H χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας ανάλογα με τις ώρες κατά τις οποίες καταναλώνεται, με υψηλότερα τιμολόγια τις ώρες αιχμής και χαμηλότερα όταν η ζήτηση είναι μειωμένη, δηλαδή ένα σύστημα χρονοχρέωσης του ηλεκτρισμού ίσως να είναι το επόμενο βήμα στο οποίο θα προχωρήσουν οι Ευρωπαίοι ρυθμιστές.
Το μέτρο συνδέεται με τη συνολική μεταρρύθμιση που προωθούν οι Βρυξέλλες μέσω της πρωτοβουλίας Clean Energy Package, το “Πακέτο για την Καθαρή Ενέργεια”, κεντρικός πυλώνας του οποίου είναι η λεγόμενη “απόκριση της ζήτησης”, δηλαδή η αυξομείωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού κατά τρόπο τέτοιο που να ανταποκρίνεται στην προσφορά.
Ανάλογοι μηχανισμοί, σε μία πρώτη μορφή υφίστανται και σήμερα, όπως πχ η διακοψιμότητα στη βιομηχανία, όταν δηλαδή οι Διαχειριστές του Συστήματος Ηλεκτρισμού αποκόπτουν φορτία προς τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές όποτε κρίνουν απαραίτητο για την ευστάθεια του συστήματος. Για την υπηρεσία αυτή οι βιομηχανίες αποζημιώνονται με χαμηλότερο κόστος ρεύματος.
Τα μέτρα που εξετάζουν οι Βρυξέλλες σήμερα είναι να οδηγήσουν και τους υπόλοιπους καταναλωτές σε μία ανάλογη συμπεριφορά - όχι με αποκοπή φορτίων- αλλά με μέτρα που θα τους οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης τις ώρες αιχμής ή υψηλής ζήτησης.
Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας προσφέρουν και σήμερα κάποια κίνητρα προς την κατεύθυνση αυτή. Ωστόσο η απόδοση του μέτρου είναι πολύ περιορισμένη, καθώς η χρέωση ενέργειας στις περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δεν αντιπροσωπεύει παρά ένα σχετικά χαμηλό ποσοστό του συνόλου του λογαριασμού ρεύματος, κατά μέσον όρο το 25-35% του τελικού λογαριασμού που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής. Ετσι η εξοικονόμηση δαπάνης που πετυχαίνει ο καταναλωτής μετατοπίζοντας τη ζήτηση σε ώρες μη αιχμής είναι αμελητέα και δεν λειτουργεί ως κίνητρο, στο βαθμό που θα ήθελαν οι Βρυξέλλες.
Οι λογαριασμοί ηλεκτρισμού στην πλειονότητα των χωρών- μελών είναι φουσκωμένοι από φόρους και τέλη, πράγμα που προβληματίζει την ΕΕ καθώς δεν της επιτρέπει να αναπτύξει την πολιτική της.
Σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η Eurelectic, το ισχυρό λόμπυ των εταιριών ηλεκτρισμού της Ευρώπης, υπογραμμίζει ότι η απόκριση της ζήτησης μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον μετασχηματισμό της αγοράς ενέργειας με βάση την ευρωπαϊκή πολιτική προς όφελος όλων των καταναλωτών. Επισημαίνει όμως το πρόβλημα των φουσκωμένων λογαριασμών από φόρους και τέλη, καθώς και την ανάγκη οι διάφορες ομάδες καταναλωτών να μπορέσουν να μπουν με ίσους όρους στο παιχνίδι με τους δύο άλλους βασικούς πυλώνες, την παραγωγή και την αποθήκευση. ‘Χαιρετίζουμε τις προτάσεις του Πακέτου για την Καθαρή Ενέργεια σχετικά με τη χρήση μηχανισμών αγοράς και αποτελεσματικότητας με βάση τις τιμές.” αναφέρει και τονίζει ότι το Πακέτο σωστά προβλέπει τη συμμετοχή όλων όσων παρέχουν υπηρεσίες απόκρισης ζήτησης, συμπεριλαμβανομένων όλων των ομάδων των καταναλωτών. Μάλιστα υπογραμμίζει ότι οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να κερδίζουν από την ευελιξία που φέρνουν στο σύστημα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα πρέπει να δοθούν προνόμια σε εξειδικευμένα επιχειρηματικά μοντέλα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Eurelectric και δύο ακόμα φορείς της ευρωπαικής αγοράς ηλεκτρισμού που συνυπογράφουν την ανακοίνωση, ο EFET και η Europex, μιλούν για νομική και ρυθμιστική ασάφειας στα κείμενα των Βρυξελλών- που ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί, καθώς το Πσκέτο για την Καθαρή Ενέργεια βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο.
Ο όλος σχεδιασμός σε συνδυασμό με τους ψηφιακούς μετρητές και τα έξυπνα δίκτυα δείχνουν ότι η χρονοχρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας είναι προ των πυλών.
