Παρά την αβεβαιότητα που προκάλεσε ο Covid-19 και την τρέχουσα υπερπροσφορά φυσικού αερίου, το μέλλον του υγροποιημένου φυσικού αερίου παραμένει θετικό, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της McKinsey.
Tα στοιχεία δείχνουν πώς μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, πολλοί αγοραστές διατήρησαν την αισιοδοξία τους για τη ζήτηση όσον αφορά στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) , για ορισμένους, μάλιστα, οι προσδοκίες μεγάλωσαν.
Εν τω μεταξύ κάποιες τάσεις, όπως η αναμενόμενη εξάρτηση από τη σποτ και την βραχυπρόθεσμη αγορά και την αυξανόμενη προτίμηση για συμβόλαια αερίου τιμολογούμενα με βάση το LNG φάνηκαν να ισχυροποιούνται.
Η έρευνα έδειξε ότι βραχυπρόθεσμα οι αγοραστές περιόρισαν τις εκτιμήσεις τους όσον αφορά στη ζήτηση LNG σε σχέση με την προ-κορωνοϊού εποχή. Στις περισσότερες αγορές παρατηρήθηκε βραχυπρόθεσμα μείωση της βιομηχανικής ζήτησης, καθώς και της κατανάλωσης για ηλεκτροπαραγωγή λόγω του lockdown. ‘Ομως οι αγοραστές παρέμειναν θετικοί όσον αφορά` στη μεσο-μακροπρόθεσμη ζήτηση.
Σε πολλές βασικές αγορές, τα θεμελιώδη δεδομένα για την ανάπτυξη της ζήτησης του LNG, όπως η φθίνουσα εγχώρια παραγωγή και η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, έμειναν αμετάβλητα. Εντωμεταξύ οι χαμηλές τιμές επέτρεψαν την επαύξηση της διείσδυσης του LNG στις αγορές. Για παράδειγμα, η πλειονότητα των αγοραστών σε όλες τις περιοχές της Ασίας και κυρίως στην Κίνα και τη Νότιο Ασία, εξέφρασαν στην έρευνα της McKinsey την εκτίμηση ότι η ζήτηση θα αυξηθεί.
Στο πιθανό σενάριο ότι οι τιμές του LNG θα μείνουν σε χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα τρία χρόνια., το 90% των αγοραστών εκτιμούν θετική αντίδραση της αγοράς, ιδιαίτερα από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, όπου το αέριο υποκαθιστά άλλα καύσιμα, όπως ο άνθρακας/λιγνίτης. Και πάλι οι Ασιάτες είναι οι πιο αισιόδοξοι: Το 60% των Κινέζων αγοραστών αναμένουν αύξηση της ζήτησης κατά 11 ως 20% , ενώ το 60% των αγοραστών από τη Νότιο Ασία περιμένουν αύξηση άνω του 20% .
Πιο συγκρατημένοι είναι οι Ευρωπαίοι. Οι αγοραστές στην ΕΕ βλέπουν περιορισμένο ανοδικό δυναμικό στη ζήτηση, ακόμα και αν οι τιμές διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα για μία τριετία. Αυτό είναι αποτέλεσμα της πρόσφατης ισχυρής αύξησης της ζήτησης, καθώς οι χαμηλές τιμές έχουν ήδη προκαλέσει την αντικατάσταση του άνθρακα από το φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή, οπότε δεν διαφαίνεται να υπάρχει πρόσθετο ισχυρό περιθώριο ανόδου της ζήτησης.
Τιμολόγηση με βάση την αγορά και Διαχείριση κινδύνου
Οι περισσότεροι αγοραστές επιθυμούν μεγαλύτερη ευελιξία ώστε να μπορούν να διαχειριστούν την αβεβαιότητα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αύξησης της εξάρτησης από σποτ και βραχυπρόθεσμα φορτία καθώς και με την ενσωμάτωση πρόσθετης ευελιξίας στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια.
Η ανάπτυξη των σποτ και των βραχυπρόθεσμων συμβολαίων αποτέλεσε ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά της αγοράς LNG τα πέντε τελευταία χρόνια. Η έρευνα της McKinsey έδειξε ότι οι αγοραστές περιμένουν ότι η τάση αυτή όχι απλώς θα συνεχιστεί αλλά θα επιταχυνθεί. Οι αγοραστές εκτιμούν ότι περίπου το 60% του χαρτοφυλακίου τους θα αποτελείται από σποτ και βραχυπρόθεσμες παραδόσεις. Πρόκειται για μία σημαντική διαφορά σε σχέση με τα αποτελέσματα ανάλογης έρευνας το 2018, όταν το σχετικό ποσοστό ήταν μόνον 40% . Η υπερπροσφορά που υπάρχει σήμερα δίνει μεγαλύτερη άνεση στους αγοραστές και ενισχύει την πεποίθηση ότι μπορούν εύκολα να βρουν φορτία αερίου όποτε τα χρειαστούν. Αυτό οδηγεί στην αύξηση της εξάρτησης από τη σποτ και τη βραχυπρόθεσμη αγορά.
Για τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια οι προτιμήσεις των αγοραστών συνεχίζουν να μεταβάλλονται όσον αφορά στους δείκτες που περιλαμβάνονται στα συμβόλαια, στη διάρκεια και τις προϋποθέσεις. Επτά είναι τα βασικά κριτήρια:
-Eλαστικότητα στον προορισμό ή τον όγκο
-Τιμολόγηση με βάση την αγορά
-Αξιοπιστία προμηθευτή
-Ευελιξία στην πληρωμή
-Υψηλή ποιότητα του αερίου
-Επενδυτική συμμετοχή
-Διαφάνεια όσον αφορά στην ένταση εκπομπής ρύπων
Η εξάλειψη από τα μακροχρόνια συμβόλαια όρων που σχετίζονται με τον προορισμό του φορτίου και η αύξηση της ευελιξίας όσον αφορά στους όγκους προκειμένου να υπάρχει εύκολη προσαρμογή των αγοραστών στις διακυμάνσεις της αγοράς και της ζήτησης θεωρούνται ως εξαιρετικά σημαντικοί παράγοντες, από όλους τους αγοραστές, ανεξαρτήτως γεωγραφικής περιοχής ή κατηγορίας αγοραστή.
Για σχεδόν όλες τις ευρωπαϊκές και τις κινεζικές εταιρίες ο παράγων τιμολόγησης με βάση την αγορά αποτελεί επίσης κρίσιμο στοιχείο. Η τιμολόγηση μακροπρόθεσμων συμβολαίων με βάση τις τιμές του Henry Hub και των ευρωπαϊκών hubs αποτελεί ήδη στάνταρ στις πρακτικές που ακολουθεί η αγορά αερίου.
Από την άλλη πλευρά η έρευνα της Mckinsey δείχνει ότι από χρόνο σε χρόνο μειώνεται η σημασία της αξιοπιστίας του προμηθευτή, καθώς αυξάνεται η ρευστότητα αερίου στην αγορά. Εξακολουθεί πάντως να παραμένει ως προτεραιότητα για το 50% των αγοραστών παγκοσμίως και κυρίως στην Ιαπωνία, την Κορέα και την Νοτιονανατολική Ασία.
Από τα υπόλοιπα κριτήρια, οι ευέλικτες πληρωμές, η υψηλή ποιότητα του αερίου, η επενδυτικές συμμαχίες και η διαφάνεια όσον αφορά στις εκπομπές ρύπων μπορεί να είναι πολύ σημαντικά για ορισμένες κατηγορίες αγοραστών, άλλα όχι για όλους.
Ελλάδα
Από τις εξελίξεις στη διεθνή αγορά του LNG δεν εξαιρείται η Ελλάδα. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που δημοσίευσε το Platts οι εισαγωγές LNG στη χώρα μας σχεδόν διπλασιάστηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2020 σε σχέση με το 2019. Οι προμήθειες σε LNG έφτασαν το 1,9 δισ. κυβικά μέτρα, αέριο που κυρίως κάλυψε τις αυξημένες ανάγκες των ηλεκτροπαραγωγών, καθώς η συνολική ζήτηση ηλεκτρισμού μπορεί να μειώθηκε, όμως περιορίστηκε στο ελάχιστο, σε μονοψήφιο ποσοστό η παραγωγή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, με το αέριο και τις ΑΠΕ να υποκαθιστούν τον λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Οι εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ υπερτριπλασιάστηκαν στο πρώτο εξάμηνο του έτους, φθάνοντας στο 1 δισ. κυβικά μέτρα, καλύπτονας πάνω από το 50% των συνολικών εισαγωγών LNG. Εισαγωγές υγροποιημένου αερίου έγιναν επίσης από το Κατάρ, την Αλγερία και τη Νιγηρία.
Ας σημειωθεί ότι το 2019 ήταν η χρονιά που για πρώτη φορά οι εισαγωγές LNG ξεπέρασαν το αέριο που εισάγεται μέσω αγωγών, φθάνοντας συνολικά στα 2,8 δισ. κυβικά μέτρα. Επίσης, η ΔΕΠΑ έχει χάσει τα πρωτεία ως εισαγωγέας αερίου (LNG και αγωγούς), τάση που ισχυροποιήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2020.