Ως “παραλογισμός χαρακτηρίστηκε η ελληνική “πατέντα της επιβολής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στη βιομηχανία στο Ενεργειακό Φόρουμ Αερίου, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στις Βρυξέλλες .
Την εκδήλωση, που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από συνεργασία της Ελλάδας και της Κύπρου, διοργάνωσε το “Hellenic Association for Energy Economics “(ΗΑΕΕ).
Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν τα πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου και οι μέθοδοι αξιοποίησής του, με ιδιαίτερη έμφαση στην ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης του αερίου στο ευρωπαϊκό ενεργειακό περιβάλλον. Οι βασικοί ομιλητές Μαρία Σπυράκη, ευρωβουλευτής και εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας και Νικόλας Παπαδόπουλος, υποψήφιος του ΔΗ.ΚΟ. για Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υπογράμμισαν την ανάγκη επέκτασης της χρήσης του φυσικού αερίου και της μεταφοράς του από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, με τη συνεργασία της Ελλάδας και της Κύπρου και μέσω πρότζεκτ που στηρίζει η Κομισιόν, όπως ο αγωγός EastMed και ο σταθμός LNG στην Αλεξανδρούπολη.
Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί με Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης τη χρήση του φυσικού αερίου ως πρώτη ήταν και το κύριο μήνυμα που απευθύνθηκε προς την κοινοτική πλευρά. Ο εν λόγω ΕΦΚ που επιβλήθηκε αποκλειστικά και μόνο στη χρήση του φυσικού αερίου και όχι των λοιπών ενεργειακών πόρων, αντίκειται στις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού που πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα προσπαθεί να βοηθήσει την οικονομία της με την ανάπτυξη και τον εξορθολογισμό του βιομηχανικού ιστού.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η μελέτη με αντικείμενο “Η Επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο Φυσικό Αέριο, όταν χρησιμοποιείται ως Πρώτη Ύλη” από τον Φίλιππο Ιωαννίδη, υποψήφιο διδάκτορα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αναλύθηκε σε βάθος το οικονομικό και νομοτεχνικό σκέλος του προβλήματος, που δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος της ελληνικής οικονομίας.
Ο κ. Ιωαννίδης επεσήμανε ότι η φορολόγηση του φυσικού αερίου στις βιομηχανικές χρήσεις ως πρώτη ύλη δημιουργεί επιπλέον εμπόδια και πιέσεις επί της σκληρά δοκιμαζομένης ελληνικής οικονομίας την περίοδο της κρίσης και δεν της επιτρέπει να ανορθωθεί. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε πως από το 2010 μέχρι το 2015 η οικονομική δραστηριότητα στον κλάδο της βιομηχανίας υπέστη δραστική συρρίκνωση της τάξεως του 27%. Ο συγκεκριμένος φόρος που υπεβλήθη το 2011, χωρίς καν να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κλάδου, όπως επισήμανε, έρχεται σε αντίθεση με την κοινοτική Οδηγία 2003/96/ΕΚ και υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας αυξάνοντας σημαντικά το κόστος παραγωγής.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο παγκόσμιος δείκτης ανταγωνιστικότητας που ανακοινώθηκε πρόσφατα από το World Economic Forum αναφέρει ότι η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία από σκοπιάς ανταγωνιστικότητας συγκριτικά με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 87η στον κόσμο ανάμεσα σε 138 χώρες. Την ίδια στιγμή οι βιομηχανικοί καταναλωτές στην Ελλάδα πληρώνουν 19% ακριβότερα από το μέσο όρο της Ευρώπης την τιμή αγοράς του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με την έρευνα ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η Ελλάδα βρίσκεται τόσο χαμηλά στην κατάταξη είναι το ύψος των φορολογικών συντελεστών, οι οποίοι λειτουργούν ως ανασταλτικός παράγοντας για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και αποτρέπουν τις νέες επενδύσεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της στρέβλωσης στην αγορά είναι η παραγωγή λιπασμάτων. Δεδομένου ότι το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή της αμμωνίας, υπολογίζεται πως για το διάστημα 2011-2016 η ελληνική βιομηχανία λιπασμάτων επιβαρύνθηκε με περισσότερα από 40 εκατομμύρια ευρώ, λόγω της επιβολής του ειδικού φόρου κατανάλωσης. Χαρακτηρίστηκε ως παραλογισμός το γεγονός ότι επελέγη να φορολογηθεί μόνο η κατανάλωση του φυσικού αερίου, παρόλο που αποτελεί το πλέον φιλικό προς το περιβάλλον ενεργειακό πόρο για την παραγωγή αμμωνίας. Η βιομηχανία ελληνικών λιπασμάτων που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο αδυνατεί λόγω φορολογίας να ανταγωνιστεί τις ομοειδείς ευρωπαϊκές βιομηχανίες που δεν υφίστανται την ίδια φορολογική επιβάρυνση.
Σε συζήτηση που ακολούθησε υπό τη διεύθυνση του καθηγητή του πανεπιστημίου ESCP Europe Business School του Λονδίνου και προέδρου της ΗΑΕΕ Δρ. Κώστα Ανδριοσόπουλου, ο Παναγιώτης Σκαρλάτος, Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Χημικών Βιομηχανιών συμφώνησε με τις διαπιστώσεις της μελέτης και τάχθηκε υπέρ του αιτήματος κατάργησης της φορολογίας στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη. Στην συνέχεια ο Michal Wendolowski Διευθυντής στο τμήμα αγοράς της Fertilizers Europe, συντάχθηκε απόλυτα με το αίτημα της ελληνικής βιομηχανίας για κατάργηση του ΕΦΚ στο αέριο ως πρώτη ύλη στη βιομηχανία και υπενθύμισε ότι ο κλάδος της παραγωγής αμμωνίας αποτελεί έναν από τους βασικούς, που προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι της διαρροής άνθρακα (Carbonleakage). Επιπρόσθετα, τόνισε ότι το 60% της παραγωγής αμμωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στη χρήση του φυσικού αερίου, ενώ τα περισσότερα από τα 36 ευρωπαϊκά εργοστάσια με τα οποία πρέπει να ανταγωνιστεί η ελληνική βιομηχανία λιπασμάτων χρησιμοποιούν φυσικό αέριο χωρίς να πληρώνουν τον εν λόγω φόρο. Είναι άδικο να επιβαρύνεται το φυσικό αέριο στην Ελλάδα με τον τρόπο αυτό, υπογράμμισε.
Από την πλευρά του ο Ashutosh Shastri, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του GlobalGasCentre – WorldEnergyCouncil, χαρακτήρισε ως "ανώμαλη" τη συγκεκριμένη κατάσταση στην Ελλάδα, διότι η υψηλή φορολογία στην κατανάλωση του φυσικού αερίου στα λιπάσματα έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα στην αγορά εξαιτίας του αθέμιτου ανταγωνισμού.