Η παύση υποδοχής νέων αιτήσεων και έκδοσης όρων σύνδεσης για ΑΠΕ στο δίκτυο αποτελεί αυτονόητη εξέλιξη για τους Διαχειριστές των Δικτύων, δεδομένου ότι η αγορά των ΑΠΕ,  των μονάδων σε λειτουργία συν αυτών που έχουν όρους σύνδεσης, έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια του ΕΣΕΚ για το 2030, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ) Στέλιος Λουμάκης.

Οπως τονίζει ο ΣΠΕΦ, στις θέσεις που κατέθεσε στη δημόσια διαβούλευση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος-Ενέργειας για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, ήδη τα έργα ΑΠΕ έχουν ξεπεράσει και την ίδια τη ζήτηση ηλεκτρισμού τόσο στον πραγματικό χρόνο όσο και σε ετήσιο όγκο ελέγχου ακόμη και υπό συνθήκες τέλειας αποθήκευσης, αν μπορούσε θεωρητικά να υπάρξει

Ειδικά όσον αφορά το νομοσχέδιο και τις προθεσμίες που εισάγει ο ΣΠΕΦ επισημαίνει  ότι ο καθορισμός των προθεσμιών για τη μεταβολή του καθεστώτος Τιμών Αναφοράς εκτός διαγωνισμών σε όσους έχουν λάβει Όρους Σύνδεσης και ως προς την υλοποίηση των έργων τους, οφείλει να είναι δικαιοκρατικά αξιόπιστος και να είναι οι επενδυτές κατόπιν αυτοί που θα αποφασίσουν αν πράγματι αξίζει να προχωρήσουν τις επενδύσεις αυτές υπό το φως των εντεινόμενων περικοπών που θα αντιμετωπίσουν στην παραγωγή τους. 

Αναλυτικότερα,  οι θέσεις του ΣΠΕΦ για επιμέρους άρθρα του νομοσχεδίου, έχουν ως εξής:

Άρθρο 97 - Διενέργεια ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης - Τροποποίηση άρθρου 7 ν. 4414/2016

Αναμόρφωση της περ. β, της παρ. 7, του άρθρου 97, ώστε να μην δημιουργεί τετελεσμένα χωρίς ευθύνη των επενδυτών, αφού όσοι έχουν λάβει όρους σύνδεσης από ΔΕΔΔΗΕ και τους έχουν αποδεχτεί και κατόπιν έχουν καταθέσει πλήρη φάκελο στον ΔΑΠΕΕΠ για σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης έως 30/4/24 που ζητά το ν/σ, πέραν της αίτησης τους για σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ που μπορούν άμεσα να υποβάλουν αν δεν το έχουν ήδη πράξει, δεν μπορούν να ελέγξουν τον χρόνο που αυτή θα υπογραφεί γιατί ο ΔΕΔΔΗΕ δεν είναι καθόλου προβλέψιμος στους χρόνους του.  Κατά την άποψη μας πάντως το «φίλτρο» της Σύμβασης Σύνδεσης που περιλαμβάνεται στη διάταξη είναι περιττό. 

Θα προτείναμε επιπλέον το ορόσημο της 1/5/24 για λόγους τάξης να μετατεθεί στις 1/6/24, ώστε να βρίσκεται χρονικά οπωσδήποτε κατόπιν της ψήφισης του ν/σ, που εκτιμάται έως τις αρχές Μαίου.

Περαιτέρω στην ίδια παράγραφο αναφέρεται η 31/8/24 ως καταληκτική ημερομηνία για δήλωση ετοιμότητας ή αίτηση ενεργοποίησης της σύνδεσης των σταθμών ώστε να δύνανται να κρατήσουν το δικαίωμα για εκτός διαγωνισμού διοικητικά οριζόμενη Τιμή Αναφοράς.  Θεωρούμε πως η 31/12/24 ως προθεσμία θα ήταν πιο δόκιμη, αφού οι 6 μήνες για την υλοποίηση ενός τυπικού Φ/Β έργου ισχύος έως 1MW μαζί με τις παραγγελίες και τον χρόνο παράδοσης των υλικών αποτελούν εύλογο διάστημα. 

Τέλος η παρ. 7 ως έχει, προφανώς εκ παραδρομής, δεν διαχωρίζει τους σταθμούς του άρθρου 132 του ν. 4819/2021 που στην παρ. 3 του ιδίου άρθρου αναφέρεται χωριστά ως καταληκτική ημερομηνία δήλωσης ετοιμότητας για τα έργα αυτά η 31/12/24.  Τεκμαίρεται συνεπώς πως η επίμαχη διάταξη της παρ. 7, του άρθρου 97 δεν τα αφορά, καλόν είναι ωστόσο να αποσαφηνιστεί, καθώς και να δοθεί περαιτέρω χρόνος κατ΄ αντιστοιχία για το ορόσημο της δήλωσης ετοιμότητας, λ.χ. η 31/5/25.

Οπότε προτείνουμε η παρ. 7, του άρθρου 97, του ν/σ να αναμορφωθεί ως ακολούθως:

7. Στο άρθρο 7 του ν. 4414/2016 προστίθενται παρ. 3ι) και παρ. 3ια) ως εξής: 

«3ι) Φωτοβολταϊκοί σταθμοί για τους οποίους έχει συναφθεί σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών ή έχει υποβληθεί πλήρης αίτηση στον Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. έως την 31η Μαίου 2024 και δεν έχει υποβληθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 από τους κατόχους τους δήλωση ετοιμότητας του άρθρου 4Α ή αίτημα ενεργοποίησης στον αρμόδιο Διαχειριστή, λαμβάνουν Λειτουργική Ενίσχυση, μόνο κατόπιν συμμετοχής τους σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών. Για τις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου, και εφόσον απαιτείται, τροποποιείται η σχετική σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης από τον Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. ως προς τον τρόπο αποζημίωσης τους.  Φωτοβολταϊκοί σταθμοί του άρθρου 132, του ν. 4819/2021 για τους οποίους έχει συναφθεί σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης για Τιμή Αναφοράς εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών  ή έχει υποβληθεί πλήρες αίτημα  στον ΔΑΠΕΕΠ έως την 31η Δεκεμβρίου 2024, η δήλωση ετοιμότητας του άρθρου 4Α ή η αίτηση για την ενεργοποίηση της σύνδεσης στον αρμόδιο διαχειριστή οφείλει να έχει υποβληθεί έως την 31 Μαίου 2025. 

Στο προτεινόμενο ορόσημο της 1ης Ιουνίου 2024 περί πλήρους αίτησης στον ΔΑΠΕΕΠ, εφόσον γίνει αποδεκτό, οφείλει να αναπροσαρμοστεί και η παρ. 3 του άρθρου 97.

Άρθρο 103 - Εγκατάσταση συστημάτων τηλεποπτείας και τηλεδιαχείρισης σε σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης

Να περιληφθεί στο άρθρο ρητό χρονικό πλαίσιο και ποινές -κατ’ αντιστοιχία με τους 6 μήνες από 1/5/24 που προβλέπονται στο άρθρο 110, παρ. 6, για τα έργα εγκατεστημένης ισχύος άνω του 1 MW- σχετικά με την υλοποίηση της εγκατάστασης των προβλεπόμενων διατάξεων τηλεποπτείας και τηλεδιαχείρισης από τον Διαχειριστή των σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη των 400 kW που συνδέονται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και που προβλέπει το ν/σ. 

Η πρόκληση, σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3468, της τηλεδιαχείρισης από τον ΔΕΔΔΗΕ των εν λόγω σταθμών ήταν από τον Ιούλιο του 2019 γνωστή και θα έπρεπε να είχε δρομολογηθεί και υλοποιηθεί ταυτόχρονα με την έκδοση και υλοποίηση των χιλιάδων Όρων Σύνδεσης που εξέδωσε ο διαχειριστής τα προηγούμενα 5 χρόνια.  Ο ΔΕΔΔΗΕ άλλωστε έχει επανειλημμένα δημοσίως αναφέρει πως μέχρι τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους θα έχει την δυνατότητα τηλεδιαχείρισης του 80% των επιλέξιμων προς κατά προτεραιότητα περικοπή μονάδων ΑΠΕ που συνδέονται στο δίκτυο του, οπότε δεν υφίσταται κανένας λόγος η διάταξη να παραμένει χρονικά αόριστη.