Mε ιδιαίτερα ανταγωνιστικά συμβόλαια φαίνεται ότι θα εισέλθει στην αγορά το αζέρικο φυσικό αέριο από τον αγωγό ΤΑΡ (Transadriatic Pipeline), o οποίος προγραμματίζεται να λειτουργήσει εμπορικά πριν το τέλος του χρόνου, παρά τις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και την ανησυχία που έχει προκληθεί.
H BP, η οποία ηγείται της κοινοπραξίας που ελέγχει τον αγωγό, πρόσφατα διαβεβαίωσε οι εξαγωγές αερίου στην Ευρώπη θα αρχίσουν πριν το τέλος του χρόνου, ενώ η Socar, η κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαϊτζάν και μία από τους βασικούς μετόχους είχε ανακοινώσει ότι το έργο δεν έχει επηρεαστεί από τις πολεμικές συγκρούσεις..
Κύκλοι της αγοράς ανέφεραν ότι η τιμή του αζέρικου αερίου, το οποίος επισήμως αναμένεται να εισρεύσει στη χώρα μας από τον Δεκέμβριο διαμορφώνεται σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικά επίπεδα, πράγμα που δίνει τη δυνατότητα στη ΔΕΠΑ να διαμορφώσει με τη σειρά της και τα κατάλληλα πακέτα για τους πελάτες της. Ας σημειωθεί ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα το αέριο αγωγών διαμορφώνεται σε οικονομικότερες τιμές από το υγροποιημένο αέριο (LNG) και έχει αρχίσει να ανακτά μερίδιο στην αγορά.
Η ΔΕΠΑ έχει σύμβαση με τη Socar για την προμήθεια 1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, μέσω του αγωγού ΤΑΡ, ο οποίος, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, είναι ουσιαστικά έτοιμος - τα δοκιμαστικά έχουν κατά βάση ολοκληρωθεί και έχει γεμίσει με αέριο από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, απ’ όπου ξεκινά ως το τερματικό σταθμό της Νότιας Ιταλίας, όπου καταλήγει.
Ο ΤΑΡ αποτελεί το τελευταίο σκέλος του λεγόμενου “Νοτιο Ανατολικού Διαδρόμου Αερίου”, που αρχίζει από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ ΙΙ του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία Θάλασσα και μέσω μίας σειράς αγωγών από τις χώρες της περιοχής, το αέριο διοχετεύεται στους Κήπους του ‘Εβρου για να καταλήξει στην Ιταλία, μέσω Αλβανίας.
Πρόκειται για την πρώτη έξοδο του αζέρικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ένα έργο που υποστηρίχθηκε ιδιαίτερα από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον, ως εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας αλλά και και διαδρομής απέναντι στο ρωσικό αέριο.
Στις αρχές Οκτωβρίου δημοσιεύματα περί πυραυλικής επίθεσης σε αγωγούς μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου στις εμπόλεμες περιοχές γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ δημιούργησαν αναστάτωση στις αγορές, προκαλώντας την άμεση απάντηση της Socar, η οποία διαβεβαίωσε ότι η σχεδιαζόμενη λειτουργία του ΤΑΡ δεν επηρεάστηκε από την κλιμακούμενη ένοπλη σύγκρουση (της περιόδου εκείνης) μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Τη Δευτέρα (26/10) το πρωί πάντως , σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, ένοπλες συγκρούσεις ξέσπασαν και πάλι στην περιοχή, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται ότι έσπασαν τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός, λίγα λεπτά αφότου ξεκίνησε, μία εκεχειρία που είχε ανακοινώσει η Ουάσιγκτον μόλις την Κυριακή.
Ο αγωγός ΤΑΡ μήκους 878 χλμ και δυναμικού μεταφοράς 10 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως άρχισε να κατασκευάζεται πριν από περίπου 4 1/2 χρόνια. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το σημείο διασύνδεσης μεταξύ του ΤΑΡ και του εθνικού συστήματος μεταφοράς αερίου της Snam Rete Gas στην Πούλια της Νοτίου Ιταλίας θα έχει ολοκληρωθεί και θα είναι έτοιμο να μεταφέρει αέριο περί τα μέσα Νοεμβρίου, με τα εγκαίνια να αναμένονται -εκτός απροόπτου- εντός του Δεκεμβρίου.
Μέτοχοι της εταιρίας του ΤΑΡ είναι η BP, που είναι και ο leader της κοινοπραξίας, με 20%, η SOCAR με 20%, η ιταλική Snam με 20%, η βελγική Fluxys με 19%, η ισπανική Enagás με 16%και η ελβετική Axpo με 5%.
