Στην κόψη του ξυραφιού φαίνεται ότι βρίσκεται ο νέος Μόνιμος Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος, καθώς θεωρείται μάλλον απίθανο να εγκριθεί από την γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ ως τις 4 Ιουλίου-την ημερομηνία ορόσημο για να μπορέσει να πάρει “λιγνιτικά ΑΔΙ” η υπό κατασκευή μονάδα “Πτολεμαίδα 5” της ΔΕΗ. Πολλοί αμφισβητούν δε, αν γενικότερα θα λάβει το πράσινο φως, έστω και μετά τις 4 Ιουλίου.
Χθες, ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, στο περιθώριο της τελετής υπογραφής των συμβάσεων παραχώρησης έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, φάνηκε αρκετά απαισιόδοξος όσον αφορά στην πιθανότητα έγκρισης του Μηχανισμού ως τις 4 Ιουλίου. Εξάλλου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης, στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης των μετόχων της εταιρίας, δήλωσε μεν ότι θεωρεί ότι εντός των ημερών μπορεί να υπάρχει εξέλιξη, προσθέτοντας όμως ότι περιμένει με αγωνία το αποτέλεσμα.
Η έγκριση του νέου Μηχανισμού φαίνεται πλέον να αποτελεί μία ιδιαίτερα πολύπλοκη υπόθεση, καθώς “ακουμπά” την ίδια την Κομισιόν, τα politics για τη διαδοχή Γιούνκερ, θέση για την οποία υποψήφια είναι και η κα Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η επικεφαλής της DG Comp, καθώς και διάφορα περιβαλλοντικά και άλλα λόμπυ, που εγείρουν ενστάσεις όχι μόνον για τον ελληνικό αλλά και για το σύνολο των εθνικών Μηχανισμών Επάρκειας Ισχύος.
H ΕΒΙΚΕΝ, o φορέας που εκπροσωπεί τις ενεργοβόρες βιομηχανίες έχει ήδη αποστείλει επιστολή στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, με αντιρρήσεις για τον ελληνικό μηχανισμό πράγμα που μπορεί να αποτελέσει την αρχή για να προχωρήσει η Επιτροπή σε βάθος έλεγχο της όλης υπόθεσης. Μάλιστα χθες ο κ. Παναγιωτάκης άφησε σοβαρές αιχμές κατά της ΕΒΙΚΕΝ για το θέμα αυτό.
Ας σημειωθεί ότι ο νέος μηχανισμός, μπορεί να νομοθετήθηκε με το τελευταίο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πριν κλείσει η Βουλή, λόγω των εκλογών της 7ης Ιουλίου, αλλά δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ, όσο δεν εγκρίνεται από την DG Comp.
Eνστάσεις έχει διατυπώσει και η περιβαλλοντική νομική οργάνωση ClientEarth με κείμενο που κατέθεσε στη διαβούλευση, ζητώντας μεταξύ άλλων να επαναλειφθεί εκ νέου η διαδικασία, επειδή η δημόσια διαβούλευση έγινε εν τάχει σε διάστημα μόλις 18 ημερών.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σε διαδικαστικά θέματα “πάτησαν” οι προσφυγές στο Ευρωπαικό Δικαστήριο που οδήγησαν στην ακύρωση του αντίστοιχου βρετανικού μηχανισμού επάρκειας ισχύος, παρότι αυτός είχε προηγουμένως εγκριθεί από την ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Την προσφυγή στο Ευρωπαικό Δικαστήριο είχε ασκήσει μία βρετανική, όχι ιδιαίτερα γνωστή, ενεργειακή εταιρία, η Τempus, η οποία, σύμφωνα με δημοσιεύματα έκανε μέσω θυγατρικών της αντίστοιχες απόπειρες στη Γερμανία και τη Σουηδία και τώρα απειλεί και την Πολωνία.
Η Tempus, στην περίπτωση της Πολωνίας έχει προσφύγει στο Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ και πάλι για θέματα διαδικαστικά. Υποστηρίζει ότι η Κομισιόν θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας για τον πολωνικό μηχανισμό αντί να υιοθετήσει τη διαδικασία των μη αντιρρήσεων.
Πισω από τα διαδικαστικά ζητήματα που επικαλείται στις νομικές της κινήσεις η Τempus, το βασικό της ενδιαφέρον είναι η Απόκριση της Ζήτησης (demand response), τομέας στον οποίο δραστηριοποιείται και κατά την άποψή της οι διάφοροι Μηχανισμοί Επάρκειας Ισχύος λειτουργούν σε βάρος του demand response.
Στη περίπτωση της Βρετανίας η Tempus υποστήριξε και το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ δέχθηκε ότι η Κομισιόν δεν είχε θέσει σε επίσημη δημόσια διαβούλευση τον βρετανικό μηχανισμό πριν τον εγκρίνει. Ετσι η εφαρμογή του μέτρου στη Βρετανία ανεστάλη.
Εαν η Tempus κερδίσει και την πολωνική υπόθεση, τότε δεν αποκλείεται να βρεθούν στον αέρα και άλλα εθνικά σχήματα μηχανισμών επάρκειας ισχύος, που έχουν ήδη εγκριθεί από τη DG Comp.
Mέσα στο κλίμα αυτό καλείται τώρα η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ να εγκρίνει τον ελληνικό μηχανισμό, με τα λιγνιτικά ΑΔΙ. Αν προσθέσουμε τις αντιδράσεις του φιλοπεριβαλλοντικού λόμπυ, του οποίου η θέση έχει ισχυροποιηθεί μετά τις ευρωεκλογές αλλά και τις πολιτικές ισοροπίες εν όψει τις εκλογής του νέου επικεφαλής της Κομισιόν αλλά και της νέας σύνθεσης της Επιτροπής, τότε το παζλ γίνεται ακόμα δυσκολότερο.
Ο Μηχανσιμός Επάρκειας Ισχύος είναι ένα σύστημα οικονομικής ενίσχυσης των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων, ανεξαρτήτως καύσιμου που χρησιμοποιούν.