Αυστηρά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας έρχονται από το 2024, καθώς η ΕΕ ενέκρινε χθες τον φιλόδοξο στόχο μείωσης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 11,7% ως το 2030, παρά τις αντιρρήσεις ορισμένων χωρών που ανησυχούν για το υψηλό κόστος, που επιφυλάσσει η εφαρμογή της καινούργιας οδηγίας.
Ουσιαστικά ο νέος στόχος αποτελεί επικαιροποίηση της οδηγίας για την ενεργειακή αποτελεσματικότητα, η οποία αποτελεί τμήμα του νομοθετικού πακέτου της ΕΕ για τη μείωση της εκπομπής ρύπων ως το 2030 κατά τουλάχιστον 55% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.
Το πράσινο φως για τη νέα οδηγία έδωσε χθες το Συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, παρότι τρεις χώρες, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Φιλανδία ψήφισαν κατά και τέσσερις απείχαν (Βέλγιο, Λετονία, Πορτογαλία και Σλοβενία). Η οδηγία σύντομα θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της, θα τεθεί σε ισχύ. Οι χώρες- μέλη έχουν προθεσμία 2 ετών για να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο.
Η μείωση της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης κατά 11,7% μεταφράζεται σε ανώτατο όριο χρήσης ισοδυνάμου πετρελαίου 763 εκατ. τόνων για όλη την ΕΕ.
Μάλιστα η μείωση κατά 11,7% της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης παίρνει ως βάση αναφοράς την τελική ζήτηση ενέργειας το 2020, δηλαδή την πρώτη χρονιά του Covid 19, με τα συνεχή lockdown, όταν η κατανάλωση ενέργειας είχε μειωθεί δραστικά, στα 907 εκατ. τόνους ισοδυνάμου πετρελαίου (mtoe)
Η οδηγία περιλαμβάνει ακόμα ένα εθελοντικό ευρωπαϊκό στόχο για τη μείωση της πρωτογενούς χρήσης ενέργειας στα 993 εκατ mtoe το 2030, έναντι 1.236 mtoe το 2020
Σήμερα, ο τρέχον στόχος ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ είναι η μείωση κατά 32,5% σε σχέση με μία πρόβλεψη βασικού σεναρίου εξοικονόμησης, το οποίο χρονολογείται από το 2007. Με τη νέα οδηγία ο στόχος περικοπής ανεβαίνει στο 38%, χρησιμοποιώντας και πάλι ως βάση το σενάριο του 2007.
Από εδώ και πέρα, κάθε χώρα μέλος οφείλει να συμβάλλει στην επίτευξη του συνολικού ευρωπαϊκού στόχου, μέσω μίας εθελοντικής δέσμευσης που θα πρέπει να αποτυπωθεί στα Εθνική Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα. Τα επικαιροποιημένα αυτά σχέδια θα πρέπει να κατατεθούν στις Βρυξέλλες το 2024. Η Κομισιόν θα αξιολογήσει αν η συνεισφορά κάθε χώρας είναι αρκετή για να επιτευχθεί ο συνολικός στόχος. Αν εντοπιστούν αποκλίσεις, τότε η Ευρωπαϊική Επιτρπή θα υπολογίζει την απαιτούμενη συνεισφορά κάθε χώρας.
Επίσης, οι χώρες- μέλη θα υποχρεωθούν να πετυχαίνουν αυξανόμενους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας κάθε χρόνο από το 2024 ως το 2030, φθάνοντας στις 31/12/30 στο 1,9% ετησίως. Μάλιστα, η εξοικονόμηση αυτή θα πρέπει να φαίνεται ως επιπρόσθετη σε όποια άλλη εξοικονόμηση ενέργειας θα γινόταν έτσι και αλλιώς, χωρίς την υποχρέωση.
Οι εθνικές πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας θα επιτρέπεται να προωθούν τη χρήση ορυκτών καυσίμων μόνον υπό ορισμένες προϋποθέσεις για περιορισμένη χρονική περίοδο, καθώς στόχος της οδηγίας είναι η προώθηση μόνον των βιώσιμων τεχνολογιών.
