Στη σκιά της συνάντησης Τραμπ - Πούτιν αλλά και στο απόηχο των δηλώσεων του Αμερικανού προέδρου για τη Γερμανία και τον ρωσο-γερμανικό αγωγό αερίου Nord Stream II, το Βερολίνο φιλοξενεί από χθες την πρώτη συνάντηση Ρώσων και Ουκρανών αξιωματούχων για το μέλλον της τράνζιτ διέλευσης του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Ο νέος γύρος συνομιλιών πραγματοποιείται με πρωτοβουλία της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ο ομαλός εφοδιασμός αερίου μέσω Ουκρανίας, απ’ όπου περνά περίπου το 1/3 του αερίου που τροφοδοτεί την Ευρώπη, καθώς το τρέχον συμβόλαιο λήγει τον επόμενο χρόνο.
Ας σημειωθεί ότι από το ουκρανικό σύστημα περνά και το αέριο που τροφοδοτεί σήμερα τη χώρα μας, από τα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα.
Στη συνάντηση του Βερολίνου λαμβάνουν μέρος αντιπροσωπείες του ρωσικού κολοσού Gazprom και της ουκρανικής Naftogas, δύο εταιρίες που τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε συνεχή νομική αντιδικία, καθώς και ο υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας Αλεξάντερ Νόβακ αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Pavlo Klimkin. Aπό την ΕΕ το παρών δίνει ο αρμόδιος Επίτροπος Μάρος Σέφκοβιτς, ο οποίος δήλωσε ότι οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών θα συνεχιστούν τον Σεπτέμβριο.
Η Gazprom έχει ήδη μειώσει σημαντικά τον όγκο του αερίου που διέρχεται από την Ουκρανία, λόγω της διένεξης Μόσχας - Κιέβου για την προσάρτηση της Κριμαίας, ενώ η Ρωσία δεν κρύβει πως στόχος της είναι να κάνει bypass την Ουκρανία όσον αφορά τη διαδρομή που ακολουθεί το αέριο για να φθάσει στις ευρωπαϊκές αγορές.
Η ΕΕ πολιτικά έχει ταχθεί υπέρ της Ουκρανίας, από την άλλη πλευρά όμως χρειάζεται το αέριο που εισάγει από τη Ρωσία, το οποίο, με τις σημερινές συνθήκες, δεν μπορεί να υποκατασταθεί στις αναγκαίες ποσότητες τουλάχιστον, από αέριο τρίτων χωρών.
Το Κίεβο ανησυχεί για ένα επιπλέον λόγο, την απώλεια εσόδων σε περίπτωση που η Ρωσία παρακάμψει την ουκρανική διαδρομή. Τους ίδιους φόβους μοιράζονται και άλλες χώρες της ΕΕ, απ’ όπου διέρχεται το ρωσικό αέριο και αυτός - πέραν της πολιτικής διάστασης- είναι ένας από τους βασικούς λόγους που αντιδρούν έντονα στα πρότζεκτ των Ρώσων για την κατασκευή αγωγών που θα παρακάμπτουν την Ουκρανία.
Στον αντίποδα, βρίσκονται τα σχέδια για την κατασκευή της δεύτερης γραμμής μεταφοράς του Nord Stream, ο οποίος κάνει bypass την Ουκρανία και μία σειρά ενδιάμεσων χωρών, καθώς συνδέει απ’ ευθείας τη Ρωσία με τη Γερμανία. Ανάλογη είναι η εικόνα και για τον Turkish Stream, ο οποίος συνδέει απ’ ευθείας της Ρωσία με την Τουρκία, και με την κατάλληλη επέκταση θα μπορούσε μέσω Ελλάδος ή Βουλγαρίας να παρακάμψει την Ουκρανία για την τροφοδοσία της Νότιας Ευρώπης.
Το παζλ περιπλέκεται με τον αμερικανικό παράγοντα, ο οποίος τάσσεται κατά των νέων ρωσικών αγωγών, όχι μόνον για πολιτικούς λόγους αλλά και για οικονομικούς, καθώς οι ΗΠΑ προωθούν την εξαγωγή αμερικανικού shale gas στην Ευρώπη.
“Είναι σαφές ότι ο χρόνος πιέζει. Οι διαπραγματεύσεις που ξεκινούν είναι εξαιρετικά πολύπλοκες” δήλωσε ο κ. Σέφκοβιτς χθες, λίγο πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων.