Έντονη κινητικότητα αλλά και κραδασμούς στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας έχει φέρει η αύξηση στην τιμή του ρεύματος, που πλέον μετακυλίεται από τη χονδρική στη λιανική με την ενεργοποίηση της ρήτρας οριακής τιμής ή της ρήτρας CO2, ανάλογα με το τιμολόγιο ρεύματος.
Από τον Μάιο η ΔΕΗ ενεργοποίησε τη ρήτρα CO2 στα τιμολόγια λιανικής, ενώ άλλες εταιρίες έχουν προβεί σε ανάλογες κινήσεις ήδη από τον Νοέμβριο 2020.
Δύο από τις πιο βασικές αιτίες της ανόδου είναι η αλματώδης αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, που από 25 ευρώ/τονο CO2 κατά μέσον όρο το 2020 κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην τροχιά των 50 ευρώ/τόνο και η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου , ειδικά στην Ευρώπη, όπου λόγω της Πράσινης Συμφωνίας και της γενικότερης κλιματικής πολιτικής οι εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής έχουν στραφεί στο φυσικό αέριο, σε αντικατάσταση των ανθρακικών μονάδων που αποσύρονται. Σε συνδυασμό με τη σχετική στενότητα προσφοράς αερίου μετά τα κοιτάσματα που έκλεισαν με την κρίση του Covid-19 το 2020 , η αυξημένη ζήτηση παρασύρει προς τα πάνω τις τιμές.
Στην εγχώρια αγορά χονδρικής (Αγορά Επόμενης Ημέρας) η μέση τιμή την περασμένη εβδομάδα σχεδόν άγγιξε τα 70 ευρώ/MWh, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 9,43% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο.
Σύμφωνα με κύκλους της ΔΕΗ, μετά την ενεργοποίηση της ρήτρας για το διοξείδιο του άνθρακα, τα οικιακά τιμολόγια του Μαίου αυξήθηκαν κατά 2-3 ευρώ. Η εταιρία ευελπιστεί ότι με την στρατηγική περιορισμού του μεριδίου του λιγνίτη- του πιο ρυπογόνου καυσίμου- στο μείγμα παραγωγής της, η έξτρα χρέωση για τους ρύπους θα περιοριστεί στο 1,5 ευρώ τον Ιούνιο και σχεδόν θα μηδενιστεί τοκαλοκαίρι.
Ισχυρές πιέσεις από την άνοδο της τιμής στη χονδρική αγορά έχουν δεχθεί οι επιχειρήσεις, κυρίως βιομηχανίες, που ηλεκτροδοτούνται στη Μέση Τάση. Στις κατηγορίες αυτές η αύξηση μετακυλίεται γρήγορα - κατά κανόνα σε ένα μήνα- και αυτό ήδη συμβαίνει εδώ και αρκετούς μήνες. Ιδιωτικές εταιρίες προμήθειας κατάγγειλαν συμβάσεις, νέα συμβόλαια που συνάπτονται έχουν διάρκεια μόλις 2-3 μήνες, ενώ παρατηρείται έντονα η τάση αναζήτησης νέου προμηθευτή. Δεν αποκλείεται πολλές επιχειρήσεις να στραφούν και πάλι προς τη ΔΕΗ, εγκαινιάζοντας ένα ακόμα “γύρο οπισθοδρόμησης” στην πορεία απελευθέρωσης της αγοράς και μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ.
Εν τω μεταξύ οι προβλέψεις τόσο για τις τιμές του CO2 όσο και του φυσικού αερίου παραμένουν ανοδικές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο hub αναφοράς της Ευρώπηςγια τις τιμές του φυσικού αερίου, το ολλανδικό ΤΤF, τα προθεσμιακά συμβόλαια Αυγούστου διαπραγματεύονται στα 25,5ευρώ/MWh, από 10,9 ευρώ/MWh στις αρχές Ιουνίου 2020. Η τιμή του φυσικού αερίου βρίσκεται σταθεράσε άνοδο ανοδική από το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου χρόνου, με επιταχυνόμενο ρυθμό από τον Δεκέμβριο του 2020 ως σήμερα. Σε σχετική της έκθεση ηWoodMackenzieεκτιμά ότι η άνευ προηγουμένου δυναμική της ευρωπαϊκής αγοράς με τη στροφή της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής από τον άνθρακα στο αέριο σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της αύξησης της προσφοράς μετά την κρίση του Covid-19 τροφοδοτούν την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου παγκοσμίως και ιδιαίτερα στην ΕΕ.