Φρένο στον ενεργειακούς τουρίστες, που αλλάζουν παρόχους αφήνοντας πίσω τους απλήρωτους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος επιχειρεί να βάλει, έστω και καθυστερημένα, ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστς Σκρέκας, ο οποίος χθες συγκάλεσε τηλεδιάσκεψη με στελέχη της ΡΑΕ και τους προμηθευτές, καθώς το πρόβλημα έχει αρχίσει να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσειςμε συνεχή τη διόγκωση των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών.
Οριστικές αποφάσεις βέβαια, δεν ελήφθησαν ούτε χθες, ωστόσο φαίνεται ότι αυτή τη φορά ο υπουργός φέρεται διατεθειμένος να προχωρήσει ένα βήμα και ζήτησε από τη ΡΑΕ να γνωμοδοτήσει για αλλαγές στον Κώδικα Προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε δύο φλέγοντα ζητήματα: Tην ελεύθερη μετακίνηση των καταναλωτών με ληξιπρόθεσμες οφειλές στον ή στους προηγούμενους παρόχους και την Καθολική Υπηρεσία που έχει καταλήξει καταφύγιο των κακοπληρωτών.
Με τις τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις για την αγορά ηλεκτρισμού, η αλλαγή προμηθευτή έχει γίνει ακόμα πιο εύκολη για τον καταναλωτή, αφού δεν ισχύουν οι ρήτρες πρόωρης αποχώρησης για τους πελάτες με κυμαινόμενα τιμολόγια ρεύματος και πλέον ο πελάτης μπορεί να αλλάζει πάροχο κάθε μήνα.
Στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης , συμφωνήθηκε η ΡΑΕ να επικαιροποιήσει τη γνωμοδότησή της για τις αλλαγές στον Κώδικα Προμήθειας, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα. Η νέα γνωμοδότηση αναμένεται σε περίπου δύο εβδομάδες.
Ας σημειωθεί ότι η ΡΑΕ με επιστολή της προς τον κ. Σκρέκα από τις 28 Ιουλίου είχε επισημάνει τα προβλήματα που δημιουργεί η ελεύθερη μετακίνηση χωρίς φραγμούς όσον αφορά στην εξόφληση των προηγούμενων λογαριασμών, καθώς ενισχύει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που τείνουν να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ, πράγμα που δυνητικά μπορεί να αποσταθεροποιήσει την αγορά.
Στο παρελθόν, ο κώδικας που ίσχυε το 2016 έθετε εμπόδια στη μετακίνηση του καταναλωτή αν δεν έχει προηγουμένως εξοφλήσει ή δεν είχε προβεί σε διακανονισμό της οφειλής. Το μέτρο αυτό όμως προσβλήθηκε στο ΣτΕ και έκτοτε, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν εφαρμόζεται.
Οι ιδιώτες πάροχοι έχουν προτείνει τη θέσπιση ενός “ενεργειακού Τειρεσία”. “Εμείς θα προχωρήσουμε τον Ενεργειακό Τειρεσία, ακόμα και αν δεν συμφωνεί η ΔΕΗ” δήλωσε με νόημα προμηθευτής που συμμετείχε χθες στη σύσκεψη.
Από την πλευρά της η ΡΑΕ φαίνεται να προτείνει ένα σύστημα επισήμανσης των οφειλετών που θα τηρεί ο ΔΕΔΔΗΕ, με διαβαθμίσεις ανάλογα με το ύψος και τη διάρκεια της καθυστέρησης πληρωμών. Σε περίπτωση που παρέλθουν άπρακτες οι προθεσμίες που θα δίνει το σύστημα αυτό, τότε ο προμηθευτής θα μπορεί να δίνει εντολή στον Διαχειριστή για την για απενεργοποίηση του μετρητή φορτίου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών. Αυτό θα σημαίνει ότι ο πελάτης είναι υπερήμερος, οπότε θα αναστέλλεται το δικαίωμά του για αλλαγή προμηθευτή, εκτός και αν εξοφλήσει ή διακανονίσει τις οφειλές του. Αν ήδη ο πελάτης έχει αλλάξει προμηθευτή, τότε ο προηγούμενος πάροχος προς τον οποίο χρωστά θα μπορεί να ζητήσει την απενεργοποίηση. Το ίδιο δικαίωμα διατηρούν και όλοι οι προηγούμενοι πάροχοι, προς τους οποίους υπάρχουν απλήρωτοι λογαριασμοί.
Το άλλο φλέγον ζήτημα, για το οποίο αναμένεται να υπάρξουν αλλαγές στο άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας είναι στη Καθολική Υπηρεσία, που έχει φθάσει να είναι επί της ουσίας ο 5ος μεταλύτερος πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας, με 220.000-250.000 πελάτες, εκ των οποίων το 75% συστηματικά δεν πληρώνει τους λογαριασμούς. Στην Καθολική Υπηρεσία καταλήγουν καταναλωτές που για διάφορους λόγους, συνήθως επειδή δεν εξοφλούν τον λογαριασμό ρεύματος, παύουν να εκπροσωπούνται από έναν προμηθευτή. Το δεύτερο τρίμηνο του έτους περίπου 35.000 καταναλωτές περιέπεσαν στην Καθολική Υπηρεσία, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ.
Στη γνωμοδότησή της η ΡΑΕ για το θέμα αυτό είναι πιθανόν να προβλέπει και αλλαγές στην τρόπο τιμολόγησης της καθολικής υπηρεσίας.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη γνωμοδότηση της ΡΑΕ για το ζήτημα- μία γνωμοδότηση που θα επικαιροποιηθεί- η Αρχή, μεταξύ άλλων προβλέπει :
“Ο Πελάτης δύναται να καταγγείλει τη Σύμβαση Προμήθειας για να ασκήσει το δικαίωμα αλλαγής Προμηθευτή, ακόμη και εάν έχει ληξιπρόθεσμες, μη διακανονισμένες οφειλές, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω οφειλές δεν υπερβαίνουν τα παρακάτω ποσά, ανά κατηγορία Πελατών, για τετραμηνιαία κατανάλωση:
Οικιακοί Πελάτες: 150 €
Μη οικιακοί (εμπορικοί) Πελάτες ΧΤ : 200 €
Πελάτες ΜΤ : 000 €
Εάν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Πελάτη υπερβαίνουν τα ανωτέρω ποσά, ο Πελάτης δεν δύναται να προβεί σε καταγγελία της Σύμβασης Προμήθειας για άσκηση του δικαιώματος αλλαγής Προμηθευτή, εάν δεν έχει προηγουμένως εξοφλήσει ολοσχερώς τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του που απορρέουν από την αρχική Σύμβαση, ή, εάν δεν έχει πρώτα προβεί σε διακανονισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προς τον Προμηθευτή του, στο πλαίσιο της πολιτικής διακανονισμών που αυτός εφαρμόζει, εκτός εάν εμπίπτει στην παράγραφο 5 του άρθρου 34 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Συμπληρωματικά προς την ανωτέρω ρύθμιση, εισάγεται σύστημα επισήμανσης οφειλής (debt flagging), για τους Πελάτες, των οποίων οι ληξιπρόθεσμες οφειλές είτε δεν υπερβαίνουν τα ως άνω ποσά είτε έχουν ενταχθεί σε διακανονισμό με τον Προμηθευτή και οι οποίοι, ως εκ τούτου, συννόμως προβαίνουν σε αλλαγή Προμηθευτή. Στο σύστημα αυτό θα προβλέπονται διαβαθμίσεις στην επισήμανση οφειλής (διαφοροποίηση στην ένδειξη), οι οποίες θα αποτυπώνουν ποιοτικά χαρακτηριστικά του Πελάτη σε σχέση με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του.
Συγκεκριμένα, Πελάτης με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον παλαιό Προμηθευτή, ο οποίος προβαίνει συννόμως σε αλλαγή Προμηθευτή, επειδή οι εν λόγω οφειλές του δεν υπερβαίνουν τα υπό στοιχείο 1 ποσοτικά όρια, θα εμφανίζεται με κόκκινη επισήμανση σε περίπτωση που δεν έχει εντάξει τις ληξιπρόθεσμες αυτές οφειλές σε διακανονισμό με τον παλαιό Προμηθευτή του. Η επισήμανση αυτή θα είναι ορατή και στον νέο Προμηθευτή, εξυπηρετώντας την ενημέρωση του τελευταίου αναφορικά με τη φερεγγυότητα του Πελάτη του. Πελάτης που προβαίνει σε αλλαγή Προμηθευτή, έχοντας διακανονίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του προς παλαιό Προμηθευτή του και ανεξαρτήτως του ύψους αυτών, θα επισημαίνεται με διαφορετική ένδειξη (π.χ. πράσινη επισήμανση).
Ο παλαιός Προμηθευτής, σε περίπτωση μη τήρησης από τον Πελάτη των όρων του διακανονισμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών, κατ’ εξαίρεση διατηρεί για έξι (6) μήνες από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αλλαγής Προμηθευτή, το δικαίωμα να υποβάλλει στον αρμόδιο Διαχειριστή εντολή απενεργοποίησης της παροχής, ακόμη και εάν έχει συναφθεί σύμβαση προμήθειας με νέο Προμηθευτή, υπό την προϋπόθεση ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Πελάτη αντιστοιχούν σε τουλάχιστον έξι (6) μηνιαίους λογαριασμούς κατανάλωσης.
Η ΡΑΕ προκρίνει ως σκόπιμη και σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας την εφαρμογή της ανωτέρω ρύθμισης αρχικά για χρονικό διάστημα τουλάχιστον ενός έτους από την έναρξη εφαρμογής της, προκειμένου εν συνεχεία να αξιολογηθεί εκ νέου, επί τη βάσει αφενός της αποτελεσματικότητάς της … και της αποτροπής καταχρηστικής μετακίνησης των καταναλωτών”
