνα πέρυσι - θα το κάνουν από μόνες τους…