Ανισοβαρή είναι τα μέτρα της ΕΕ για την αντιμετώπιση του κινδύνου ενεργειακής έκτακτης ανάγκης με διοχέτευση δισεκατομμυρίων σε ορισμένες χώρες και σχεδόν τίποτε σε άλλες. Οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ συμφώνησαν προ ημερών να επιτρέψουν στις χώρες να ανακτήσουν έσοδα από παραγωγούς ενέργειας χαμηλού κόστους και εταιρείες ορυκτών καυσίμων και να χρησιμοποιήσουν αυτά τα μετρητά για να μετριάσουν το πλήγμα των υψηλών τιμών ενέργειας για καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Όμως, τα δεδομένα που αναλύθηκαν από τη φινλανδική εταιρεία ενεργειακής τεχνολογίας Wärtsilä δείχνουν ότι ενώ πχ, η Γαλλία και ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα αντλούσαν σημαντικά κεφάλαια εφαρμόζοντας το μέτρο, άλλες χώρες -όπως η Ιταλία- θα λάβουν πολύ λιγότερα.
Το νέο σύστημα επιτρέπει στις χώρες να αφαιρούν μετρητά από πηγές ηλεκτρικής ενέργειας που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο (inframaginals). Έτσι προκύπτουν τεράστια, απροσδόκητα, κέρδη ως αποτέλεσμα της ραγδαίας αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου -η τιμή της ενέργειας καθορίζεται από την τελευταία εισροή που απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης ήτοι ακριβό φυσικό αέριο, προσφάτως.
Αυτό σημαίνει ότι το μέτρο -ένα ανώτατο όριο σε όλα τα έσοδα από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής χωρίς αέριο άνω των 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα- θα συγκεντρώσει τα περισσότερα χρήματα σε χώρες που βασίζονται στον άνθρακα, την πυρηνική ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Δηλαδή, αυτό ισχύει για την Τσεχική Δημοκρατία και τη Βουλγαρία, για παράδειγμα, που χρησιμοποιούν κυρίως άνθρακα και πυρηνική ενέργεια, και για τη Γαλλία, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πυρηνική ενέργεια. Αλλά, όχι σε χώρες που παράγουν το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής τους ενέργειας χρησιμοποιώντας φυσικό αέριο.
Η Γαλλία θα μπορούσε να έχει πρόσβαση σε έως και 7,9 δισεκατομμύρια ευρώ μετά την εφαρμογή του ανώτατου ορίου εσόδων, όπως δείχνουν τα στοιχεία, ενώ η Ιταλία θα συγκέντρωνε το πολύ 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό προσεγγίζει, περίπου, τις εκτιμήσεις της γαλλικής κυβέρνησης την περασμένη Τετάρτη που έδειξαν ότι 7 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να αντληθούν από την εν λόγω πολιτική.
Χαρακτηριστικό είναι, πάντως, το γεγονός ότι λόγω του ενεργειακού της μείγματος, τα μέγιστα κατά κεφαλήν έσοδα που μπορεί να συγκεντρώσει η Λετονία είναι λιγότερο από το ένα πέμπτο αυτών που θα μπορούσε να φέρει η Γαλλία, ενώ το μέγιστο κατά κεφαλήν της Κροατίας είναι περίπου το μισό από αυτό της Γαλλίας…
Οι χώρες που δεν βασίζονται στο φυσικό αέριο ή έχουν, ήδη, θεσπίσει εθνικά μέτρα για τον περιορισμό των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, επίσης, δεν θα συγκεντρώσουν πολλά χρήματα από το νέο μέτρο της ΕΕ. Αυτό συμβαίνει σε μέρη όπως η Πολωνία, η Σουηδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, όπου οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας είναι κοντά ή κάτω από το φορολογητέο όριο.
Η Γερμανία είναι επίσης πιθανό να συγκεντρώσει λιγότερα χρήματα από τον μηχανισμό της ΕΕ, αφού ανακοίνωσε ένα σχέδιο 200 δισεκατομμυρίων ευρώ την περασμένη εβδομάδα για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου, μια κίνηση που είναι πιθανό να μειώσει τις τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, αφήνοντας λιγότερα έσοδα για την κυβέρνηση ώστε να στηρίξει τους άλλους παραγωγούς.
Η ΕΕ υπολόγιζε ότι 117 δισεκατομμύρια ευρώ θα προέρχονταν από την πολιτική που αποφασίστηκε. Αλλά, ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανό να είναι χαμηλότερος, δεδομένης της πολυπλοκότητας των συνδυασμών ισχύος των χωρών και των υφιστάμενων συμβάσεων σταθερού επιτοκίου.
Τα δεδομένα από το Wärtsilä που προέρχονται από τις μέσες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας την επόμενη ημέρα για τον Αύγουστο σε συσχετισμό με τα μείγματα παραγωγής ενέργειας των χωρών αντιπροσωπεύουν τα μέγιστα πιθανά έσοδα των χωρών. Ωστόσο, δεν λαμβάνει υπόψη τις εισαγωγές και τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των χωρών. Επίσης, δεν λαμβάνει υπόψη τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις σταθερής ενέργειας στις οποίες οι εταιρείες ενέργειας εγγυώνται τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας πολύ πρόωρα, πράγμα που σημαίνει ότι οι συντελεστές ισχύος παραμένουν κάτω από το φορολογητέο επίπεδο καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάσσονται στα ύψη.
Για ορισμένες χώρες, τα έσοδα που θα αξιοποιηθούν είναι πιθανό να είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα αναμενόμενα.
Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας της Σλοβακίας παράγεται από πυρηνικούς σταθμούς που εγγυώνται εκ των προτέρων ισχύ σε χαμηλές τιμές. δεν έχουν επωφεληθεί από τις υψηλές τιμές της αγοράς και ως εκ τούτου δεν πραγματοποιούν κέρδη πάνω από το φορολογητέο όριο, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Όπως τονίζεται, αρμοδίως, πάντως, οι χώρες της ΕΕ έχουν «ευελιξία» να σηκώσουν περισσότερα έσοδα από παραγωγούς χαμηλού κόστους εάν το θέλουν, πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες θα μπορούσαν να επιλέξουν να φορολογήσουν έσοδα κάτω από το προτεινόμενο όριο των 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, εάν χρειαστεί