Ετοιμη να πληρώσει για το ρωσικό αέριο εμφανίζεται η Ελλάδα, χωρίς μέχρι στιγμής να ανακοινώνει τον ακριβή τρόπο και ενώ το αλλαλούμ για τις πληρωμές σε ρούβλια συνεχίζεται, με τις κυβερνήσεις της Ιταλίας και της Γερμανίας να καθιστούν σαφές ότι οι εταιρίες τους θα μπορούσαν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια και να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό φυσικό αέριο χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις κατά της Μόσχας. Η Φινλανδία όμως αποφάσισε να μην πληρώσει σε ρούβλια, με αποτέλεσμα το Σάββατο η Gazpom να διακόψει τις ροές αερίου προς τη χώρα.
Στη Φινλανδία όμως, η οποία ετοιμάζεται να προσχωρήσει στο ΝΑΤΟ, το αέριο αντιστοιχεί μόνον στο 5% της ετήσιας ενεργειακής της κατανάλωσης και από αυτές τις ποσότητες, το περισσότερο προέρχεται από τη Ρωσία.
Είναι πλέον φανερό ότι εφόσον οι Βρυξέλλες δεν έχουν δώσει γραπτή σύσταση- οδηγία ότι το άνοιγμα διπλών τραπεζικών λογαριασμών, σε ευρώ/δολάρια και ρούβλια, αποτελεί παραβίαση των κυρώσεων, κάθε χώρα ερμηνεύει με τον δικό της τρόπο τις προφορικές συστάσεις της ΕΕ για το θέμα, ανάλογα με τις ανάγκες της.
Η Ιταλία και η Γερμανία, δύο χώρες με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το ρωσικό αέριο ενημέρωσαν τους εισαγωγείς τους ότι μετά από συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν να ανοίξουν τον διπλό λογαριασμό και να αγοράσουν ρωσικό φυσικό αέριο χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις κατά της Μόσχας, σύμφωνα με το Reuters.
Kαι άλλα κράτη- μέλη, ωστόσο, έχουν εμφανιστεί απρόθυμα να κατευθύνουν τις εταιρείες σε ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου, για ζωτικής σημασίας ποσότητες για την ενεργειακή τους κατανάλωση. Πληροφορίες φέρουν την ελληνική κυβέρνηση, η οποία εξ αρχής είχε ζητήσει περισσότερες διευκρινίσεις από την Επιτροπή για το όλο θέμα, να ακολουθεί το παράδειγμα της Γερμανίας και της Ιταλίας, πράγμα που θα επιτρέψει στη ΔΕΠΑ -Εμπορίας και τους άλλους Ελληνες εισαγωγείς ρωσικού αερίου να συνεχίσουν κανονικά τις συναλλαγές τους. “H αίσθησή μου είναι ότι θα πληρώσουμε. To πώς ακριβώς δεν το γνωρίζω” δήλωσε χαρακτηριστικά παράγων του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας.
Μέχρι στιγμής, οι Βρυξέλλες έχουν δώσει δύο σετ γραπτών οδηγιών για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου χωρίς να παραβιάζονται οι κυρώσεις, αλλά η νομική οδός παραμένει ομιχλώδης καθώς αξιωματούχοι της ΕΕ συμβούλεψαν επίσης τις εταιρείες σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση να μην ανοίγουν λογαριασμούς σε ρούβλια με την Gazprombank.
Διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι οι συμβουλές είναι σκόπιμα ασαφείς για να μπορέσουν οι χώρες να ανοίξουν λογαριασμούς στο ρούβλι και να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό αέριο.
« Ίσως να χρειαζόταν ένα επίπεδο δημιουργικής ασάφειας, προκειμένου να υπάρξει αρκετός χώρος για διαφορετικές ερμηνείες», ανέφερε σχετικά διπλωματική πηγή στο Reuters. αναφερόμενος στις συμβουλές της Επιτροπής. «Ο σκοπός της δημιουργικής ασάφειας είναι να δημιουργήσει αρκετό χώρο για όλες τις διαφορετικές ερμηνείες».
Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε ότι δεν «συνιστάται» για τις εταιρείες να ανοίγουν λογαριασμούς στο ρούβλικαι ότι μπορούν να ανοίγουν λογαριασμό στη Gazprombank στο νόμισμα της συμβασής τους δηλαδή ευρώ ή δολάρια και να δηλώνουν ότι η συναλλαγή τους ολοκληρώθηκε μόλις πληρώνουν σε αυτό τον λογαριασμό.
Nομικές πηγές από το Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης, διευκρίνιζαν ωστόσο ότι δεν υπάρχει νομική βάση που να υποδηλώνει ότι το άνοιγμα λογαριασμού στο ρούβλι παραβιάζει τις κυρώσεις.«Δεν υπάρχει τίποτα στις γραπτές οδηγίες που να εμποδίζει τους αγοραστές να ανοίξουν τέτοιους λογαριασμούς. Ενώ οι προφορικές δηλώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν δημιουργήσει ασάφεια, σημασία έχει η γραπτή καθοδήγηση», δήλωσε χαρακτηριστικά στέλεχος του Ινστιτούτου.
Στη γραπτή καθοδήγησή της, η ΕΕ είπε ότι οι εταιρείες μπορούν να αγοράσουν ρωσικό αέριο χωρίς να παραβιάσουν τις κυρώσεις, εάν πληρώσουν στο νόμισμα των υφιστάμενων συμβολαίων τους – και δηλώσουν ότι εκπληρώνουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, οι Γερμανοί εισαγωγείς φυσικού αερίου έχουν ενημερωθεί από το Βερολίνο ότι μπορούν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια για να πληρώσουν για το ρωσικό αέριο χωρίς να παραβιάσουν τις κυρώσεις, εφόσον η αρχική κατάθεση στην Gazprombank δεν είναι στο ρωσικό νόμισμα. Η απόφαση δε αυτή φέρεται να έχει ληφθεί από το Βερολίνο σε στενό συντονισμό με την ΕΕ. Αλλά και η ιταλική κυβέρνηση είχε επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έλαβε καθοδήγηση σχετικά με το πώς να αγοράζει νόμιμα ρωσικό αέριο, όπως δήλωσε στο Reuters ανώτερη κυβερνητική πηγή.
Ας σημειωθεί ότι τόσο η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni όσο και η γερμανική RWE έχουν ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες για το άνοιγμα δύο λογαριασμών, έναν σε ευρώ και έναν σε ρούβλια, είπε η πηγή.
Yπεύθυνες για την επιβολή κυρώσεων, οι οποίες εγκρίθηκαν και από τα 27 κράτη μέλη είναι οι εθνικές κυβερνήσεις. Οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να κινήσουν νομικά μέτρα κατά των κυβερνήσεων που αποτυγχάνουν να επιβάλουν τις κυρώσεις.
Mέχρι σήμερα τρεις είναι οι χώρες, που αρνήθηκαν το άνοιγμα διπλού λογαριασμού. Πρόκειται για την Πολωνία, τη Βουλγαρία και τη Φινλανδία, προς τις οποίες η Gazprom διέκοψε την παροχή αερίου. Νωρίτερα πάντως πριν ακόμα ξεσπάσει η αναταραχή με τις πληρωμές σε ρούβλια, η Bουλγαρία και η Πολωνία είχαν ανακοινώσει ότι δεν προτίθενται να ανανεώσουν τα συμβόλαια προμήθειας με τη Gazprom, που λήγουν στο τέλος του χρόνου, ενώ η εξάρτηση της Φινλανδίας από το ρωσικό αέριο είναι πολύ περιορισμένη, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, μόνον το 5% των ενεργειακών της αναγκών καλύπτονται με αέριο. Το Ελσίνκι ήδη προχώρησε στις απαραίτητες κινήσεις για την τροφοδοσία του με αέριο μέσω Ευρώπης καθώς και στη μίσθωση πλωτού σταθμού υγροποιημένου αερίου.
