Το ναυάγιο του διαγωνισμού για την πώληση του 50,1% των ΕΛΠΕ, για τα οποία οι υποψήφιοι δεν κατέθεσαν χθες δεσμευτικές προσφορές, δεν ήταν έκπληξη. Δεν ήταν λίγοι όσοι πίσω από τα συγκρατημένα λόγια των εκπροσώπων της ελληνικής πλευράς έβλεπαν την ανησυχία ακόμα και τη βεβαιότητα ότι η όλη διαδικασία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, για πολιτικούς ή για ουσιαστικούς λόγους δεν θα προχωρούσε.
Άλλωστε ήταν κοινό μυστικό ότι οι υποψηφιότητες, οι κοινοπραξίες Glencore-Carlyle από τη μία και Vitol- Sonatrach από την άλλη, δεν είχαν ενθουσιάσει ούτε τους πωλητές, ούτε τις Βρυξέλλες. Δυστοκία και επιφυλακτικότητα είχε διαφανεί και από τους δυνητικούς επενδυτές- δεν ήταν τυχαίες οι παρατάσεις που δίνονταν επί σχεδόν ένα χρόνο για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών-, οι οποίοι διατύπωναν αρκετές ενστάσεις για τους όρους που έθετε το δημόσιο και το ΤΑΙΠΕΔ.
Υπήρχαν βέβαια και οι αισιόδοξοι, που θεωρούσαν πιθανή την κατάθεση έστω μίας δεσμευτικής προσφοράς. Αντί γι΄αυτό όμως, το ΤΑΙΠΕΔ παρέλαβε δύο επιστολές, μία από κάθε κοινοπραξία, που εξηγούσε τους λόγους της μη συμμετοχής. Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιστολή των Glencore - Carlyle εστιαζόταν σε περιοριστικούς, κατά την άποψή τους, όρους της Συμφωνίας Αγοράς Μετοχών (SPA), σε εμπορικούς παράγοντες που σχετίζοταν με τη φύλαξη των στρατηγικών αποθεμάτων κλπ. Η δεύτερη επιστολή των Vitol- Sonatrach, κατά τις ίδιες πηγές, επικαλείται την πολιτική κατάσταση στην Αλγερία, με την παραίτηση του προέδρου Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα από την εξουσία, το βράδυ της Τρίτης, 2 Απριλίου, μετά από 20 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας. Ας σημειωθεί ότι η Sonatrach είναι η κρατική εταιρία υδρογονανθράκων της Αλγερίας και η διοίκησή της επηρεάζεται άμεσα από την κυβέρνηση της χώρας.
Εκπρόσωπος του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας ερωτώμενος για την αποτυχία του διαγωνισμού αλλά και για το τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα περιορίστηκε να δηλώσει “ουδέν σχόλιο”.
Κύκλοι προσκείμενοι στο ΤΑΙΠΕΔ εξηγούσαν πάντως ότι η πώληση δεν είναι αυτοσκοπός, ότι το Ταμείο αναζητεί στρατηγικό επενδυτή με μακροχρόνιο ορίζοντα και ότι τα αιτήματα των υποψηφίων επενδυτών έφθαναν σε σημείο που η ελληνική πλευρά δεν μπορούσε να ικανοποιήσει. Υπήρχαν δεσμεύσεις στο SPA, οι οποίες δεν μπορούσαν να τροποποιηθούν, ούτε να αμφισβητηθεί το δικαίωμα βέτο των μετόχων. Δεν μπορούσε να γίνει δεκτό αίτημα για μεταφορά της έδρας των ΕΛΠΕ εκτός Ελλάδος, ούτε για την έξοδο των μετοχών του ομίλου από το Χρηματιστήριο. Ταυτόχρονα οι επενδυτές θα έπρεπε να διασφαλίζουν την ανάπτυξη του διυλιστηρίου, την τήρηση των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου ,αλλά και την κατάλληλη πολιτική προμηθειών που να διασφαλίζει τόσο την ανταγωνιστικότητα όσο και την εθνική ασφάλεια και αυτονομία της χώρας.
Ας σημειωθεί ότι τόσο η Glencore όσο και η Vitol είναι traders πετρελαίου και των προϊόντων του, οι δύο μεγαλύτεροι παγκοσμίως και όχι καθετοποιημένες πετρελαϊκές εταιρίες , όπως θα επιθυμούσε η ελληνική πλευρά, τουλάχιστον το δημόσιο, το οποίο διέθετε προς πώληση το 20% από το 35,48% των μετοχών που κατέχει στον όμιλο. Το υπόλοιπο 30,1% προέρχεται από το μερίδιο της Peneuropean, του ομίλου Λάτση, ο οποίος συνολικά κατέχει το 45,47%.
Οι πληροφορίες για το αν θα συγκληθεί σήμερα ή όχι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ για να κηρύξει άγονο τον διαγωνισμό παρέμεναν συγκεχυμένες ως χθες το βράδυ, καθώς ορισμένοι έλεγαν ότι το ΔΣ θα συνεδριάσει σήμερα και άλλοι ότι κάτι τέτοιο δεν έχει οριστεί ακόμα.
Ανεξαρτήτως όμως του ΤΑΙΠΕΔ, το “μπαλάκι” τώρα βρίσκεται στο γήπεδο της κυβέρνησης, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει για τις επόμενες κινήσεις της. Ωστόσο ακόμα και αν μεσούσης της προεκλογικής περιόδου προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός είναι μάλλον απίθανον να καταλήξει πριν τις εκλογές, οπότε εκτιμάται ότι το όλο εγχείρημα θα περάσει στην επόμενη κυβέρνηση.