Σε συμφωνίες με την Ιταλία και τη Βουλγαρία για την εφαρμογή του μηχανισμού αλληλεγγύης, προκειμένου να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός της χώρας με φυσικό αέριο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης αναμένεται να προχωρήσει σύντομα η Ελλάδα.
Προς το σκοπό αυτό προωθούνται ήδη οι σχετικές συμβάσεις, ενώ η ΡΑΕ πρόκειται να προσλάβει εξωτερικό σύμβουλο για να την συνδράμει στις διαπραγματεύσεις, την επεξεργασία και την υιοθέτηση των απαιτούμενων τεχνικών, νομικών και οικονομικών ρυθμίσεων στο πλαίσιο κατάρτισης των συμφωνιών. Σύμφωνα μάλιστα με σχετική απόφαση της Αρχής που έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια, η αμοιβή του εξωτερικού συμβούλου ανέρχεται σε 24.800 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.
Πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο διατήρησης αποθεμάτων ασφαλείας αερίου σε υπόγεια αποθήκη στην Ιταλία και την μεταφορά τους στην Ελλάδα μέσω ανάστροφης ροής του αγωγού ΤΑΡ, ενώ ήδη η Βουλγαρία, προς την οποία η ροή ρωσικού αερίου έχει ήδη διακοπεί, λαμβάνει ποσότητες αερίου μέσω του ελληνικού συστήματος.
Ο μηχανισμός αλληλεγγύης ωστόσο είναι ένας πιο εξειδικευμένος μηχανισμός ειδικά για τις περιπτώσεις κρίσεων εφοδιασμού, όπως προβλέπεται στο άρθρο το άρθρο 13 του 22REQ010560115 2022-05-16 3 Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938 σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε πρόσφατο σχέδιό της για την αντιμετώπιση ξαφνικής διακοπής της ροής ρωσικού αερίου, προτείνει ακόμα πιο ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία και σχέδιο αλληλεγγύης μεταξύ των γειτονικών χωρών. Το σχέδιο αυτό αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα, μαζί με το Repower ΕU, το ολοκληρωμένο πακέτο της Κομισιόν για τη μείωση της κατανάλωσης ρωσικού αερίου στο 1/3 ως το τέλος του έτους και την πλήρη απεξάρτηση ως το 2027.
Σύμφωνα με τα ήδη προβλεπόμενα από την Κομισιόν, για τα Σχέδια Προληπτικής Δράσης των χωρών μελών με τα απαιτούμενα μέτρα για την εξάλειψη ή τον μετριασμό των κινδύνων διαταραχής του εφοδιασμού με αέριο, τα κράτη- μέλη είναι υποχρεωμένα να συνάπτουν συμφωνίες για τις ρυθμίσεις του μηχανισμού αλληλεγγύης. Πρόκεται για ρυθμίσεις τεχνικές, νομικές και οικονομικές, οι οποίες θα πρέπει να περιγράφονται λεπτομερώς. Ο μηχανισμός αυτός έχει σχεδιασθεί για την αντιμετώπιση ακραίων καταστάσεων κατά τις οποίες διακυβεύεται σε μία χώρα-μέλος η παροχή φυσικού αερίου προς τους εξ αλληλεγγύης προστατευόμενους πελάτες. Αποτελεί δε μέτρο εσχάτης ανάγκης και εφαρμόζεται μόνο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και μόνον υπό περιοριστικά αναφερόμενους όρους.
Σχετικό σχέδιο η ΡΑΕ έχει ήδη εκπονήσει, πιθανόν όμως να χρειαστεί η επικαιροποίησή του, με βάση τα μέτρα για την ενισχυμένη αλληλεγγύη που θα ανακοινώσει σήμερα η Κομισιόν. Και τούτο γιατί τα εθνικά σχέδια αντιμετώπισης κρίσης εφοδιασμού είχαν καταρτιστεί για την περίπτωση που ένα κράτος ή κάποια κράτη αντιμετώπιζαν πρόβλημα, όχι όμως για την πλήρη διακοπή της παροχής ρωσικού αερίου προς όλες της χώρες της ΕΕ, ταυτόχρονα.
Ας σημειωθεί ότι το ρωσικό αέριο καλύπτει περίπου το 40% της ευρωπαϊκής κατανάλωσης αερίου, με διαφορετικό βαθμό εξάρτησης κάθε χώρας.
Στο σχέδιό της η ΡΑΕ έχει ενσωματώσει τις προτεινόμενες μεθοδολογίες για τον υπολογισμό αποζημίωσης σε περίπτωση επιβεβλημένης περικοπής φορτίου για την παροχή αλληλεγγύης, ανά κατηγορία καταναλωτή. Ωστόσο στην προηγούμενη φάση, η σύναψη συμφωνίας με τη Βουλγαρία δεν επετεύχθη καθώς δεν υπήρχε ανάδραση από Βουλγαρικής πλευράς, όπως αναφέρει η Αρχή σε σχετικό κείμενό της. Πλέον όμως “η ταχεία σύναψη συμφωνιών για την εφαρμογή ρυθμίσεων αλληλεγγύης τόσο με την Βουλγαρία όσο και πλέον με την Ιταλία, λόγω της σύνδεσής μας μέσω του αγωγού TAP, κρίνεται πλέον επιτακτική όχι μόνο λόγω της υποχρέωσής βάσει του Κανονισμού αλλά και ιδίως λόγω των τρεχουσών εξελίξεων στον τομέα του φυσικού αερίου και των γεωπολιτικών αναταραχών με αποκορύφωμα την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία” τονίζει η Αρχή.
