Η διελκυνστίδα μεταξύ της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας (Κρήτη)- Κύπρου, Great Sea Interconnector, συνεχίστηκε χθές με την επίσημη παρουσίαση και παράδοση από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ Μάνο Μανουσάκη στον υπουργό Ενέργειας της Κύπρου Γιώργου Παπαναστασίου της μελέτης κόστους – οφέλους για τον GSI, που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ, για την οποία ο υπουργός ανέφερε ότι θα αξιολογηθεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
Τη μελέτη, όπως έχει ανακοινωθεί, θα αξιολογήσουν ανεξάρτητοι οίκοι και με βάση τα συμπεράσματά τους η Λευκωσία θα αποφασίσει την τελική της στάση. Εν τω μεταξύ, τη Δευτέρα 15 Ιουλίου, ο πρόεδρτου ΑΔΜΗΕ θα συναντηθεί με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), με κεντρικό θέμα συζήτησης το κόστος για τον Κύπριο καταναλωτή και από πότε αυτό θα αρχίσει να ανακτάται.
Περαιτέρω στοιχεία για τη μελέτη, πέρα από αυτά που ήδη είναι γνωστα από την αρχική παρουσίαση, δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα με τον κ. Παναναστασίου να δηλώνει πάντως στο κυπριακό πρακτορείο ειδήσεων ΚΥΠΕ ότι χωρίς τη διασύνδεση τα επόμενα χρόνια θα απορρίπτεται από το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας η υπερπαραωγή που θα υπάρχει από ΑΠΕ, καθώς δεν θα μπορεί να καταναλωθεί στο εσωτερικό. Πρόσθεσε, ότι επιβεβαιώθηκε από τον ΑΔΜΗΕ ότι κατά την κατασευαστική περίοδο του έργου, από 1ης/1/2025 το κόστος επιβάρυνσης του Κύπριου καταναλωτή, θα είναι 0,6 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Η ΡΑΕΚ, όπως είναι γνωστό, έχει απορρίψει την εισήγηση του ΑΔΜΗΕ για την ανάκτηση εσόδου κατά την κατασκευαστική περίοδο, και ο ΑΔΜΗΕ έχει δηλώσει ότι αν δεν αναθεωρηθεί η απόφαση αυτή, τότε ο GSI δεν είναι βιώσιμος και το έργο θα διακοπεί.
Μετά τη συνάντηση με τον κ. Μανουσάκη, ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι η μελέτη " το περιεχόμενο της οποίας δεν έχουμε δει ακόμη, ...εστιάζεται στον Κύπριο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας». Πρόσθεσε ότι η Λευκωσία θα αναμένει την αξιολόγηση της από τους οίκους στους οποίους θα αποσταλεί και ότι στους επόμενους δύο μήνες είναι πιθανό να παραδοθεί μία προκαταρκτική τοποθέτηση, ώστε να την λάβει υπόψη η Κυπριακή Δημοκρατία για να λάβει τις αποφάσεις της.
Ας σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει δώσει μία προθεσμία ως τις 14 Αυγούστου για την αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ.
Ο Κύπριος υπουργός αναγνώρισε τα σφικτά χροοδιαγράμματα του ΑΔΜΗΕ καθώς πρέπει να εκταμιεύσει ποσά, μεταξύ άλλων για την κατασκευή των καλωδίων. «Δεχόμαστε ότι υπάρχουν κάποια ορόσημα τα οποία ο φορέας υλοποίησης καλείται να υλοποιήσει», είπε χαρακτηριστικά "Δεν σημαίνει ότι επειδή υπάρχει μια υποχρέωση θα πρέπει να γίνει βιαστική δουλειά... Είναι ένα μεγαλεπήβολο έργο με σοβαρό κόστος και οποιαδήποτε απόφαση, που πρέπει να παίρνεται σήμερα αφορά σε ένα ορίζοντα λειτουργίας του έργου τα επόμενα 30 – 40 χρόνια», δήλωσε ο κ. Παπαναστασίου.
Ακόμα είπε ότι η η μελέτη θα δοθεί προς αξιολόγηση τις επόμενες ημέρες γιατί έγινε κάποια τροποποίηση της τελευταίας στιγμής στους όρους εντολής προς τους οίκους, καθώς προέκυψε η ανάγκη να συμπεριληφθεί ακόμη ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν περιλαμβανόταν στους αρχικούς όρους εντολής.
Αναφέρθηκε στην παρουσίαση της προκαταρκτικής μελέτης, που είχε γίνει πριν λίγες εβδομάδες, λέγοντας ότι εν τω μεταξύ προέκυψαν κάποιες παρατηρήσεις από το κυπριακό Υπουργείο, που αφορούσαν στους ενεργειακούς στόχους που είχε συμφωνήσει η Κυπριακή Δημοκρατία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Οι οίκοι επιλογής θα μελετήσουν αρχικά το περιεχόμενο και την λεπτομέρεια την οποία περιέχει η μελέτη και αν η μελέτη αυτή περιέχει την λεπτομέρεια τότε οι οίκοι θα μας υποδείξουν ένα κόστος για να την αξιολογήσουν» συνέχισε. Το κόστος αυτό θα καταβάλει η Κύπρος
«Αν δεν υπάρχει αυτή η λεπτομέρεια που αναμένουν, τότε οι οίκοι θα προτρέξουν να εξεύρουν αυτή την λεπτομέρεια και πληροφόρηση και θα είναι διαφορετικό το κόστος», πρόσθεσε.
Οσον αφορά στην επιβάρυνση του Κύπριου καταναλωτή και από πότε αυτή θα αρχίσει να "τρέχει" ο κ. Παπαναστασίου δήλωσε ότι για το θέμα αυτό θα γίνει τη Δευτέρα ξεχωριστή μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της ΡΑΕΚ.
Σε ερώτηση αν η ΡΑΕΚ μπορεί να διαφοροποιήσει την απόφασή της, η οποία αναφέρει ότι ο Κυπριος καταναλωτής θα αρχίσει να πληρώνει για το έργο όταν αυτό λειτουργήσει εμπορικά απάντησε ότι η ΡΑΕΚ παίρνει τις αποφάσεις της με βάση τα στοιχεία που έχει ενώπιον της. "Εάν τα στοιχεία, που είχε ενώπιον της, όταν έπαιρνε την πρώτη απόφαση, ήταν διαφορετικά ή ελλιπή, τότε όταν πάρει νέα στοιχεία η ΡΑΕΚ θα λάβει νέα απόφαση» είπε, συμπληρώνοντας ότι ο φορέας υλοποίησης θα πρέπει να παρουσιάσει στοιχεία, τα οποία θα στηρίζουν το τι λέει και να πείσουν έναν ρυθμιστή ο οποίος φαίνεται πως μέχρι σήμερα δεν έχει πειστεί.
Οσον αφορά στην επιβάρυνση του Κύπριου καταναλωτή από τον GSI, δήλωσε ότι αν σήμερα το κόστος λιανικής του ρεύματος είναι 33 σεντς/KWh, το επιπρόσθετο τέλος των 0,6 λεπτών του ευρώ, που έχει υποδειχθεί από τον ΑΔΜΗΕ, ανεβάζει το κόστος λιανικής στα 33,6 λεπτά /KW και είπε ότι το συνολικό ετήσιο κόστος θα φθάσει στα 25 εκατομμύρια ευρώ.
Τέλος, για το αν υπάρχει τελεσίγραφο της ΕΕ οσον αφορά στο πότε η Λευκωσία θα λάβει την τελική της απόφαση ο Κύπρος υπουργός δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι η Κομισιόν δεν έχει τοποθετηθεί επίσημα και ότι προσδοκά να ληφθεί η απόφαση στα μέσα Αυγούστου. "Αλλά αυτό δεν είναι τελεσίγραφο" κατέληξε.
Τα αρμόδια στελέχη της Κομισιόν, η οποία έχει εγκρίνει την επιδότηση του έργου με το ποσό των 657 εκατ. ευρώ, είχαν προχθές τηλεδιάσκεψη με τις κυπριακές αρχές για το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.