To ιταλικό ενδιαφέρον για τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ελλάδα, που εκδηλώθηκε με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Υποθέσεων της Ιταλίας Paolo Gentiloni στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα και τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Περιβάλλοντος – Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, μπορεί να έκρυβε και άλλες πτυχές, πέρα από τη διερεύνηση των δυνατοτήτων συνεργασίας σε διάφορες ιδιωτικοποιήσεις κλπ.
Είναι κοινό μυστικό ότι η Ρώμη έχει ενοχληθεί από τα πλήγματα που δέχονται τα επενδυτικά της σχέδια στην Ενέργεια, διαίτερα στους διεθνείς αγωγούς φυσικού αερίου , εξ αιτίας των κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία αλλά και από τα δύο μέτρα και σταθμά των Βρυξελλών προς τη Γερμανία, που παρά τις επίσημες αντιδράσεις, φαίνεται συχνά- πυκνά να κάνει τα στραβά μάτια, ιδιαίτερα στην επέκταση του ρωσο-γερμανικού αγωγού αερίου Nord Stream. Τη στιγμή μάλιστα, που η Ιταλία εξ αιτίας των παρεμβάσεων της ΕΕ “έχασε” τον αγωγό South Stream και τώρα, εξ αιτίας άλλων λόγων βέβαια, και του Turkish Stream, τον οποίο ήλπιζε να επεκτείνει στο τμήμα Ελλάδας – Ιταλίας.
Είναι λογικό λοιπόν η Ρώμη να αναζητεί συμμαχίες σε χώρες που τα συμφέροντά τους θίγονται από την πολιτική της ΕΕ κατά της Ρωσίας και ίσως η επίσκεψη Gentiloni να αποσκοπούσε και σε αυτό. Άλλωστε η επαναξέταση των κυρώσεων κατά της Μόσχας είναι προ των πυλών.
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό site Politico, ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντζι δεν κρύβει την οργή του γι΄αυτό που ο ίδιος θεωρει ως γερμανική υποκρισία, όσον αφορά την ενεργειακή πολιτική και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ιταλοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι το Βερολίνο από τη μία πλευρά ζητά ενιαία ευρωπαϊκή αντίδραση όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας αλλά από την άλλη πλευρά ενεργεί για τα συμφέροντά της όσον αφορά την Ενέργεια.
Σήμερα η Γερμανία παίρνει αέριο απ΄ ευθείας από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Nord Stream, o οποίος δεν περνά από την Ουκρανία. Το πρότζεκτ για την προσθήκη δύο επιπλέον γραμμών στον αγωγό, το Nord Stream 2, θα διπλασιάσει το ρωσικό αέριο που θα μεταφέρεται στη Γερμανία, δίνοντας τη δυνατότητα να τροφοδοτήσει και άλλες χώρες στη κεντρική Ευρώπη, ακόμα και τα Βαλκάνια με τις κατάλληλες διασυνδέσεις.
Η αντίθεση της Ιταλίας εδράζεται αφενός στη οργή της Ρώμης για τη ματαίωση του αγωγού South Stream, ρωσικό πρότζεκτ στο οποίο συμμετείχε η ιταλική ΕΝΙ, το οποίο προέβλεπε τη μεταφορά αερίου στη Βουλγαρία και από εκεί τη διοχέτευσή του σε δύο κατευθύνσεις, προς Βορρά ως την Ουγγαρία, Αυστρία και προς Νότο σε Ελλάδα – Ιταλία. Ο αγωγός αυτός ματαιώθηκε μετά από απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, λόγω των συνεχών εμποδίων που προέβαλε η ΕΕ.
Την παραμονή της πρόσφατης συνόδου κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, ο κ. Ρέντζι δήλωσε στο ιταλικό ραδιόφωνο “Νομίζω ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας πρέπει να αναθεωρηθούν. Σίγουρα όχι εντός των επόμενων ημερών, αλλά εντός των επόμενων μηνών”
Η Ιταλία θεωρεί ότι για τη Γερμανία ισχύουν διπλά μέτρα και σταθμά, αναφέρουν οι αναλυτές. Η Ρώμη είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας πλήττουν την εύθραυστη ιταλική οικονομία, η οποία το 2014 έχασε εξ αιτίας του εμπάργκο, εξαγωγές αξίας 1,2 δισ. ευρώ.
Η Ιταλία μοιάζει να διαμηνύει στη Γερμανία ότι τόσο ο αγωγός Nord Stream II όσο και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας πρέπει να τεθούν στο τραπέζι της συζήτησης.
Η Ευρωπαϊκή Επιροπή εδώ και χρόνια έχει στόχο τη μειώση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία και παρακολουθεί στενά τη δεσπόζουσα θέση της Gazprom στην ενεργειακή αγορά.
Η ιταλική ενεργειακή ENI, στην οποία ορισμένοι αναλυτές αναφέρονται ως την εταιρία που ασκεί την εναλλακτική εξωτερική πολιτική της Ιταλίας, δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά της όταν ματαιώθηκε ο South Stream. H σημασία της εταιρίας για την ιταλική οικονομία – και την κυβέρνηση- ενισχύθηκε από την ανακάλυψη του γιγαντιαίου κοιτάσματος αερίου στα ανοικτά των ακτών της Αιγύπτου. Η εξέλιξη αυτή ίσως να εξηγεί εν μέρει την αντίθεση του Ρέντσι στον Nord Stream II.
Oι φυσικοί του σύμμαχοι κατά του Nord Stream II περιλαμβάνουν μία ομάδα ανατολικο- ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες έχουν στείλει επιστολή στην Κομισιόν, ζητώντας να σταματήσει το πρότζκεκτ Nord Stream II. Θα μπορούσε από άλλη οπτική γωνία να ήταν σύμμαχος και η Ελλάδα καθώς η υλοποίηση του Nord Stream II ακυρώνει ντε φάκτο την όποια, έστω και μακρινή προοπτική για τον Turkish Stream. Eπίσης η Ελλάδα είναι μία χώρα που τα συμφέροντά της έχουν δεχθεί πλήγμα εξ αιτίας των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Από την άλλη πλευρά όμως η Γερμανία δεν είναι μόνη της όσον αφορά στον Nord Stream II. To πρότζκετ αυτό συσπειρώνει πολλές μεγάλες ενεργειακές εταιρίες από διάφορες χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Shell, της αυστριακής OMV και της γαλλικής Engie.
H ισορροπία δυνάμεων μοιάζει να ευνοεί τον Nord Stream II, αλλά ο κ. Ρέντσι μπορεί να διεκδικήσει κάποια ανταλλάγματα γι' αυτό, αν όχι την αναθεώρηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας τότε τη μεγαλύτερη ελαστικότητα για το ιταλικό δημοσιονομικό πρόγραμμα, καταλήγει το Politico.