ήταν από τα βασικά θέματα στην ατζέντα των συνομιλιών που είχε χθες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον Ισραηλινό ομόλογό του Βενιαμίν Νετανιάχου.
Παρότι, η απόφαση του Ισραήλ και της Κύπρου να χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις υγροποίησης της Αιγύπτου για τις εξαγωγές των πρώτων, μεγάλων ποσοτήτων αερίου μοιάζει να αποδυναμώνει τη θέση της Ελλάδας, η πολιτική δυναμική της συνεργασίας Αθήνας – Λευκωσίας- Τελ Αβίβ σε συνδυασμό με πρότζεκτ όπως το πλωτό τερματικό της Αλεξανδρούπολης, ο αγωγός IGB (Ελλάδας – Βουλγαρίας) κλπ φαίνεται ότι συντηρούν το ρόλο της χώρας μας ως πύλης εισόδου του αερίου της ΝΑ Μεσογείου στην Ευρώπη.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζονται όλες οι δυνατότητες που θα μπορούσε να προσφέρει η Ελλάδα για τη δημιουργία ενός hub αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς και η συμμετοχή ελληνικών εταιριών όπως της ΔΕΠΑ και πιθανώς των ΕΛΠΕ στο σχήμα ή στα σχήματα που θα επιλεγούν. .
Το νέο gas hub στη ΝΑ Μεσόγειο έχει τεθεί εξάλλου στο τραπέζι, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, τόσο σε προηγούμενες συναντήσεις που είχε ο κ. Τσίπρας με τον κ. Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπτέλ Φατάχ Αλ Σίσι, όσο και μετά τη συνάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ιταλικής ENI, του ιταλικού ομίλου που ανακάλυψε το νέο μεγάλο offshore κοίτασμα αερίου .στην Αίγυπτο.
Την έντονη κινητικότητα για το νέο gas hub υπογραμμίζουν εξάλλου οι συναντήσεις του κ. Τσίπρα με τον Ισραηλινό ομόλογό του, η χθεσινή στο Τελ Αβίβ ήταν η δεύτερη σε διάστημα λιγότερο από δύο μήνες, ενώ σήμερα στη Λευκωσία θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση, με τη συμμετοχή και του Κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη.
Το Ισραήλ, το οποίο επί χρόνια κρατούσε κλειστά τα χαρτιά του όσον αφορά στη διαδρομή που θα επιλέξει για την εξαγωγή αερίου, ανακοίνωσε στις αρχές του χρόνου τη συμφωνία για την εξαγωγή 5 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως από το κοίτασμα Ταμάρ στην Αίγυπτο, όπου το αέριο θα υγροποιείται προκειμένου να μεταφερθεί με ειδικά πλοία στον τελικό προορισμό του. Νωρίτερα, στα μέσα Νοεμβρίου οι εταιρίες που εκμεταλλεύονται το γειτονικό κοίτασμα Λεβιάθαν είχαν υπογράψει επιστολή προθέσεων για την εξαγωγή 4 δισ. κ.μ. Αερίου ετησίως στην Αίγυπτο για τον ίδιο σκοπό. Τα τερματικά της Αιγύπτου έχει συμφωνήσει να χρησιμοποιήσει και η Κύπρος, όταν θα αρχίσουν οι εξαγωγές από το κοίτασμα Αφροδίτη, καθώς το αρχικό σχέδιο της Λευκωσίας για την κατασκευή μονάδας υγροποίησης στα Βασιλικά εγκαταλείφθηκε, μετά την ανακάλυψη ότι οι ποσότητες αερίου της “Αφροδίτης” δεν επαρκούσαν για τη δημιουργία τερματικού στο νησί.
Για αρκετό καιρό, το Ισραήλ φλέρταρε με την ιδέα ενός αγωγού μέσω Τουρκίας – σχέδιο που κατά καιρούς έχει φανεί να υποστηρίζει η Ουάσινγκτον- , όμως η ένταση στις σχέσεις Άγκυρας – Τελ Αβίβ, ειδικά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, η άρνηση της Κύπρου και βέβαια οι εξελίξεις στη Συρία έχουν απομακρύνει το σχέδιο αυτό , προς το παρόν τουλάχιστον. Την εξέλιξη αυτή “βοηθά” και η ανακάλυψη του μεγάλου κοιτάσματος στην Αίγυπτο, το οποίο επίσης αναζητεί “πελάτες” στην Ευρώπη,
Ακόμα και το παλαιό σχέδιο East Med, ένα πρότζκετ για την διασύνδεση με αγωγό της Κύπρου με την Κρήτη, την ηπειρωτική Ελλάδα και την Ιταλία, φαίνεται ότι θα μπορούσε να αναβιώσει στο μέλλον με την αντικατάσταση του τμήματος Κύπρου – Κρήτης από έναν αγωγό που θα συνδέει την Αίγυπτο με την Κρήτη και στη συνέχεια θα ακολουθεί τη διαδρομή του Εast Med, αναφέρουν αναλυτές..
H πτώση των διεθνών τιμών του αερίου πάντως και η υποτονικής ζήτηση στην Ευρώπη δεν ευνοούν την υλοποίηση των όποιων σχεδίων, παρότι η ΕΕ στηρίζει την προοπτική της εισόδου του αερίου της ΝΑ Μεσογείου στην Ευρώπη, ως έναν ακόμα τρόπο μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο.