Tην είσοδο μεγάλων επενδυτικών fund στην εταιρία του Great Sea Interconnector, της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδος (Κρήτη) - Κύπρου - Ισραήλ προωθεί ο ΑΔΜΗΕ και ταυτόχρονα επιχειρεί να επιλύσει τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με τις ενστάσεις της κυπριακής πλευράς. 

Χθες, ο ΑΔΜΗΕ, που είναι ο promoter του έργου, ανακοίνωσε την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης (MoU) με το γαλλικό επενδυτικό fund Μeridiam για τη συμμετοχή του στη μετοχική σύνθεση της εταιρίας,  ενώ παράλληλα προχωρεί τις διαπραγματεύσεις για την οριστικοποίηση του κατ’ αρχήν ενδιαφέροντος συμμετοχής που εκδήλωσε  με  Επιστολή Προθέσεων (Letter of Intent) το DFC, το κρατικό αναπτυξιακό ταμείο των ΗΠΑ.

Εν τω  μεταξύ,  την περασμένη εβδομάδα, πραγματοποιήθηκε μία ακόμα τηλεδιάσκεψη της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ με εκπροσώπους των παραγωγικών φορέων της Κύπρου αλλά και του συνδέσμου που εκπροσωπεί τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή αγορά ηλεκτρισμού,  σχετικά με τα οφέλη και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου.

Παρά τις επανειλημμένες επαφές όμως που έχει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης όλους τους τελευταίους μήνες με την κυπριακή πλευρά, οι αντιρρήσεις της Λευκωσίας φαίνεται ότι παραμένουν.

Ας σημειωθεί ότι η Κύπρος έχει δεσμευτεί για συμμετοχή στη χρηματοδότηση του έργου με 100 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με κυπριακά δημοσιεύματα, η κυβέρνηση της Λευκωσίας δεν αμφισβητεί ούτε την ίδια τη διασύνδεση, ούτε τα 100 εκατ. ευρώ της συμμετοχής της, αλλά τυχόν επιπλέον κόστη που μπορεί να προκύψουν, το ύψος της χρέωσης στο δίκτυο και από πότε αυτό θα αρχίσει να πληρώνεται από τους Κύπριους καταναλωτές αλλά και τις επιπτώσεις στους παραγωγούς ηλεκτρισμού της χώρας τόσο με συμβατικές μονάδες όσο και με ΑΠΕ.

Είναι χαρακτηριστικές οι πρόσφατε δηλώσεις  του γενικού διευθυντή του υπουργείου Οικονομικών της Κύπρου, Γιώργου Παντελή, στον “Φιλελεύθερο”,  ο οποίος επιβεβαίωσε ότι  το υπουργείο διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις, λέγοντας ότι αυτές   “δεν αφορούν άμεσα στη διασύνδεση, αλλά κυρίως ως στην επενδυτική συμμετοχή της Δημοκρατίας στο όλο έργο, καθώς και τις δυνητικές υποχρεώσεις που μπορεί να προκύψουν πέραν της επένδυσης ύψους μέχρι €100 εκ”, την οποία όπως επανέλαβε, την έχει εγκρίνει το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο. 

Ο προϋπολογισμός της διασύνδεσης στο τμήμα Κρήτη - Κύπρος αγγίζει περίπου τα €2 δισ., με τη συνεισφορά των Κυπρίων καταναλωτών να ανέρχεται στο 63% και το υπόλοιπο στην ελληνική πλευρά. 

Η Λευκωσία έχει θέσει ζήτημα σχετικά με το χρόνο έναρξης της καταβολής της αναφερόμενης συνεισφοράς, δηλαδή της αύξησης στη χρέωση για το  δίκτυο που θα πληρώνουν οι καταναλωτές  στο λογαριασμό ρεύματος, καθώς και για τη χρονικής διάρκεια της , όπως και τους τρόπους χρηματοδότησης του έργου.

Ας σημειωθεί ότι η ΡΑΑΕΥ έχει ήδη εγκρίνει την προσάυξηση των τελών δικτύου του ΑΔΜΗΕ για το ελληνικό τμήμα του έργου, αρχής γενομένης από τη ρυθμιστική περίοδο 2024-25.

Οι επιφυλάξεις της Κύπρου, σύμφωνα με τον κ. Παντελή, συνεχίζονται και ως προς το τεχνικό τμήμα του έργου, με τη Λευκωσία να έχει αναθέσει σε διεθνή συμβολευτικό οίκο να αξιολογήσει την τελική μελέτη κόστους/οφέλους της διασύνδεσης, που διενήργησε ο ΑΔΜΗΕ.

Πάντως από τα προκαταρκτικά στοιχεία της μελέτης, που παρουσίασε ο Διαχειριστής και στην τηλεδιάσκεψη με τους Κύπριους επιχειρηματίες την  περασμένη εβδομάδα, η λειτουργία του καλωδίου μπορεί να μειώσει το κόστος ηλεκτρισμού στην Κύπρο κατά 30%

Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ, “η διασύνδεση θα επιφέρει συνολικό κοινωνικό καθαρό όφελος της τάξης των 6 δισ. ευρώ, χάρη στην εξοικονόμηση από την υποκατάσταση καυσίμου, τη μείωση εκπομπών αερίων ρύπων κ.λπ., ποσό που υπερβαίνει κατά πολύ το κόστος κατασκευής του έργου.”

Πάντως, οι εταιρίες παραγωγής ηλεκτρισμού της Κύπρου, με συμβατικές μονάδες ή/και ΑΠΕ φοβούνται ότι η  πλήρης λειτουργία της διασύνδεσης, από το 2030 και μετά μπορεί να οδηγήσει τις δικές τους μονάδες σε υπολειτουργία ή σε πρώιμη εφεδρεία, πράγμα που εξηγεί και τις αντιρρήσεις για το έργο. 

Οπως αναφέρει, η ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ, η εταιρία Meridiam, με την οποία υπογράφηκε το  ΜοU για τη συμμετοχή της  στο Great Sea Interconnector,  είναι παγκόσμιος επενδυτής και διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων με έδρα το Παρίσι. Eιδικεύεται στην ανάπτυξη, χρηματοδότηση και διαχείριση μακροπρόθεσμων έργων δημόσιας υποδομής με έμφαση στην μεγιστοποίηση του οφέλους για την οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνία. Είναι ο βασικός επενδυτής στο έργο NeuConnect, την πρώτη ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Γερμανίας που βρίσκεται ήδη στην φάση της κατασκευής. Η Meridiam διαχειρίζεται περισσότερα από 22 δισ. δολάρια περιουσιακών στοιχείων, έχοντας παρουσία σε 56 χώρες.

Aς σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ συνεχίζει τους κύκλους επαφών με ενδιαφερόμενους επενδυτές, για μετοχική συμμετοχή στο έργο και πρόσφατα συμφώνησε με αμερικανικό DFC να σταλούν άμεσα οι προτεινόμενοι όροι χρηματοδότησης (term sheet) του project, σε συνέχεια της επιστολής προθέσεων (LoI) που είχε απευθύνει πρόσφατα στον Φορέα

Υλοποίησης. Παράλληλα, συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με ελληνικές εμπορικές τράπεζες, καθώς και με την Τράπεζα Κύπρου, προκειμένου να συμμετέχουν στην χρηματοδότησή του, ενώ έχει ανοίξει κύκλος επαφών και με το  κρατικό fund του Άμπου Ντάμπι, TAQA.

Ενδιαφέρον για συμμετοχή είχε εκδηλώσει και το ισραηλινό fund Αluma.