Eπιμένουν στην αντίθεσή τους για την ανάπτυξη νέων διευρωπαϊκών υποδομών ορυκτών καυσίμων, φυσικού αερίου και πετρελαίου αρκετές χώρες της Ευρώπης, θέτοντας ένα ακόμα εμπόδιο στη χρηματοδότηση με ευρωπαϊκούς πόρους νέων έργων υποδομής στο φυσικό αέριο.
‘Εντεκα κράτη-μέλη ζήτησαν πρόσφατα με παρέμβασή τους στις Βρυξέλλες την απαγόρευση των ορυκτών καυσίμων από τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, τα λεγόμενα έργα ΤΕΝ-Ε, τα οποία βρίσκονται υπό αναθεώρηση.
Η επικαιροποίηση του διευρωπαϊκού κανονισμού για τις ενεργειακές υποδομές θα πρέπει να αποφεύγει τη χρηματοδότηση ορυκτών καυσίμων, αναφέρει η κοινή δήλωση των “11”.
Οι χώρες που υπέγραψαν το έγγραφο, το οποίο στη φάση αυτή δεν αποτελεί επίσημη θέση, καθώς χαρακτηρίζεται ως non paper είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Δανία, η Εσθονία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Λεττονία, η Ολλανδία, Ισπανία και η Σουηδία.
To non paper υπογραμμίζει τη σημασία της εξάλειψης νέων έργων ορυκτών καυσίμων για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το Κλίμα, τόσο για το 2030, όσο και για το 2050.
Το έγγραφο ακολουθεί τις συζητήσεις που έγιναν στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τη συμβολή των ευρωπαϊκών υποδομών στην αποανθρακοποίηση και την ενεργειακή μετάβαση.
Τα ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να διαδραματίζουν ένα όλο και μικρότερο ρόλο στο ενεργειακό σύστημα, καθώς η ΕΕ στοχεύει στη μείωση των εκπομπών κατά περισσότερο από 50% έως το 2030 και στην επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Σύμφωνα με το κείμενο, η αναθεώρηση του κανονισμού ΤΕΝ-Ε θα πρέπει να αποκλείει τη χρηματοδότηση υποδομών ορυκτών καυσίμων, οι οποίες θα αιχμαλωτίσουν την Ευρώπη στα ορυκτά καύσιμα και σε περιουσιακά στοιχεία, όπως οι αγωγοί φυσικού αερίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε τον Δεκέμβριο πρόταση για την αναθεώρηση του κανονισμού ΤΕΝ-Ε, ο οποίος καθορίζει ποια διασυνοριακά ενεργειακά έργα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ και μπορούν να τύχουν γρήγορης αδειοδοτότησης.
Η πρόταση εξαιρεί ήδη τις ειδικές υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου από τους νέους κανονισμούς. Την περίοδο αυτή η εισήγηση της Κομισιόν εξετάζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ, τα οποία θα έχουν τον τελευταίο λόγο.
«Τα ΤΕΝ-Ε δεν πρέπει να διευκολύνουν τις επενδύσεις σε υποδομές ορυκτών καυσίμων», αναφέρει το non paper, σύμφωνα με το Euractiv. Tονίζει ότι ο νέος κανονισμός πρέπει να συμβάλλει στην ανάπτυξη του πλαισίου «μιας βιώσιμης πορείας μακριά από την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα», καθώς οι επενδύσεις σε υποδομές που θα υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια θα έχουν αντίκτυπο στις επόμενες δεκαετίες.
Οι αγωγοί φυσικού αερίου έχουν διάρκεια ζωής περίπου 50 χρόνια, ενώ οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο λειτουργούν συνήθως πάνω από 20 χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι οι επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν αυτή τη δεκαετία είναι πιθανό να διαρκέσουν πολύ πέρα του 2040.
Περιβαλλοντικά λόμπυ στις Βρυξέλλες υποστηρίζουν τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών αερίων έως το 2035, τονίζοντας ότι τυχόν νέες επενδύσεις στο φυσικό αέριο αυτή τη δεκαετία είτε θα θέσουν σε κίνδυνο τους ευρωπαϊκούς κλιματικούς στόχους είτε θα κινδυνεύουν με πρόωρη απαξίωση.
Tο υπό αναθεώρηση πρόγραμμα του TEN-E, όσον αφορά στο φυσικό αέριο, περιλαμβάνει έργα ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως τις διασυνδέσεις αερίου Βορρά-Νότου με τους τοπικούς διασυνδετήριους αγωγούς που θα συνδέουν τις περιοχές της Βαλτικής, της Αδριατικής και του Αιγαίου, της ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας. Μεγάλο μέρος των έργων αυτών έχει ήδη γίνει ή ολοκληρώνται, όπως ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός ή ο αγωγός ΤΑΡ. Επίσης περιλαμβάνει τον Νότιο Διάδρομο Μεταφοράς, που αφορά σε αγωγούς από την Κασπία Θάλασσα, τη Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου προς την Ευρώπη.