Υψηλότερη απόδοση, από το 6,3% που προτείνει η ΡΑΑΕΥ αλλά και αλλαγές στη μεθοδολογία υπολογισμού του ρυθμιζόμενου εσόδου για την ηλεκτρική διασύνδεση Great Sea Interconnector, που θα συνδέει την Kρήτη με την Κύπρο και κατόπιν με το Ισραήλ, ζητά ο ΑΔΜΗΕ, καθώς τα περιθώρια ήδη έχουν στενέψει ασφυκτικά με την Nexans, την εταιρία που κατασκευάζει το καλώδιο να ζητά να πληρωθεί ως την 1η Ιουνίου και την Κύπρο να μην έχει συναινέσει ακόμα στον τρόπο αμοιβής της διασύνδεσης.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του ΑΔΜΗΕ, το 6,3% που προτείνει η ΡΑΑΑΕΥ ως μεσοσταθμικό κόστος κεφαλαίου του ΑΔΜΗΕ για τη διετία 2024-2025 σε ότι αφορά το ελληνικό τμήμα του Great Sea Interconnector, δεν είναι επαρκές και δεν εξασφαλίζει τη βιωσιμότητητα του έργου. Επιπρόσθετα ο Διαχειριστής ζητεί αλλαγές στη μεθοδολογία, οι οποίες θα πρέπει να υιοθετηθούν άμεσα από τη Ρυθμιστική Αρχή, προκειμένου ως την 1η Ιουνίου, δηλαδή το Σάββατο, να έχουν λυθεί οι εκκρεμότητες και να μπορέσει να πληρωθεί η Nexans.
Aς σημειωθεί ότι μόλις την περασμένη Δευτέρα, στις 27 Μαίου έληξε η προθεσμία για συμμετοχή στη δημόσια διαβούλευση που διενήργησε η ΡΑΑΕΥ για τη “Μεθοδολογία υπολογισμού του επιτρεπόμενου και απαιτούμενου εσόδου” του ΑΔΜΗΕ όσον αφορά στη διαχείριση της διασύνδεσης Κύπρου (Κοφινού) και Ελλάδας (Κορακιά, Κρήτης). Σύμφωνα δε με το κείμενο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ έχει προθεσμία ως τις 30 Ιουνίου να υποβάλει στοιχεία για τον υπολογισμό του εσόδου της περιόδου 2024-25.
Ας σημειωθεί εδώ, ότι ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Παπαναστασίου έχει δηλώσει δημόσια ότι οι Κύπριοι καταναλωτές δεν θα πρέπει να πληρώσουν τίποτα για το Great Sea Interconnection μέχρι να τεθεί το έργο σε λειτουργία. Αντιθέτως, ο ΑΔΜΗΕ ζητεί οι πληρωμές να ξεκινήσουν από φέτος, δηλαδή από την έναρξη της κατασκευής (πρώτη περίοδος 2024-2025), καθώς το ρυθμιζόμενο έσοδο που προκύπτει από το μεσοσταθμικό κόστος είναι χρεώσεις που θα βαρύνουν τα τέλη χρήσης του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρισμού, που πληρώνουμε όλοι οι καταναλωτές με το λογαριασμό ρεύματος.
Την ερχόμενη εβδομάδα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης αναμένεται να μεταβεί για πολλοστή φορά στην Κύπρο, προκειμένου να βρεθεί μία κοινή λύση και να ξεπεραστεί η αμφιθυμία της κυπριακής κυβέρνησης για τη χρηματοδότηση του έργου. Μέχρι σήμερα, η Λευκωσία έχει συμφωνήσει στη συμμετοχή της Κύπρου με το ποσό των 100 εκατ. ευρώ.
Το ελληνικό τμήμα του Great Sea Interconnector , όπως έχει μετονομαστεί ο Euroasia Interconnector από τότε που τη διαχείριση του project ανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ, αφορά στο 37% του έργου και του συνολικού κόστους αυτού, με το υπόλοιπο 63% να επιμερίζεται στην Κύπρο. Ο δε συνολικός προϋπολογισμός τοποθετείται κοντά στα 2 δισ. ευρώ (κατ’ άλλους τα ξεπερνά), καθώς εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 1,93 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 23% σε σχέση με παλαιότερες προβλέψεις. Από το σύνολο του ποσού αυτού, εκτιμάται ότι ο δανεισμός θα ξεπεράσει το 1 δις ευρώ ενώ τα ίδια κεφάλαια που θα διαθέσει ο ΑΔΜΗΕ υπολογίζονται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Ας σημειωθεί τέλος ότι πέραν του μεσοσταθμικού κόστους 6,3 % για την περίοδο 2024-25, η ΡΑΑΕΥ έχει αποδεχθεί το αίτημα του Διαχειριστή να υπάρξει premium απόδοσης 1% και για τα πρώτα επτά έτη από την εμπορική λειτουργία του έργου. Προβλέπει πάντως και αντικίνητρο σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου- Δεκέμβριος 2029- με ευθύνη του Διαχειριστή, με μείωση της πρόσθετης απόδοσης έως 0,5% για κάθε έτος καθυστέρησης.
Επίσης η ΡΑΑΕΥ έχει δεχθεί το αίτημα του ΑΔΜΗΕ για την ύπαρξη πρόσθετων εξασφαλίσεων σε περίπτωση που το έργο δεν υλοποιηθεί λόγω εξωτερικών παραγόντων εκτός της ευθύνης του. Αυτό σημαίνει ότι ο ΑΔΜΗΕ θα ανακτήσει εντός 35 ετών, μέσω των Χρεώσεων Χρήσης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς, τα ποσά που θα έχει καταβάλει ακόμη και σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του έργου.
Τέλος πρόσφατα ο ΑΔΜΗΕ ανακοίνωσε το ενδιαφέρον που εξέφρασε το αμερικανικό κυβερνητικό αναπτυξιακό fund DFC μέσω επιστολής προθέσεως (letter of intent) για συμμετοχή στο έργο είτε με δανειοδότηση είτε με μετοχικό μερίδιοή συνδυασμό και των δύο. Ενδιαφέρον έχει εκφράσει επίσης το ιστραηλινό fund Aluma.
