Σε αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση ποσοτήτων αζέρικου αερίου έχουν επιδοθεί η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ιταλία, με τον υπουργό Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστα Σκρέκα να ετοιμάζεται να επισκεφθεί το Μπακού. Το ταξίδι όμως, που επρόκειτο να γίνει αύριο Πέμπτη, παραμένει αμφίβολο, ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές τουλάχιστον, εξ αιτίας της αναζωπύρωσης των πολεμικών εχθροπραξιών στα σύνορα Αζερμπαϊτζάν - Αρμενίας.
Αν τελικώς πραγματοποιηθεί η επίσκεψη, ο κ. Σκρέκας αναμένεται να συναντηθεί με τον Αζέρο ομόλογό του Παρβίζ Σαχμπάζοφ και στελέχη της κρατικής εταιρίας αερίου Socar. Aς σημειωθεί ότι ήδη η κοινοπραξία του ΤΑΡ, του αγωγού που μεταφέρει αέριο του Αζερμπαϊτζάν από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα ως την Ιταλία μέσω Ελλάδας και Αλβανίας, έχει αρχίσει να συζητά την αναβάθμιση της μεταφορικής ικανότητας του αγωγού, ο οποίος με τις κατάλληλες τεχνικές παρεμβάσεις μπορεί να διπαλασιάσει το δυναμικό του στα 20 bcm ετησίως.
Το ζήτημα ωστόσο είναι πώς θα μπορούσε το αζέρικο αέριο να καλύψει πρόσθετες ανάγκες άμεσα, ειδικά αν διακοπεί η τροφοδοσία της χώρας από το ρωσικό αέριο μέσα στον χειμώνα. Διότι δεν είναι μόνον η αναβάθμιση των αγωγικών συστημάτων, του ΤΑΡ, του ΤΑΝΑΡ που περνά από την Τουρκία κλπ αλλά και η ανάπτυξη του ίδιου του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ, που τροφοδοτεί τον αγωγό. Για τους λόγους αυτούς άλλωστε, η συμφωνία που έκλεισε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντελ Λάιεν κατά την επίσκεψή της στο Μπακού τον Ιούλιο, αφορούσε σε διπλασιασμό των ποσοτήτων αζέρικού αερίου που θα αγοράζει η Ευρώπη ως το 2027.
Ωστόσο τόσο η Ιταλία όσο και η Βουλγαρία επιδεικνύουν μία έντονη κινητικότητα για τη διασφάλιση πρόσθετων ποσοτήτων τον φετινό χειμώνα.
Μόλις την περασμένη Κυριακή (11 Σεπτεμβρίου) ο ασκών καθήκοντα υπουργού Οικονομίας της Βουλγαρίας Νίκολα Στογιάνοφ ανακοίνωσε από το Μπακού ότι η Βουλγαρία προσφέρθηκε να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια στο Αζερμπαϊτζάν με αντάλλαγμα την προμήθεια πρόσθετης ποσότητας φυσικού αερίου.
«Με ένα τέτοιο σχέδιο – ανταλλαγή φυσικού αερίου με ηλεκτρική ενέργεια, η Βουλγαρία θα μπορούσε να λάβει ποσότητες τους επόμενους τέσσερις έως πέντε μήνες, τον χειμώνα που την χρειάζεται περισσότερο”, δήλωσε. « Στο Αζερμπαϊτζάν παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μόνο από αέριο, ενώ εμείς είμαστε μεγάλος παραγωγός και εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν η Βουλγαρία μπορεί να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια και το Αζερμπαϊτζάν να μας προμηθεύει φυσικό αέριο, τότε και οι δύο θα εξοικονομήσουμε πόρους», πρόσθεσε ο Βούλγαρος αξιωματούχος.
Ας σημειωθεί ότι με τη λειτουργία του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού IGB, η Βουλγαρία θα προμηθεύεται 1 δισ κυβικά μέτρα αερίου από το Αζερμπαιτζάν, μέσω του αγωγού ΤΑΡ.
Εν τω μεταξύ σε συμφωνίες για την αύξηση της ποσότητας φυσικού αερίου προχωρά και η Ιταλία. Αυτό αφέθηκε να εννοηθεί κατά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ στη Ρώμη στις αρχές Σεπτεμβρίου, χωρίς να ανακοινωθούν λεπτομέρειες για τις πρόσθετες ποσότητες ή πότε αυτές θα παραδοθούν.
Πάντως ήδη από τον επόμενο χρόνο οι εισαγωγές φυσικού αερίου από την Κασπία στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθούν από τα 8 bcm στα 12 bcm. Η Ελλάδα σήμερα λαμβάνει από τον αγωγό ΤΑΡ 1 δισ.κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, ποσότητα που καλύπτει περίπου το 20% των ετήσιων αναγκών της.