Την αρχή της “θετικής σιωπής”, που επιταχύνει σημαντικά την αδειοδότηση εγκατάστασης νέων έργων ΑΠΕ προβλέπει, μεταξύ άλλων, η RED 3, η επικαιροποιημένη οδηγία για τις ΑΠΕ, την οποία ενέκρινε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Με το νέο σύστημα η διαδικασία για την έκδοση άδειας εγκατάστασης μίας νέας μονάδας ΑΠΕ δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τους 12 μήνες, εφόσον η μονάδα αναπτύσσεται εντός των προκαθορισμένων ζωνών για την εγκατάσταση ΑΠΕ ή τους 24 μήνες, αν νέα μονάδα βρίσκεται εκτός της ενδεδειγμένης περιοχής. ‘Οσο για την αρχή της “θετικής σιωπής” αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι επενδύσεις θα θεωρούνται εγκεκριμένες, αν ως τη λήξη των σχετικών προθεσμιών οι αρμόδιες αρχές δεν έχουν εκφέρει αντίθετη άποψη.
Η απλούστευση και η επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας για τις νέες ΑΠΕ θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για την επίτευξη του αναβαθμισμένου στόχου για τη διείσδυση της πράσινης ενέργειας, όπως προβλέπει ο νέος κανονισμός. Η RED 3 αυξάνει το δεσμευτικό στόχο για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα της ΕΕ ως το 2030, στο 42,5% της τελικής ενεργειακής ζήτησης, από 32%. Προβλέπει επίσης ως εθελοντικό στόχο για τα κράτη- μέλη ένα επιπλέον 2,5% από τον δεσμευτικό στόχο, που σημαίνει ότι εν δυνάμει κάποιες χώρες θα μπορούσαν να επιτύχουν διείσδυση ΑΠΕ στο 45%
Ας σημειωθεί ότι η επικαιροποίηση της νομοθεσίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ήταν ήδη γνωστή και ότι το προσχέδιο της οδηγίας RED3 είχε ήδη συμφωνηθεί από τους Ευρωβουλευτές και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο. Μάλιστα όλες οι χώρες προχωρούν σε αναθεώρηση των Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το υπό διαβούλευση ελληνικό νέο ΕΣΕΚ έχει αμβλύνει τους στόχους του, σε σχέση με προηγούμενους σχεδιασμούς, καθώς θέτει στο 44% το στόχο για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, έναντι 45% του προηγούμενου προσχεδίου, με τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρισμού να τοποθετείται στο 78% από 80% προηγουμένως.
Η έγκρισή του νέου Κανονισμού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφους 470 υπέρ, 120 κατά και 40 αποχές, αποτελεί το προτελευταίο βήμα για την υιοθέτησή του, καθώς απομένει να επικυρωθεί από το Συμβούλιο, το οποίο εκπροσωπεί τις εθνικές κυβερνήσεις, για να καταστεί ο νέος κανονισμός δεσμευτικός.
Η επικαιροποιημένη οδηγία αφορά στα αιολικά, τα ηλιακά, την υδροηλεκτρική ενέργεια, τη γεωθερμική ενέργεια και την ενέργεια από τα κύματα. Η βιομάζα από ξύλο παραμένει ταξινομημένη ως ανανεώσιμη ενέργεια.
Επίσης, ως εθελοντικό στόχο τα κράτη -μέλη μπορούν να συμπεριλάβουν στον σχεδιασμό τους , καινοτόμο τεχνολογία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τουλάχιστον 5% της νέας εγκατεστημένης χωρητικότητας ΑΠΕ, καθώς και ένα δεσμευτικό πλαίσιο για διασυνοριακά ενεργειακά έργα.
Οι ΑΠΕ χαρακτηρίζονται ως υπέρτατο δημόσιο συμφέρον και στο πλαίσιο αυτό προτεραιοποιούνται και εκσυγχρονίζονται οι διαδικασίες έγκρισης των σχετικών έργων, τόσο για την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ όσο και για την ανανέωση/τροποποίηση/ενημέρωση υφιστάμενων έργων.
Ωστόσο, όπως πολλά μέλη του Ευρωκοινοβουλίου επισήμαναν για να επιτύχει το φιλόδοξο εγχείρημα, χρειάζεται επειγόντως να προχωρήσει η οδηγία για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, να γίνει άμεσα η στροφή στο υδρογόνο και να υλοποιηθούόν περισσότερες ηλεκτρικές διασυνοριακές διασυνδέσεις.
Ας σημειωθεί ότι η Ισπανία, που ασκεί την προεδρία της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, πρότεινε διάφορες τροποποιήσεις στο σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού, το οποίο είχε παρουσιάσει η Κομισιόν τον περασμένο Μάρτιο. Το σχέδιο έχει “κολλήσει” εξ αιτίας της διαφωνίας Γαλλίας- Γερμανίας κυρίως στο ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας και των Συμβολαίων για τη Διαφορά (CfD). Η εν λόγω μεταρρύθμιση θεωρείται αναγκαία για την επίτευξη των νέων στόχων για τις ΑΠΕ, καθώς “λύνει” προβλήματα χρηματοδότησης και αμοιβής των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια με την προτεραιοποίηση των CfD και των ΡΡΑs, των μακροπρόθεσμων διμερών συμβολαίων προμήθειας ηλεκτρισμού.
Ενα από τα βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστεί όμως είναι πώς θα χρησιμοποιηθούν οι νέες προκαθορισμένες τιμές (CfD) για την επιδότηση των νέων ενεργειακώς έργων ή την επέκταση των υφιστάμενων. Χώρες- μέλη διατυπώνουν ανησυχίες μήπως η Γαλλία επωφεληθεί από τα CdF για την πυρηνική της παραγωγή και πουλά φθηνότερη ενέργεια στις βιομηχανίες της, πράγμα που μπορεί να εγείρει ζητήματα ανταγωνισμού με τις άλλες χώρες.
Στο πλαίσιο αυτό η Ισπανία διαμορφώνει προτάσεις με στόχο τον έλεγχο της ροής της κρατικής ενίσχυσης ώστε να αποφευχθεί η υπο-αμοιβή ή υπεραμοιβή των μονάδων.