Kύκλο συνομιλιών με τους τρεις βασικούς προμηθευτές φυσικού αερίου, το ρωσικό κολοσσό Gazprom, την αλγερινή Sonatrach και την τουρκική Botas επιχειρεί ο επικεφαλής της ΔΕΠΑ Δημήτρης Τζώρτζης, χωρίς απτά αποτελέσματα μέχρι στιγμής.
Ο γύρος των επαφών έχει στόχο τη διαπραγμάτευση επιμέρους όρων των συμβάσεων με βάση τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται από τη λειτουργία του αγωγού Transadriatic Pipeline,TAP, το 2020 αλλά και των άλλων υποδομών που σχεδιάζονται, την απελευθέρωση της αγοράς, του μετασχηματισμού και της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας και τις προοπτικές για διεύρυνση των εισαγωγών LNG από τρίτες πηγές.
Ο μεγαλύτερος προμηθευτής της ΔΕΠΑ είναι η Gazprom, με σύμβαση που λήγει σε οκτώ χρόνια, το 2026., από την οποία η ΔΕΠΑ απορρόφησε το 2017 περί τα 2,9 δις. κυβικά μέτρα αερίου, περίπου το 60% του συνόλου των προμηθειών της για την προηγούμενη χρονιά.
Η Gazpom έχει συμβάσεις προμήθειας με δύο ακόμα ελληνικές εταιρίες, την Προμηθέας Gas, συμφερόντων του ομίλου Κοπελούζου, με ποσότητες της τάξης του 1 δις. κ.μ και τον όμιλο Μυτιληναίου, με τον οποίο έκλεισε πρόσφατα σχετική συμφωνία αλλά για ποσότητα πολύ πιο περιορισμένη, προς το παρόν τουλάχιστον.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η προσπάθεια διαπραγμάτευσης του κ. Τζώρτζη με το ρωσικό όμιλο συναντά αρκετή επιφυλακτικότητα – άλλωστε σήμερα οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ-. Στο τραπέζι φαίνεται να έχουν πέσει θέματα, όπως η δυνατότητα της ΔΕΠΑ να μεταπωλεί σε τρίτους- εκτός της χώρας- ρωσικό αέριο, δικαίωμα που δίνει πια η τελευταία συμφωνία της ΕΕ με τη Gazprom, παρότι οι περισσότερες διμερείς συμβάσεις της Gazprom με εταιρίες (συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΠΑ) δεν το επιτρέπουν αλλά και η η επιμήκυνση της υφιστάμενης συμφωνίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο αυτή η Gazprom προχωρεί σε αύξηση των τιμών πώλησης του αερίου. Πρόσφατα ανακοίνωσε ότι αυξάνει τις τιμές στο εσωτερικό της Ρωσίας και συγκεκριμένα τις τιμές πώλησης προς τους Ρώσους εμπορικούς καταναλωτές κατά 3,4%. Η αύξηση θα ισχύσει από σήμερα, 21 Αυγούστου. Επίσης, η εταιρία σκοπεύει να προχωρήσει σε προς τα πάνω αναπροσαρμογή των τιμολογίων πώλησης στην Αρμενία, από τα τέλη του χρόνου, οπότε λήγει η τρέχουσα σύμβαση προμήθειας. Την άνοιξη πάντως η Gazprom μείωσε τις τιμές πώλησης προς χώρες της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης, μετά το συμβιβασμό με την ΕΕ.
Την περίοδο αυτή εξάλλου έχουν αυξηθεί σημαντικά οι εξαγωγές της Gazprom προς την Ευρώπη. Τα τελευταία στοιχεία έδειξαν ότι τον Ιούλιο οι πωλήσεις του ρωσικού κολοσσού προς την ΕΕ αυξήθηκαν κατά 5,8%, σε σχέση με πέρυσι. Οι παραδόσεις στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 12,3% και προς την Αυστρία κατά 48,3%. Τα φορτία προς την Ολλανδία αυξήθηκαν κατά 52,8% και προς την Κροατία κατά 40,1%. Περισσότερο αέριο εξήγαγε η Gazprom και προς τη Δανία, την Πολωνία και τη Γαλλία κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2018.
Ηγετικά στελέχη του ρωσικού ομίλου αποδίδουν την αύξηση των πωλήσεων προς την Ευρώπη στην αναζωογόνηση της οικονομικής δραστηριότητας και στη μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής αερίου. Η Gazprom επιδιώκει την αύξηση των πωλήσεων αερίου στην Ευρώπη στα 200 εκατ. κυβικά μέτρα, ετησίως από περίπου 194,4 δις. κμ το 2017 (συμπεριλαμβανομένων και των πωλήσεων προς την Τουρκία).
Οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες κατανάλωσαν περίπου το 81% των ρωσικών εξαγωγών, και οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης το 19%, με το συνολικό μερίδιο του ρωσικού αερίου στην αγορά της ΕΕ να αυξάνεται στο 34% τον προηγούμενο χρόνο, παρά την πολιτική των Βρυξελλών για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Οι υπόλοιποι βασικοί προμηθευτές της Ευρώπης είναι η Νορβηγία με ποσοστό 24%, το υγροποιημένο αέριο (LNG) από διάφορες πηγές με 13% και η Αλγερία με 11%.
Oι άλλες δύο συμβάσεις προμήθειας που έχει η ΔΕΠΑ είναι με την Botas και τη Sonatrach. Και οι δύο λήγουν το 2021.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες η ελληνική πλευρά προσανατολίζεται να μην ανανεώσει τη σύμβαση με την τουρκική εταιρία, δεδομένου ότι από το 2020 αναμένεται να λειτουργήσει ο αγωγός TAP, o oποίος θα μεταφέρει απ’ ευθείας αέριο από το Αζερμπαϊτζάν. Ήδη η ΔΕΠΑ έχει υπογράψει συμφωνία για την αγορά 1 δις. κυβικών μέτρων αερίου, που θα φθάνει στη χώρα μέσω του ΤΑΡ.
Τέλος, οι προμήθειες της ΔΕΠΑ από την αλγερινή Sonatrach φθάνουν στα 0,5-0,7 δις κμ το χρόνο.
Συνολικά η χώρα το 2017 , που ήταν χρονιά ρεκόρ για την κατανάλωση αερίου εισήγαγε 4,6 δις κυβικά μέτρα αερίου.
