Στη λίστα με τις “στρατηγικές πρώτες ύλες” της ΕΕ εντάχθηκαν ο βωξίτης, η αλουμίνα και το αλουμίνιο μετά από σχετική παρέμβαση στο Συμβούλιο Κορυφής, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Το Συμβούλιο ζήτησε επίσης να αυξηθεί ο στόχος για την ανακύκλωση των πρώτων υλών στο 20% της ετήσια κατανάλωσης της ΕΕ έως το 2030, έναντι του 15% που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στην πρόταση που κατέθεσε στους ηγέτες των 27 χωρών- μελών δεν είχε συμπεριλάβει το βωξίτη, την αλουμίνα και το αλουμίνιο. Επίσης αναθεωρήθηκε ο στόχος για την επεξεργασία τους στο 50%. από 40% της εισήγησης της Κομισιόν.
Η ένταξη του βωξίτη, της αλουμίνας και του αλουμινίου στις “κρίσιμες πρώτες ύλες” έγινε μετά από σχετική κινητοποίηση της Eurometaux, της ευρωπαϊκή ένωσης μη σιδηρούχων μετάλλων, της οποίας πρόεδρος είναι ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος.
Ο Κανονισμός για τις Κρίσιμες Πρώτες ‘Υλες αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις πολιτικές που σχεδίασε η ΕΕ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού, προκειμένου να διασφαλίσει ότι η βιομηχανία της μπορεί να ανταγωνιστεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα στην παραγωγή προϊόντων καθαρής τεχνολογίας και να έχει πρόσβαση στις απαραίτητες πρώτες ύλες.
Στο πλαίσιο αυτό, τον περασμένο Μάρτιο η Κομισιόν κατέθεσε πρόταση, σύμφωνα με την οποία, η εξόρυξη 16 «στρατηγικών πρώτων υλών», συμπεριλαμβανομένου του λιθίου και του χαλκού, εντός των χωρών της ΕΕ θα πρέπει να αυξηθεί στο 10% της ετήσιας κατανάλωσης της ΕΕ έως το 2030, η ανακύκλωση της ΕΕ στο 15% και η επεξεργασία εντός ΕΕ στο 40%.
Τους στόχους αυτούς, σε ότι αφορά την ανακύκλωση και την επεξεργασία αναβάθμισε το Συμβούλιο Κορυφής σε 20% και στο 50% αντίστοιχα.
Το Συμβούλιο ζήτησε επίσης, εκτός από τον βωξίτη, την αλουμίνα και το αλουμίνιο να συμπεριληφθούν στον Κανονισμό μέτρα, όπως:
- Συχνότερη ενημέρωση του καταλόγου των κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών, τουλάχιστον κάθε τρία χρόνια, αντί των τεσσάρων ετών που πρότεινε η Επιτροπή.
- Ενίσχυση των εθνικών μέτρων για τη βιωσιμότητα και την κυκλικότητα, όπως:
- Αύξηση της επαναχρησιμοποίησης προϊόντων με υψηλές δυνατότητες ανάκτησης πρώτων υλών.
- Παροχή κινήτρων για την ανάκτηση δευτερογενών κρίσιμων πρώτων υλών από απόβλητα.
- Εντοπισμό εγκαταστάσεων εξορυκτικών αποβλήτων όπου μπορούν να ανακτηθούν δευτερογενείς πρώτες ύλες.
- Προώθηση της ανάκτησης μαγνητών από προϊόντα στο τέλος της ζωής τους.
Επίσης, τα κράτη μέλη θα πρέπει:
- Ανάλογα με το διοικητικό σύστημα να ορίσουν ένα ή περισσότερα σημεία επαφής (για παράδειγμα στις περιφέρειες).
- Να βοηθήσουν τους φορείς υλοποίησης έργων να προσδιορίσουν τα καθορισμένα σημεία επαφής σε έναν ιστότοπο,
- Να διευκολύνουν τις διαδικασίες αδειοδότησης στρατηγικών έργων
- Να παρέχουν στοιχεία σχετικά με τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσω αυστηρότερων υποχρεώσεων παρακολούθησης όσον αφορά τον ανταγωνισμό και την ελεύθερη κυκλοφορία των πρώτων υλών.
- Για να αποκτήσει ισχύ νόμου, το σχέδιο για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διαδικασία που αναμένεται να ξεκινήσει τον Οκτώβριο με τις σχετικές διαπραγματεύσεις να ολοκληρώνονται ως το τέλος του έτους.