Σε χαμηλά επίπεδα παραμένει η ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος, καθώς κανένα νέο φορτίο LNG δεν αναμένει τον Αύγουστο ο ΔΕΣΦΑ, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό του.
Πάντως το ευρωπαϊκό δίκτυο αερίου, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαίου Ρυθμιστή (ACER ) εκτιμάται ότι θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στη ζήτηση, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα τους στόχους που έχουν τεθεί για τα επίπεδα των αποθεμάτων κατά τη φετινή χειμερινή περίοδο 2024/25.
Oι περισσότεροι Ευρωπαίοι εισαγωγείς αερίου έχουν περιορίσει σημαντικά τις προμήθειες LNG , «αφήνοντας» τα φορτία να κατευθύνονται προς την Ασία, όπου οι αγοραστές δίνουν σε γενικές γραμμές υψηλότερες τιμές από αυτές που προσφέρονται στην Ευρώπη.
‘Αλλωστε ήδη τα αποθέματα έχουν ανασχηματιστεί σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με τα στοιχεία της 23ης Ιουλίου, οι υπόγειες αποθήκες αερίου της Ευρώπης ήταν γεμάτες στο 83,4% και τα τερματικά υγροποιημένου αερίου στο 54,8%.
Στην Ελλάδα η πλήρωση των εγκαταστάσεων στη Ρεβυθούσα έφθανε στο 30,3% ή σε 68.270 κυβικά μέτρα, έναντι πληρότητας 50,6% ή 113.950 κυβικών μέτρων πριν από ένα μήνα και πληρότητας 50,1% ή 182.950 κυβικών μέτρων πριν από ένα χρόνο. Στην Ελλάδα, όπως και σε ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αυξήθηκαν σημαντικά το 2024 οι εισαγωγές αερίου μέσω αγωγού, κυρίως από το σημείο εισόδου στο Σιδηρόκαστρο, στα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα, που παραλαμβάνει ρωσικό αέριο.
Οι ποσότητες αερίου που εισρέουν από το Σιδηρόκαστρο, ακόμα και κατά την τρέχουσα περίοδο με τη μεγάλη χρήση αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, φαίνεται ότι κρατούν σε χαμηλά επίπεδα τις εισαγωγές LNG.
Eτσι ο Αυγουστος, αν δεν αλλάξει ο αρχικός προγραμματισμός εκφορτώσεων του ΔΕΣΦΑ , θα είναι ο δεύτερος μήνας με μηδενικά φορτία στη Ρεβυθούσα, μετά τον Απρίλιο 2024
Συνολικά στην Ευρώπη φαίνεται ότι ο εφοδιασμός για τη φετινή θερινή περίοδο αερίου, που ξεκινά από την 1η Απριλίου και λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου, είναι επαρκής.
Ας σημειωθεί ότι η τιμή αναφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, στο συμβόλαιο TTF για παράδοση τον Αύγουστο, κυμαινόταν χθες στα 31,9 ευρώ/MWh, ένα επίπεδο γύρω από το οποίο κινείται χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Ο ENTSO-G, ο φορέας των Ευρωπαίων Διαχειριστών Αερίου, αξιολόγησε, μετά από σχετική πρόταση του ACER, την ετοιμότητα του ευρωπαϊκού δικτύου φυσικού αερίου να καλύψει τη ζήτηση, τις εξαγωγές και τις ανάγκες έγχυσης αποθήκευσης και για τη χειμερινή περίοδο 2024/2025, ξεκινώντας από τα αποτελέσματα της προσομοίωσης για την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο αποθήκευσης του 2024.
H χειμερινή περίοδος αερίου ξεκινά την 1 Οκτωβρίου εκάστου έτους και λήγει στις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους.
Ας σημειωθεί ότι η αντίστοιχη μελέτη για τη πληρότητα των αποθηκών κατά τη θερινή περίοδο έδειξε επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Κομισιόν, για πληρότητα των αποθηκών στο 90% ως το τέλος Οκτωβρίου.
Το αναλυτικό σενάριο του ENTSO G για τον χειμώνα χρησιμοποιεί ως βάση αναφοράς επίπεδο πληρότητας αποθηκών στο 59% για τις 31 Μαρτίου 2025, οπότε λήγει η νέα χειμερινή περίοδος αερίου. Πρόκειται για το ίδιο επίπεδο με αυτό του 2024. Εξετάζει δε σενάρια ελαχιστοποίησης ή διακοπής του ρωσικού αερίου, καθώς και προβλήματα στον εφοδιασμό με LNG
Τα κυριότερα από τα συμπεράσματα του ACER με βάση τη μελέτη του ENTSO-G έχουν ως εξής:
- Οι νέες υποδομές φυσικού αερίου και ιδιαίτερα οι νέοι τερματικοί σταθμοί LNG που τέθηκαν σε λειτουργία από το φθινόπωρο του 2022, κυρίως FSRU, (όπως ο νέος πλωτός σταθμός στην Αλεξανδρούπολη που αναμένεται να λειτουργήσει εμπορικά τον Οκτώβριο) , συμβάλλουν στη μείωση της εξάρτησης του συστήματος φυσικού αερίου από ρωσικό αέριο, επιτρέποντας πρόσθετες εισαγωγές από εναλλακτικές πηγές προμήθειας. Επιπλέον, επιλεγμένες διασυνοριακές επεκτάσεις δυναμικότητας συμβάλλουν στη μείωση της συμφόρησης εφοδιασμού και στην προσαρμογή των αυξανόμενων ροών αερίου από τη Δύση προς την Ανατολή. Με υψηλά επίπεδα αποθήκευσης στις αρχές του καλοκαιριού 2024 και με την προϋπόθεση πρόσθετης προμήθειας από άλλες πηγές φυσικού αερίου, ιδίως LNG, το δίκτυο φυσικού αερίου θα μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση φυσικού αερίου και να γεμίσει τις αποθήκες μέχρι το τέλος της περιόδου έγχυσης χωρίς να βασίζεται σε ρωσικό αέριο με αγωγούς.
- Οι αποθήκες παραμένουν ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια εφοδιασμού, καθώς παρέχουν σημαντική εποχική ευελιξία εφοδιασμού κατά τη χειμερινή περίοδο. Ωστόσο, αν σημαντικές ποσότητες αποθεμάτων απορροφηθούν από την αγορά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τότε μπορεί να μειώνονταν σημαντικά τα επίπεδα αποθήκευσης μέχρι το τέλος του χειμώνα, επηρεάζοντας την ευελιξία του συστήματος αερίου.
- Σε περίπτωση συνδυασμένης πλήρους διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό και περιορισμένης διαθεσιμότητας προμηθειών LNG για την Ευρώπη, θα πρέπει να μεγιστοποιηθεί η κατανάλωση από τα αποθέματα για να καλυφθεί η ζήτηση, γεγονός που συνεπάγεται χαμηλά επίπεδα πλήρωσης των αποθηκών στο τέλος του χειμώνα 2024/25 . Σε αυτό το σενάριο, θα πρέπει να εφαρμοστούν.μέτρα διαχείρισης της ζήτησης φυσικού αερίου και να αναζητηθεί αέριο από άλλες πηγές.
Τέλος, η μελέτη επισημαίνει την πρόσθετη ευελιξία αποθήκευσης στην ΕΕ, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει η αποθήκευση φυσικού αερίου σε εγκαταστάσεις της Ουκρανίας, διαθέσιμου δυναμικού 10 bcm. Η πιθανή διαμετακόμιση φυσικού αερίου μεταξύ των κρατών μελών μέσω της Ουκρανίας θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κατάστασης.
