Το σήριαλ των διαπραγματεύσεων για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Κύπρου (Great Sea Interconnector, GSI) φαίνεται ότι θα συνεχιστεί επί μακρόν, καθώς η συνάντηση που είχε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, δεν έφερε τη ξεκάθαρη απάντηση που επιδίωκε η Αθήνα για την συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό σχήμα του έργου.
Ο Κύπριος πρόεδρος περιορίστηκε να επαναλάβει την πολιτική δέσμευση της Λευκωσίας για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο, το συντομότερο δυνατόν και αφού ολοκληρωθεί η μελέτη αξιολόγησης για το κόστος -όφελος του έργου και αφού συσταθεί η εταιρία ειδικού σκοπού, για την οποία σε εξέλιξη βρίσκονται διαβουλεύσεις με τρίτα μέρη….Μία διαδικασία δηλαδή, που μπορεί να διαρκέσει αρκετό καιρό και που ακόμα και στην καλύτερη περίπτωση δεν προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του χρόνου.
Η Κύπρος έχει εξαγγείλει εδώ και μήνες ότι θα συμμετάσχει στη διασύνδεση με 100 εκατ. ευρώ και το 30% των μετοχών της εταιρίας ειδικού σκοπού. Ωστόσο μέχρι σήμερα, η πολιτική αυτή εξαγγελία δεν έχει μετουσιωθεί σε πραγματική δέσμευση, κάτι που θα έδινε στο έργο, όπως εκτιμά η ελληνική πλευρά, μεγαλύτερη επενδυτική ορατότητα τόσο για τη χρηματοδότησή του με ευνοϊκότερους όρους όσο και για την προσέλκυση τρίτων επενδυτών.
Εν τω μεταξύ, σήμερα αναμένεται να συνεδριάσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) για να τροποποιήσει προηγούμενες αποφάσεις της, βάσει των αλλαγών που εγκρίθηκαν από το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου την περασμένη Τρίτη (17/9).
Πρόκειται για την απόφαση που αφορά στην ανάκτηση δαπανών του φορέα υλοποίησης, του GSI, κατά την κατασκευαστική περίοδο του έργου, δηλαδή από το 2025 ως το 2030. Οι δαπάνες αυτές, με 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος, θα καλυφθούν με κρατική επιδότηση από τα έσοδα ρύπων της Κύπρου. Ας σημειωθεί ότι η ΡΑΕΚ στην αρχική της απόφαση προέβλεπε την ανάκτηση των δαπανών μετά την έναρξη λειτουργίας του καλωδίου.
Επίσης, αναμένεται να επεκταθεί σε 17 χρόνια, από 12 που ήταν αρχικώς, το προνομιακό καθεστώς απόδοσης κεφαλαίου (premium WACC) του GSI, από το οποίο καθορίζεται το ρυθμιζόμενο έσοδο του καλωδίου.
Ωστόσο, οι οικονομικές εκκρεμότητες μεταξύ της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς δεν τελειώνουν εδώ. Ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε ανακοινωθεί επίσημα αν η ελληνική πλευρά έχει αποδεχτεί τον όρο για επιμερισμό 50-50 του γεωπολιτικού ρίσκου της διασύνδεσης, δηλαδή της κάλυψης των δαπανών που θα κάνει ο φορέας του έργου, ακόμα και αν η διασύνδεση δεν ολοκληρωθεί λόγω παρέμβασης τρίτων (βλ. Τουρκία). Η αποδοχή του όρου αυτού, συνεπάγεται και τροποποίηση σχετικής απόφασης της ΡΑΑΕΥ, που προέβλεπε κάλυψη του γεωπολιτικού ρίσκου κατά 37% για την Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας ενδέχεται σήμερα να προχωρήσει σε ανακοίνωση για το έργο και τους όρους της συμφωνίας, όπως αυτοί διαμορφώνονται μέχρι στιγμής. Οι ίδιες πηγές πάντως τονίζουν ότι οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται και ότι παρότι υπήρξε πρόοδος στη συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Κύπριο Πρόεδρο και επαναβεβαιώθηκε η πολιτική δέσμευση των δύο αρχηγών για την υλοποίηση του υψηλής στρατηγικής και οικονομικής σημασίας έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, παραμένουν αρκετές εκκρεμότητες που θα πρέπει να επιλυθούν.
