Κλιμακώνεται η ένταση για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής καθώς σε λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία που έχει δώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης στην κυπριακών συμφερόντων Euroasia Interconnector να δεχτεί την εταιρία “Αριάδνη”, τη θυγατρική που έχει συστήσει ο ΑΔΜΗΕ, ως το μοναδικό φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης.
Η ελληνική πλευρά, όπως διαμήνυσε και ο υπουργός σε επιστολή του στον αρμόδιο Επίτροπο Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, είναι αποφασισμένη να προχωρήσει το έργο με το σχήμα της Αριάδνης και αν χρειαστεί, προς το σκοπό αυτό, θα προχωρήσει στην υλοποίηση του χωρίς τη χρηματοδότηση από το ευρωπαικό πρόγραμμα CEF, που σημαίνει ότι θα το αποσύρει από τα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ.
Ας σημειωθεί ότι το εν λόγω έργο, ως σκέλος της ευρύτερης ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ- Κύπρου- Κρήτης- Αττικής είχε ενταχθεί στα PCI, το ειδικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τις διασυνοριακές ενεργειακές διασυνδέσεις. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που όταν ξέσπασε η διαμάχη μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της Euroasia, του φορέα που προωθεί το διασύνδεση από το Ισραήλ, είχε παρέμβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπερ της κυπριακής εταιρίας.
Μετά το αδιέξοδο στο οποίο κατέληξαν οι πολύμηνες επαφές μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Euroasia για την από κοινού κατασκευή του έργου, οι δύο εταιρίες έχουν ανακοινώσει ξεχωριστούς διαγωνισμούς υλοποίησης της ίδιας διασύνδεσης Κρήτης- Αττικής!
Κύκλοι του ΑΔΜΗΕ αναφέρουν ότι η κυπριακή εταιρία δεν κατάφερε να πιστοποιήσει στις μεταξύ τους επαφές ότι διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει το έργο, ενώ σημείο τριβής αποτέλεσαν επίσης η μετοχική σύνθεση της εταιρίας ειδικού σκοπού που θα κατασκευάσει τη διασύνδεση (με την ελληνική πλευρά να διεκδικεί πάντα το 51%), καθώς και οι τεχνικές προδιαγραφές ειδικά όσον αφορά στη συμβατότητά του με το υπόλοιπο σκέλος Κρήτης- Κύπρου.
Κύκλοι προσκείμενοι στον Euroasia ανέφεραν ότι η στάση που τηρεί το , ΥΠΕΝ αφήνει αναπάντητα σωρεία ερωτημάτων, υποστηρίζοντας ότι αν το έργο απενταχθεί από τα PCI και τη χρηματοδότηση του CEF, οι Ελληνες φορολογούμενοι θα πληρώσουν τελικώς πολύ περισσότερα.
Αξίζει πάντως εδώ να σημειωθεί αφενός ότι το CEF δεν είναι το μόνο ευρωπαϊκό πρόγραμμα που μπορεί να χρηματοδοτήσει μία επένδυση της κατηγορίας αυτής και αφετέρου, ότι παρότι η διασύνδεση ως σύνολο είναι ακόμα ενταγμένη στα PCI, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι το CEF θα χρηματοδοτήσει το σκέλος Κρήτης- Αττικής. Και τούτο γιατί τα κονδύλια CEF, τα οποία είναι σχετικά περιορισμένα (γύρω στα 5 δισ. ευρώ για όλη την ΕΕ) προορίζονται κυρίως για τη χρηματοδότηση του τμήματος εκείνου των έργων υποδομής που έχουν υψηλό κόστος και μικρό εμπορικό ενδιαφέρον όπως πχ το σκέλος Κύπρου- Κρήτης.
Η κατάσταση πάντως έχει δημιουργήσει έντονο προβληματισμό στην κυπριακή πλευρά και θεωρείται ότι σύντομα ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακοτρύπης θα ζητήσει εξηγήσεις από τον Ελληνα ομόλογό του, στην περίπτωση που η Αθήνα αποσύρει τελικώς τη στήριξή της από το πρότζεκτ ως έργο PCI. Kατα την κυπριακή πλευρά θα χαθούν κονδύλια από το ταμείο του CEF, περίπου 355 εκ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, η ΡΑΕ θα κληθεί να αυξήσει την Ρυθμιστική Βάση κατά περίπου 230 εκ. ευρώ για την υλοποίηση ενός εθνικού έργου, με κόστος που αγγίζει το 1,0 δισ. ευρώ.
Ταυτόχρονα μπορεί να εγερθεί ζήτημα με τις αποφάσεις της ΡΑΕ επί του θέματος, οι οποίες φέρονται να παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τα ΕΚΕ. Επικαλούμενοι μάλιστα, πηγές από τις Βρυξέλλες, οι ίδιο κύκλοι αναφέρουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να κινήσει διαδικασία παραβίασης του Κανονισμού των ΕΚΕ κατά της Ελλάδας, λόγω της μονομερούς και χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απευθείας ανάθεσης του έργου στην «Αριάδνη Interconnection».
Αυτό, όπως υποστηρίζουν, ενδέχεται να νομιμοποιήσει τους εμπλεκόμενους φορείς να αξιώσουν αποζημιώσεις και να λάβουν νομικά μέτρα που δύναται να μπλοκάρουν το έργο. ‘
