Περαιτέρω αύξηση των τελών μεταφοράς φυσικού αερίου προβλέπει ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής Ενέργειας (ACER), καθώς η μείωση της ζήτησης αερίου στην Ευρώπη έχει μειώσει τη χρήση των αγωγών μεταφοράς και οι Διαχειριστές για να ανακτήσουν έσοδα αναμένεται προβούν σε αυξήσεις.
Μάλιστα οι αυξήσεις αυτές θα έρθουν να προστεθούν στην ήδη μεγάλη άνοδο, της τάξης του 40% που καταγράφουν οι ταρίφες μεταφοράς τα τελευταία τρία χρόνια,
Οι σχετικές εκτιμήσεις του ACER περιλαμβάνεται στη τριμηναία έκθεση για την χονδρική αγορά φυσικού αερίου, σύμφωνα με την οποία το τρίτο τρίμηνο του 2024 οι αγορές αερίου της ΕΕ κατάφεραν να αποφύγουν την έντονη μεταβλητότητα στις τιμές του αερίου.
Η ζήτηση φυσικού αερίου στις χώρες της ΕΕ έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 25% σε σχέση με το 2021, με αποτέλεσμα τη μείωση των διασυνοριακών ροών αερίου και τη μη ανανέωση αρκετών συμβολαίων δέσμευσης δυναμικότητας στους αγωγούς μεταφοράς. Η κατάσταση αυτή έχει ήδη οδηγήσει σε αύξηση των χρεώσεων, προκειμένου οι Διαχειριστές να αντισταθμίσου τις απώλειες.
Οπως αναφέρει η έκθεση, η δραστική μείωση των ροών ρωσικού αερίου έχει επίσης συμβάλει στη μείωση της χρήσης των αγωγών. Οι χρήστες , προκειμένου να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα άλλαξαν τη στρατηγική τους όσον αφορά στη δέσμευση χωρητικότητας και μετατοπίστηκαν σε πιο ακριβές λύσεις, όπως ει΄ναι οι βραχυχρόνιες δεσμεύσεις.
Οι περαιτέρω αυξήσεις των τελών μεταφοράς θα εξαρτηθούν από τις τάσεις της ζήτησης, την απόσβεση των αγωγών και τα σχέδια απανθρακοποίησης, αναφέρει ο ΑCER, εκτιμώντας ότι το ύψος των αυξήσεων δεν θα είναι το ίδιο για όλους τους Διαχειριστές. Για παράδειγμα, η αύξηση μπορεί να είναι πιο μέτρια αν ο Διαχειριστής έχει ήδη αποσβέσει τον αγωγό και έχει λάβει απόδοση για την επένδυσή του.
Αν οι επενδύσεις δεν είναι μεγάλες, τότε μετριάζεται τα επόμενα χρόνια η ανοδική πίεση στις ταρίφες αναφέρει η έκθεση.
Πάντως ο Ρυθμιστής επισήμανε την ανάγκη παρακολούθησης των επιπτώσεων που θα έχουν οι αυξήσεις στο διασυνοριακό εμπόριο αερίου και την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς.
Παρότι μέχρι σήμερα η αύξηση του κόστους μεταφοράς είχε μικρή επίπτωση στο σχηματισμό της τιμής, στο μέλλον η επίδρασή της αναμένεται να ενισχυθεί, επηρεάζονας τη μελλοντική λειτουργία των αγορών στην Ευρώπη μία άνοδος πάντως που μέχρι σήμερα δεν είχε σοβαρή επίπτωση στις τιμές χονδρικής του αερίου.
Η κύρια αιτία της πτώσης της ζήτησης αερίου στην Ευρώπη ήταν η μείωση της παραγωγής ηλεκτρισμού από φυσικό αερίου. Το τρίτο τρίμηνο η παραγωγή μειώθηκε κατά 12 TWh ή κατά 1,1 δισ.κυβικά μέτρα αερίου σε ετήσια βάση.
Η μείωση της χρήσης των αγωγών μπορεί να επεκταθεί σε μείωση της χρήσης και του δικτύου διανομής, όσο προχωρά ο εξηλεκτρισμός της θέρμανσης στα σπίτια, προειδοποιεί ο ACER.
Ας σημειωθεί ότι παρότι στην Ελλάδα το 2024 καταγράφηκε μία αύξηση της παραγωγής ηλεκτρισμού από μονάδες φυσικού αερίου, οι προβλέψεις του ACER για τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι θετικές για το αέριο.
‘Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έκθεση, οι ΑΠΕ θα συνεχίσουν να εκτοπίζουν την παραγωγή ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο, περιορίζοντας τα περιθώρια κερδοφορίας των μονάδων αερίου. Σταδιακά η ισορροπία ζήτησης-προσφοράς αερίου θα χαλαρώνει και θα μειώνονται οι στιγμές της ημέρας κατά τις οποίες το αέριο θα διαμορφώνει τις οριακές τιμές στην αγορά χονδρικής του ηλεκτρισμού.
