Tην παράταση του μέτρου μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% για ένα ακόμα δωδεκάμηνο, αρχής γενομένης από την 1η Απριλίου 2023 και ως 31 Μαρτίου 2024 προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα από το κείμενο της Επιτροπής προκύπτει εμμέσως ότι πρέπει να διατηρηθούν όλα τα μέτρα που είχαν αποφασιστεί με τον έκτακτο κανονισμό 2022/1032, μέσω του οποίου είχε επιβληθεί στη χώρα μας η αποθήκευση αερίου σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, ένα μέτρο που επιβάρυνε το κόστος του αερίου με 135 εκατ. ευρώ επιπλέον, χωρίς τελικώς να ήταν αναγκαίο, όπως απέδειξε η εμπειρία της χειμερινής περιόδου 2022-23.
Η πρόταση της Επιτροπής θα τεθεί στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας, που θα συνεδριάσει στις 28 Μαρτίου.
“Η δράση “Εξοικονομείστε Αέριο για ένα Ασφαλή Χειμώνα” (“Save Gas for a Safe Winter”), που υιοθετήθηκε στις 20 Ιουλίου 2022 περιλαμβάνει όλα τα εργαλεία που διαθέτει η ΕΕ για τη συντονισμένη μείωση της κατανάλωσης αερίου και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται να γίνει, προκειμένου η Ευρώπη να μπορεί να αντιμετωπίσει πλήρεις ή μερικές διαταραχές εφοδιασμού. Η προτεινόμενη πρωτοβουλία ανταποκρίνεται στον αυξημένο κίνδυνο, που απορρέει από τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας” αναφέρει η εισήγηση της Κομισιόν, προσθέτοντας ότι “Οι υποχρεώσεις πλήρωσης των αποθηκών αερίου με βάση τον Κανονισμό (EU) 2022/1032 συμβάλλουν στην διασφάλιση του εφοδιασμού για τη χειμερινή περίοδο 2022-23 και τις επόμενες χειμερινές περιόδους”.
Οι δύο βασικές διαφορές της τρέχουσας πρότασης της Επιτροπής σε σχέση με αυτά που ίσχυσαν κατά τη χειμερινή περίοδο 2022-23 είναι :
. H σεζόν την εξοικονόμησης θα είναι δωδεκάμηνη, από 1/4/23 ως 31/12/23 (αντί της περιόδου Αυγούστου 2022/Μαρτίου 2023 που ήταν η προηγούμενη) και θα αφορά σε μείωση της κατανάλωσης κατά 15% σε σχέση με την περίοδο αναφοράς από 1/4/2017 ως 31/3/2022
. Τα κράτη- μέλη και η Κομισιόν θα είναι υποχρεωμένα να παρακολουθούν και να ενημερώνουν τα στοιχεία για την εξοικονόμηση της κατανάλωσης ανά τομέα κάθε μήνα, αντί της υποχρέωσης για ενημέρωση ανά δίμηνο για τη συνολική μείωση της ζήτησης, που ίσχυε προηγουμένως.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Κομισιόν, το μέτρο μείωσης της κατανάλωσης οδήγησε σε εξοικονόμηση της τάξης του 19%, που αντιστοιχεί σε 41,5 δισ. τόνους κυβικών μέτρων φυσικού αερίου κατά το χρονικό διάστημα από τον Αύγουστο του 2022 ως και τον Ιανουάριο 2023. Αναλυτές προσθέτουν πάντως ότι στη μείωση της κατανάλωσης συνέβαλαν καταλυτικά οι ήπιες καιρικές συθήκες του φετινού χειμώνα.
Στο σκεπτικό για την επέκταση του μέτρου κατά ένα δωδεκάμηνο, η Επιτροπή αναφέρει ότι η μείωση της κατανάλωσης αερίου κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο τον επόμενο χειμώνα.
Στη σχετική ανακοίνωση η αρμόδια Επίτροπος Κάντρι Σίμσον τονίζει ότι η χρονική επιμήκυνση σε 12 της περιόδου εξοικονόμησης θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να πετύχουν πιο εύκολα το στόχο πλήρωσης των αποθηκών αερίου στο 90% της δυναμικότητάς τους ως την 1η Νοεμβρίου 2023.
Παρότι, σήμερα το επίπεδο αποθεμάτων αερίου της Ευρώπης βρίσκεται σε ιστορικό ρεκόρ για την εποχή, οι Βρυξέλλες εκτιμούν ότι η η στενότητα προσφοράς θα παραμείνει στην παγκόσμια αγορά αερίου τους επόμενους μήνες. Η Επιτροπή αναφέρει επίσης ότι εγκυμονούν κίνδυνοι, όπως το ενδεχόμενο ενός πιο ψυχρού χειμώνα τον επόμενο χρόνο, ή η πλήρης διακοπή/περαιτέρω μείωση των ροών ρωσικού αερίου καθώς και διάφορες μακροοικονομικές συνθήκες, που κατά ένα τρόπο επιβάλλουν την παράταση των μέτρων.
Η ανάλυση της Επιτροπής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για να αντισταθμιστεί πλήρως η μόνιμη μείωση της ροής ρωσικού αερίου χρειάζεται να συνεχιστούν τα μέτρα μείωσης της κατανάλωσης, τα οποία συνοδεύουν τις πρόσθετες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και αερίου αγωγών από εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού, σε συνδυασμό με την εγκατάσταση νέας ισχύος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Τέλος, σχετικά με τις τιμές του αερίου, η Επιτροπή αναφέρεται στη μεγάλη πτώση σε σχέση με τα ρεκόρ , άνω των 300 ευρώ/MWh του καλοκαιριού 2022, τονίζει όμως ότι τα επίπεδα των περίπου 45 ευρώ/MWh, στο οποίο κινούνται τώρα οι τιμές, παραμένουν πολύ υψηλό σε σχέση με τα ιστορικά δεδομένα των τιμών του φυσικού αερίου.
