Tο αμφιλεγόμενο μέτρο που δίνει στην Κομισιόν το δικαίωμα να ελέγχει προληπτικά όλες τις διακρατικές ενεργειακές συμφωνίες με τρίτες χώρες, με στόχο τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία περιλαμβάνεται στον “Νέο Κανονισμό Διασφάλισης της Προσφοράς Ενέργειας” που πρόκειται να ανακοινώσει σήμερα η Επιτροπή.
Παράλληλα θα ανακοινωθούν και 14 έργα στα οποία θα δώσει άμεσα προτεραιότητα η Επιτροπή και ανάμεσά τους η διασύνδεση του δικτύου αγωγών φυσικού αερίου Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, ο λεγόμενος “Κάθετος Διάδρομος”
Ο προληπτικός έλεγχος των διακρατικών ενεργειακών συμβάσεων έχει ξεσηκώσει πολλές αντιδράσεις, από χώρες που θεωρούν ότι πλήττεται η κυριαρχία τους.
Ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, προαναγγέλλοντας το μέτρο που επίσημα ανακοινώνεται σήμερα, δήλωσε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές αρχές θα αποκτήσουν άμεση πρόσβαση σε ορισμένα εμπορικά συμβόλαια διάρκειας μεγαλύτερης του ενός χρόνου. “ Η βασική αλλαγή σε σχέση με το ισχύον καθεστώς για τις Διακρατικές Συμφωνίες στον τομέα της ενέργειας είναι η εισαγωγή ενός υποχρεωτικού ex ante ελέγχου συμβατότητας που θα διενεργεί η Επιτροπή....... Η Κομισιόν αποκτά το δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη της για τη διακρατική συμφωνία πριν αυτή ολοκληρωθεί και στις χώρες- μέλη δεν θα επιτρέπεται να υπογράψουν τη συμφωνία πριν ολοκληρωθεί η σχετική ανάλυση..... Στο τελικό στάδιο σύναψης της συμφωνίας οι χώρες μέλη θα πρέπει να συμπεριλάβουν τη γνώμη της Κομισιόν”.
Πριν από περίπου δύο χρόνια, η Επιτροπή με παρέμβασή της οδήγησε στη ματαίωση του ρωσικού αγωγού αερίου South Stream, υποχρεώνοντας μάλιστα χώρες που είχαν υπογράψει διακρατικές συμφωνίες με τη Ρωσία να τις ανακαλέσουν. Το βασικό επιχείρημα των Βρυξελλών ήταν ότι οι συμφωνίες αυτές δεν ήταν σύννομες με τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, παρότι κάποιες από τις οδηγίες δεν είχαν νομοθετηθεί όταν υπογράφηκαν οι συγκεκριμένες διακρατικές συμφωνίες.
Σύμφωνα με το καθεστώς που ισχύει σήμερα η Κομισιόν μπορεί να ελέγξει τις διακρατικές συμφωνίες μόνον όταν αυτές έχουν υπογραφεί. Αλλά με τους νέους κανονισμούς, η Επιτροπή θα εξετάζει όλες τις διακρατικές συμφωνίες “μεταξύ ενός ή περισσότερων χωρών- μελών και μίας ή περισσοτέρων τρίτων χωρών, που μπορεί να έχουν επίπτωση στην ασφάλεια της προσφοράς ενέργειας στην ΕΕ και τη λειτουργία της εσωτερικής ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς.”, όπως δήλωσε ο κ. Κανιέτε.
Επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποχρεώσει τις χώρες- μέλη να εμβαθύνουν την ενεργειακή συνεργασία με στόχο την ελαχιστοποίηση της ανάγκης βοήθειας από χώρες εκτός ΕΕ σε περιόδους κρίσεων. Με τους νέους κανονισμούς οι χώρες- μέλη θα υποχρεώνονται να συνδράμουν η μία την άλλη όσον αφορά στη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού των νοικοκυριών και των βασικών κοινωνικών υπηρεσιών σε περίπτωση σοβαρής κρίσης.
