Mετά τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων (ETS) ένα νέο εργαλείο σχεδιάζεται να εισαχθεί στην ελληνική αγορά, προκειμένου να ενθαρρύνει τις πράσινες επενδύσεις και κυρίως τη μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα από τις αγροτικές…και όχι μόνον εκμεταλλεύσεις.

Πρόκειται για τις  πιστώσεις άνθρακα ή Carbon Credits, για τα οποία την περίοδο αυτή το οικονομικό επιτελείο και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξετάζουν δοκιμαστικά την εφαρμογή τους,  μέσω της λειτουργίας Χρηματιστηρίου Αγροτικής Οικονομίας σε συνεργασία με τις τράπεζες και την Κεφαλαιαγορά. Μάλιστα έχει ανατεθεί σε σύμβουλο να διαμορφώσει προτάσεις για το σχεδιασμό χρηματιστηριακής πλατφόρμας διαπραγμάτευσης των carbon credits, η οποία θα συνεργάζεται με ένα διεθνές χρηματιστήριο για τον σκοπό αυτό.

Στην Ευρώπη τα carbon credits λειτουργούν σε εθελοντική βάση. Προέκυψαν μέσα από την  εθελοντική ζήτηση πιστοποιητικών μείωσης εκπομπής άνθρακα και δημιουργήθηκαν πολλά ιδιωτικά  πρότυπα πιστοποίησης. Αυτοί οι τυποποιημένοι οργανισμοί εκδίδουν πιστώσεις άνθρακα για ορισμένες δραστηριότητες έργου (project based). Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν διαφορετικοί τύποι πιστώσεων άνθρακα με διαφορετικές ποιότητες. Οι πιστώσεις άνθρακα μπορούν να ομαδοποιηθούν ευρέως σε δύο κύριες κατηγορίες: πιστώσεις μείωσης αερίων του θερμοκηπίου και πιστώσεις αφαίρεσης CO2 ή άλλων ρυπογόνων αερίων.

Αντίθετα τα ETS, τα οποία λειτουργούν εδώ και χρόνια στην ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά, αφορούν σε δικαιώματα εκπομπής CO2, τα οποία ορισμένες κατηγορίες εταιριών πρέπει να αγοράζουν για το σύνολο του CO2 που εκπέμπουν πχ (ηλεκτροπαραγωγικές), ενώ άλλες για το CO2 που εκπέμπουν πέραν των δικαιωμάτων εκπομπής που τους έχει διατεθεί δωρεάν. Τα ΕTS είναι δεσμευτικά, αποτελούν υποχρεωτικό μηχανισμό και διαπραγματεύονται σε συγκεκριμένες πλατφόρμες

Διαπραγματεύσιμα είναι και τα carbon credits, αλλά σε ξεχωριστές πλατφόρμες.

Ουσιατικά επιτρέπουν σε μονάδες που εκπέμπουν αέριους ρύπους να αντισταθμίζουν τις εκπομπές τους αγοράζοντας πιστώσεις άνθρακα που εκπέμπονται από έργα που στοχεύουν στην απομάκρυνση ή τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα.

Πρόκειται για ένα “εθελοντικό συμψηφισμό”, που μπορεί να δώσει κίνητρα και να εξασφαλίσει ένα εισόδημα σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις αλλά και σε άλλου τύπου επιχειρήσεις, καθώς το πλεόνασμα των carbon credits μίας εκμετάλλευσης μπορεί να πουληθεί σε εταιρίες που δεν μπορούν να μειώσουν τους ρύπους που παράγουν.

Στον αγροτικό τομέα, πολλές έξυπνες καλλιέργειες θα μπορούσαν να αμειφθούν με τον τρόπο αυτό.

Το σύστημα πίστωσης άνθρακα μπορεί να οδηγήσει σε μετρήσιμες, επαληθεύσιμες μειώσεις εκπομπών CO2 μέσα από  πιστοποιημένα έργα δράσης για το κλίμα, τα οποία μειώνουν, απομακρύνουν ή αποφεύγουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Οι υποστηρικτές του θεσμού θεωρούν ότι μπορεί να αποτελέσει ένα κρίσιμο εργαλείο για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας, καθώς η απανθρακοποίηση αφορά στις περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης και της γεωργίας.

Ας σημειωθεί ότι ήδη από φέτος, οι ελληνικές τράπεζες άρχισαν να διαφοροποιούν τα τιμολόγιά τους για τους πελάτες εκείνους που δεν κινούνται με κριτήρια ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) στη δραστηριότητά τους.

Τα επιτόκια χορηγήσεων επιβαρύνονται με ένα ποσοστό της τάξης του  0,10% -0,50% όταν αφορούν σε δάνεια προς επιχειρήσεις, που δεν λαμβάνουν μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου από  ή δεν εφαρμόζουν τα κριτήρια ESG