Στην άρση των εμποδίων για τη σύναψη μακροχρόνιων διμερών συμβόλαιων προμήθειας ηλεκτρισμού (PPAs), στις  κρατικές και άλλες  εγγυήσεις που θα πρέπει να δίδονται για να διασφαλίζονται οι αντισυμβαλλόμενοι στο πλαίσιο ενός ΡΡΑ, στην ευρωπαϊκή  πλατφόρμα για τα PPAs  αλλά και στα τυποποιημένα συμβόλαια εστιάζονται κυρίως οι τεχνικές συζητήσεις που ξεκινούν αύριο, 16 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου, για τη Μεταρρύθμιση στην Αγορά Ηλεκτρισμού.

Οσο για τα καθεστώτα στήριξης της ευελιξίας στο σύστημα ηλεκτρισμού, η τριμερής περιορίζει το όποιο καθεστώς στήριξης μόνον στην ενέργεια από μη ορυκτά καύσιμα και μάλιστα μόνον στις νέες μονάδες της κατηγορίας αυτής, προς το παρόν, τουλάχιστον.

Πρόκειται για ορισμένες από τις πρώτες διαπιστώσεις, που προκύπτουν όσον αφορά στα PPAs, από το τελευταίο Σχέδιο για τη  Μεταρρύθμιση,  που κατατέθηκε  στον τριμερή διάλογο.

Προώθηση PPAs

Το Σχέδιο καλεί τα κράτη μέλη  να προωθήσουν την υιοθέτηση των PPAs, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των αδικαιολόγητων φραγμών και των δυσανάλογων ή μεροληπτικών διαδικασιών ή τελών.

Καθώς η αγορά και κυρίως η βιομηχανία επιθυμούν μία πιο δυναμική παρέμβαση, η Κομισιόν υπογραμμίζει το δικαίωμα της να εκδίδει  συγκεκριμένες οδηγίες για της άρση των εμποδίων.

Σε πρώτη φάση πάντως προβλέπεται ότι   ως τον Ιανουάριο του 2026 και στη συνέχεια κάθε δύο χρόνια, η Επιτροπή θα αξιολογεί εάν εξακολουθούν να υφίστανται εμπόδια και εάν υπάρχει επαρκής διαφάνεια στις αγορές των ΡΡΑ.

Εγγυήσεις

Ενα ιδιαίτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα PPAs είναι το ρίσκο που λαμβάνουν οι αντισυμβαλλόμενοι λόγω του μακροχρόνιου χαρακτήρα των συμβάσεων, οι οποίες μπορεί να αφορούν σε συμφωνίες για προμήθεια ρεύματος για 10,15 ακόμα και 20 χρόνια.  Στο πλαίσιο αυτό, προτείνονται “εργαλεία’ για τη μείωση των χρηματοοικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με την αθέτηση πληρωμών.

Τέτοια εργαλεία μπορεί να είναι , χωρίς να περιορίζονται σε αυτά, κρατικά προγράμματα εγγυήσεων σε τιμές αγοράς, ιδιωτικές εγγυήσεις ή διευκολύνσεις στους φορείς που  συγκεντρώνουν τη ζήτηση για PPAs

Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα μέσα για τη μείωση  των χρηματοοικονομικών κινδύνων θα είναι διαθέσιμα και προσβάσιμα, αρκεί οι λήπτες των εγγυήσεων να μην  αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να καθορίσουν τις κατηγορίες των πελατών, δηλαδή των αγοραστών ενέργειας, υπέρ των οποίων θα λειτουργούν οι εγγυήσεις.

Ας σημειωθεί πάντως ότι ο κείμενο δεν κάνει καμία σαφή αναφορά στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως πιθανό “πάροχο” των υποστηρικτικών εργαλείων, ενώ διευκρινίζει ότι τα εν λόγω χρηματοοικονομικά μέσα δεν μπορεί να παρέχουν στήριξη στην αγορά παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, προσθέτοντας ότι αν οι συνθήκες το επιτρέπουν τα εργαλεία αυτά μπορεί να υποστηρίζουν αποκλειστικά την αγορά νέας παραγωγής από ΑΠΕ

Πλατφόρμα

Σε διάστημα  12 μηνών από την έναρξη ισχύος του νέου κανονισμού, δηλαδή όταν τεθεί σε εφαρμογή η Μεταρρύθμιση, η Επιτροπή θα αξιολογήσει τη δημιουργία της ευρωπαϊκής πλατφόρμας για τα PPAs: Η αξιολόγηση θα εξετάσει  της αλληλεπίδραση της ευρωπαϊκής πλατφόρμας με άλλες υφιστάμενες πλατφόρμες στις  αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και τον πιθανό ρόλο της στη συγκέντρωση αγορών.

Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή στην πλατφόρμα θα είναι εθελοντική.

Βάση δεδομένων για τα PPAs

O Eυρωπαίος Ρυθμιστής, ο  ACER, καλείται σε διάστημα 18 μηνών από την έναρξη ισχύος του νέου κανονισμού, να αναπτύξει και να διαχειρίζεται βάση δεδομένων για τα PPAs, χωρίς να σημαίνει ότι ανάλογες βάσεις δεν μπορούν να δημιουργήσουν και οι εθνικές αρχές των χωρών- μελών

Στο πλαίσιο αυτό, οι συμμετέχοντες στην αγορά που συνάπτουν μακροχρόνια διμερή συμβόλαια θα πρέπει να  παρέχουν πληροφορίες στον ACER

Τυποποιημένα PPA

Ο ACER θα αξιολογήσει, σε στενό συντονισμό με τους φορείς και τα άλλα  ενδιαφερόμενα μέρη, την ανάγκη ανάπτυξης τυποποιημένων συμβολαίων PPAs, με στόχο την απλούστευση της διαδικασίας και την αντιστοίχιση του προφίλ κινδύνου διαφορετικού μεγέθους πελατών και  παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.

Η χρήση των τυποποιημένων συμβολαίων για τα PPAs θα  είναι εθελοντική.

Ευελιξία

Τέλος, όσον αφορά στην στήριξη της ευελιξίας, όπως αναφέρεται στα άρθρα 19ε και 19στ του σχεδίου Κανονισμού, όλοι οι θεσμικοί φορείς της ΕΕ συμφωνούν ότι τα κράτη μέλη θα μπορούν να αποζημιώνουν την ευελιξία (flexibility) μόνον για τη διαθέσιμη ικανότητα μονάδων από μή ορυκτά καύσιμα. Μάλιστα, τα καθεστώτα στήριξης περιορίζονται μόνον σε νέες επενδύσεις από μη ορυκτά καύσιμα

Σύμωνα με το χρονοδιάγραμμα της ΕΕ αύριο, 16 Νοεμβρίου, ξεκινά επίσημα ο τριμερής διάλογος και θα ακολουθήσει σε πολιτικό επίπεδο νέος γύρος τον Δεκέμβριο, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί.  Θεωρητικά  οι τριμερείς διάλογοι μπορούν να πραγματοποιηθούν μέχρι την εβδομάδα της 5ης Φεβρουαρίου 2024 αλλά όχι αργότερα, καθώς το τελικό κείμενο δεν θα προλάβει να εγκριθεί και να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, πριν από τις ευρωεκλογές.