Από τότε που ξεκίνησε η εκβιομηχάνιση, οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν συνεισφέρει στη συντριπτική πλειονότητα των εκπομπών άνθρακα στον κόσμο και …πλουτίσει στη διαδικασία. Οι φτωχότερες χώρες, από την άλλη πλευρά, έχουν συμβάλει ελάχιστα στην κλιματική κρίση, αλλά πρόκειται να νιώσουν τις χειρότερες επιπτώσεις. Πολλά από αυτά τα αναπτυσσόμενα έθνη θέλουν βοήθεια -με τη μορφή χρημάτων. Αλλά, θα είναι δύσκολο να συμφωνήσουν οι κυβερνήσεις σε αυτά τα μέτρα, ειδικά σήμερα.
Καθώς οι ηγέτες του κόσμου συγκεντρώνονται στο παράκτιο θέρετρο Σαρμ Ελ Σεϊχ της Αιγύπτου για την COP, την ετήσια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, το θέμα της χρηματοδότησης για το κλίμα βρίσκεται στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης.
Ο όρος αναφέρεται σε χρήματα που δίνονται ή δανείζονται, συνήθως σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, για να βοηθήσουν στη μείωση των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και για να την ωθήσουν να προσαρμοστεί στις μακροπρόθεσμες αλλαγές που συντελούνται στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα.
«Έχουν λιγότερη ικανότητα να αγοράζουν, απλώς, πράγματα που μπορεί να χρειαστεί κάποιος για να αντιμετωπίσει μια καταστροφή, όπως τρόφιμα, είδη έκτακτης ανάγκης, αλλά και να φτιάχνουν πχ, πιο γερές γέφυρες. Πραγματικά οδηγεί αυτές τις χώρες στο να είναι περισσότερο ανθεκτικές στις ιδιοτροπίες του καιρού», δήλωσε η Γκάϊα Λάρσεν, διευθύντρια κλιματικής χρηματοδότησης, πρόσβασης και ανάπτυξης του ερευνητικού οργανισμού World Resources Institute.
Το θέμα πρόκειται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις στο COP27 αφού οι ανεπτυγμένες χώρες απέτυχαν να επιτύχουν την ετήσια υπόσχεση των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020 για υποστήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών στη μείωση των εκπομπών και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Επίσης, υπάρχουν εκκλήσεις για αποζημίωση σε όσους υπέστησαν απώλειες και ζημιές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Πρέπει οπωσδήποτε να έχετε μια σειρά απωλειών, ζημιών και πρόγραμμα αποκατάστασης», είπε ο Ζαν Μουλβί, δικηγόρος στο Πακιστάν της Alternative Law Collective, μιας ομάδας νομικών/ακαδημαϊκών που εργάζονται για τη χρηματοδότηση του κλίματος, μεταξύ άλλων.
«Νομίζω ότι υπάρχει πολλή εννοιολογική δουλειά που πρέπει να γίνει ουσιαστικά για να εξηγηθεί τι είναι αυτό που χρειάζεται και γιατί», είπε.
Αλλά με έναν συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, με υψηλό κόστος ζωής και ενεργειακή κρίση, θα είναι δύσκολο να συμφωνήσουν οι κυβερνήσεις από τις ανεπτυγμένες χώρες σε αυτά τα μέτρα.
Οι αποζημιώσεις έχουν γίνει ένα εξαιρετικά επίμαχο ζήτημα, με τις ανεπτυγμένες χώρες να ανησυχούν ότι η παροχή χρηματοδότησης θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως παραδοχή νομικής ευθύνης και να προκαλέσει αξιώσεις σε μεγάλη κλίμακα.